Autor książki „Wszyscy kłamią. Big data, nowe dane i wszystko, co internet może nam powiedzieć o tym, kim naprawdę jesteśmy” Seth Stephens-Davidowitz (ur. 1982), naukowiec i dziennikarz, zajmuje się na co dzień analizowaniem danych internetowych. Wpisując cokolwiek na przykład w wyszukiwarkę Google, zostawiamy w sieci ślady – tak jak przestępca może pozostawić odciski palców na miejscu zbrodni. Dzięki nim można się na przykład dowiedzieć, że pobożnisia lubi w internecie oglądać brutalny seks, a człowiek uchodzący w swoim środowisku za liberalnego i tolerancyjnego w skrytości ducha jest rasistą.

W publikacji Stephensa-Davidowitza znajdujemy liczne dowody na to, że ludzie faktycznie kłamią lub po prostu nie mówią całej prawdy – w domu, w pracy, w szkole, u lekarza, w sondzie ulicznej – oraz często nie chcą się do czegoś przyznać nawet sami przed sobą. Chcemy być lepiej postrzegani, więc nie rozpowiadamy o wstydliwych sprawach, ale nie mamy oporu, by poszukiwać czegoś w internecie, często nie uświadamiając sobie, że w ten sposób sami dostarczamy informacji. Nie chcemy zrażać do siebie znajomych, więc staramy się przy nich nie narzekać. Pragniemy być szanowani, więc nie mówimy o problemach, które pożądany szacunek mogłyby nam odebrać. Ale Google… Tam możemy wpisać zapytanie o wysypkę w miejscu intymnym, poszukać rozwiązania problemów finansowych, zrobić test na depresję czy też sprawdzić przepisy prawa – i na ogół nie mamy z tego powodu żadnych nieprzyjemności. Tam możemy też wpisać coś nie do końca świadomie – na przykład przez to, że zrobimy literówkę…

Musimy sobie jednak zdać sprawę z tego, że nasza działalność w internecie pozwala analitykom stworzyć nie tylko statystykę zapytań na dany temat, lecz także jednostkowy profil – finansowy, charakterologiczny, psychologiczny, światopoglądowy itd. Na tej podstawie można stworzyć reklamy dostosowane do danej osoby, ale też stwierdzić, czy będzie ona w stanie spłacić kredyt. Można nawet wyświetlić jej nieprawdziwe informacje, aby wpłynąć na jej zachowanie, nastawienie i decyzje.

Z książki „Wszyscy kłamią” możemy się dowiedzieć m.in. dlaczego Donald Trump wygrał wybory prezydenckie, a „Pięćdziesiąt twarzy Greya” stało się bestsellerem, o czym mogą świadczyć literówki popełniane w internecie oraz dobór słów, a także jakie wnioski można wyciągnąć na podstawie wpisywania w wyszukiwarkę objawów choroby. Możemy też skonfrontować dostępne dane statystyczne lub własne wyobrażenia ze stanem faktycznym na temat życia seksualnego czy uprzedzeń rasowych, narodowych i religijnych. Oczywiście nie ze wszystkimi wnioskami autora musimy się zgadzać, wyciągajmy je sami!

Książka Setha Stephensa-Davidowitza to lektura obowiązkowa dla każdego, kto chce się czuć bezpieczny w sieci. W rzetelny i niezbyt skomplikowany sposób opisuje zagrożenia płynące z korzystania z internetu – takiego zwykłego, codziennego przeglądania stron i wpisywania zapytań. Wskazuje też słabe strony zbioru big data, a jeden z rozdziałów nosi tytuł „Więcej danych, więcej problemów? Czego nie powinniśmy robić”. Język publikacji jest raczej zrozumiały, a informacje prezentowane są także w formie wykresów, tabelek i rysunków. Na końcu książki znajduje się lista przypisów oraz wygodny skorowidz.

Z internetu korzystają miliony ludzi. Wiedza o tym, że jest to nie tylko przydatne, ale też niebezpieczne narzędzie, jest równie ważna, jak umiejętność czytania czy liczenia. Szczerze zachęcam was do zapoznania się z książką „Wszyscy kłamią. Big data, nowe dane i wszystko, co internet może nam powiedzieć o tym, kim naprawdę jesteśmy”. Daje ona do myślenia!

Aleksandra Dolęga