Utwór, o którym mowa, ma tytuł „Cain's Jawbone”, a jego historia jest długa i ciekawa. Autor tego dzieła, Edward Powys Mathers, był angielskim poetą, tłumaczem, wielbicielem różnego rodzaju gier słownych. Mężczyzna przez siedemnaście lat pracował jako redaktor w gazecie „The Observer”, w której publikował krzyżówki i szarady. Mathers dał też wyraz swojemu umiłowaniu do różnych zagadek w „Cain's Jawbone” – książkę opublikował w 1934 roku pod pseudonimem Torquemada. Utwór ma dokładnie 100 stron i opowiada o śmierci sześciu osób. Aby jednak znaleźć sprawcę zbrodni, czytelnicy muszą wymieszać strony, zmienić ich kolejność. Istnieją aż 32 miliony możliwych kombinacji, a tylko jedna z nich jest właściwa. Znalezienie tej kombinacji to jednak tylko połowa sukcesu, ponieważ potem jeszcze trzeba, już po samej lekturze, wskazać sprawcę bądź sprawców.

Niełatwe czytelnicze zadanie

Do tej pory zagadkę rozwikłano jedynie cztery razy. Dwie pierwsze osoby rozwiązały ją już w latach 30. XX wieku – panowie Sydney-Turner i WS Kennedy otrzymali za swoje dokonanie po 25 funtów. Potem o książce na długi czas zrobiło się cicho, jednak kilka lat temu jej kopia trafiła w ramach darowizny do Laurence Sterne Trust – instytucji zajmującej się spuścizną po różnych twórcach. Zainteresował się nią jeden z pracowników instytucji, Patrick Wildgust, który jest również kuratorem Shandy Hall, domu-muzeum Laurence'a Sterne'a. Mężczyzna sam podjął się rozwiązania zagadki, co też, po niemal 100 latach od pierwszego wydania „Cain's Jawbone”, udało mu się to zrobić. Wildgust jednak na tym nie poprzestał: stwierdził, że pozycję tę warto ponownie wydać. Tak też się stało w listopadzie 2019, kiedy zorganizowano również konkurs, polegający na tym, że każda osoba, która w ciągu roku prześle właściwe rozwiązanie zawartej w utworze zagadki, otrzyma w nagrodę 1000 funtów. W ciągu roku wydawca otrzymał kilkanaście odpowiedzi, w tym tylko jedną prawidłową – od brytyjskiego satyryka i twórcy programu „Cabin Pressure”, Johna Finnemore’a. Jak mężczyzna powiedział w rozmowie z „The Guardian”:

Finnemore rozwiązał zagadkę „Cain's Jawbone” w czasie lockdownu spowodowanego wybuchem epidemii koronawirusa. Pracował nad jej rozwikłaniem cztery miesiące.

Wygląda więc na to, że – jak do tej pory – Finnemore jest jedną z niewielu osób, poza pracownikami Laurence Sterne Trust, które znają rozwiązanie stworzonej w 1934 roku układanki. Mężczyzna zobowiązał się jednak do tego, by nikomu tej tajemnicy nie zdradzić.

Powrót Mathersa na TikToku

W lipcu tego roku książka Mathersa (a właściwie Torquemady) została wydana ponownie przez Wydawnictwo Unbound i Laurence Sterne Trust, jednak tym razem w formacie kieszonkowym. Publikacja nie cieszyła się aż tak wielkim powodzeniem aż do momentu opublikowania przez Sarah Scannell jej filmiku na TikToku. Młodą kobietę, która publikuje jako @saruuuuuuugh, obserwuje tam 60 tysięcy osób, a jej treści uzyskały ponad 3 miliony polubień. Jak sama zaznacza:

@saruuuuuuugh

Reply to @flyingsushi28 if you want a copy please buy it from an indie bookstore and not jeff ##fyp ##cainsjawbone ##mystery ##booktok

♬ original sound - sarah

Sarah dodała także, że wcale nie jest fanką powieści z kryminalnymi zagadkami, a nawet nigdy takiej nie czytała. Uwielbia za to rozwiązywać logiczne łamigłówki. Wydawnictwo Unbound poinformowało, że po tym, jak tiktokerka zaczęła dodawać kolejne filmiki, na których próbuje poradzić sobie z „kryminalnym” zadaniem, książkę sprzedano w USA w liczbie 10 000 egzemplarzy, a w Kanadzie – ponad 3000. Teraz w Wielkiej Brytanii trwa dodruk kolejnych 10 000 książek. Sama Scannell wierzy, że uda jej się ułożyć strony we właściwej kolejności, a jeśli chodzi o samo rozwiązanie zagadki – z tym jej się nie spieszy, jako ostateczny termin wyznaczyła sobie grudzień 2022 roku. Zaznacza jednak, że wie już, iż nie będzie to łatwe z powodu różnic kulturowych i językowych między Anglią lat 30. XX wieku a współczesną Ameryką.

I choć główna nagroda w wysokości 1000 funtów powędrowała już do Johna Finnemore'a, to Wydawnictwo Unbound do końca grudnia 2022 roku przyjmuje kolejne rozwiązania zagadek. Na zwycięzców czeka 250 funtów, jednak można je wydać, wspierając inne projekty Unbound. Połowa z zysków ze sprzedaży książki zostanie natomiast przeznaczona na wsparcie działalności Laurence Sterne Trust. Książka nie została wydana w języku polskim, choć czytelnicy i czytelniczki znad Wisły oczywiście również mogą postarać się rozwiązać przedstawioną w niej zagadkę.

Źródło: „The Guardian”

[as]