Gratuluję!

Gratuluję!

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post

Po burzliwych naradach postanowiliśmy przyznać pierwsze miejsce Wiedźmie za świetny opis Ambergris.
Druga nagroda trafia do użytkownika Fimbul93.

Gratulujemy zwycięzcom i dziękujemy za wszystkie przesłane teksty - czytaliśmy z przyjemnością!

Po burzliwych naradach postanowiliśmy przyznać pierwsze miejsce Wiedźmie za świetny opis Ambergris.
Druga nagroda trafia do użytkownika Fimbul93.

Gratulujemy zwycięzcom i dziękujemy za wszystkie przesłane teksty - czytaliśmy z przyjemnością!

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post

Dziękujemy za zaprezentowane teksty, wkrótce ogłosimy zwycięzców. Tym czasem zapraszamy do udziału w kolejnym konkursie z cyklu "Fantastyka na światowym poziomie", tym razem zastanowimy się "Jak rozmawiać z dziewczynami na prywatkach". Brzmi tajemniczo? Artykuł i konkurs jeszcze dziś na LC. Zapraszamy!

pozdrawiamy,
Zespół LC

Dziękujemy za zaprezentowane teksty, wkrótce ogłosimy zwycięzców. Tym czasem zapraszamy do udziału w kolejnym konkursie z cyklu "Fantastyka na światowym poziomie", tym razem zastanowimy się "Jak rozmawiać z dziewczynami na prywatkach". Brzmi tajemniczo? Artykuł i konkurs jeszcze dziś na LC. Zapraszamy!

pozdrawiamy,
Zespół LC

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post

Chciałem pomówić trochę o innej fantastyce. O inaczej pojmowanej cykliczności. I wreszcie - o innym, inaczej przedstawianym, ocenianym i rozumianym mieście.

W 1925 roku pewien genialny pisarz opuścił Providence, które z ledwością można było wtedy nazwać miasteczkiem. Przeprowadził się do centrum przeludnionego Nowego Jorku. Spędził w nim stosunkowo krótki czas, lecz to, czego doświadczył, odcisnęło swoje piętno na nim samym i jego twórczości.

Howar Phillips Lovecraft, bo o nim mowa, był pod ogromnym wrażeniem amerykańskiej metropolii. Lecz wrażenie to było tak duże, jak negatywne. Metropolię widział raczej jako nekropolię - tętniące życiem miasto było dla niego skupiskiem trupów, ludzi praktycznie martwych, kultury systematycznie uśmiercanej, gospodarki mordowanej przez politykę emigracyjną. Kosmopolityzm i tolerancja zarzynały anglosaskie wartości i tradycje.

Doświadczona przez Lovecrafta Inność Nowego Jorku, Inność radykalna, niemożliwa do oswojenia, była w przewrotny sposób inspirująca. Niemalże cała twórczość Samotnika z Providence naznaczona jest wizjami miast-potworów. Twórczość autora "Zewu Cthulhu" powiązana jest w cykl, który często określa się mitologią. Pojedyncze historie, powieści, opowiadania i wiersze łączą się w ogromną całość, uzupełnianą później przez jego kontynuatorów. Mitologia Cthulhu, tak jak starożytne mitologie greków czy rzymian, nie posiada jednego bohatera, lecz cały panteon (raczej anty-panteon anty-bogów). Niemniej gdyby wskazywać na bohatera spajającego większość poszczególnych historii, byłoby to właśnie miasto.

R'lyeh jest starsze od wszelkich znanych nam cywilizacji. To właśnie w nim spoczywa zamknięty Cthulhu oraz inni Przedwieczni. Zatopione pod oceanem, trzyma groźne bóstwa w uśpieniu. Jego "cyklopowa architektura", oparta na nieeuklidesowej geometrii, sprawia niepokojące wrażenie na każdym śmiertelniku, który miał olbrzymiego pecha znaleźć się w jego obrębie.

Choć największe i najważniejsze, R'lyeh nie jest jedynym miastem w prozie Lovecrafta. Przebija jednak w tajemniczy sposób przez topografię innych, bardziej nam znanych miejsc. I tak - tylko dla przykładu - kiedy narrator "Muzyki Ericha Zanna" - trafia na jedną z ulic Paryża, jej dziwna architektura i nielogiczny układ ulic sprawiają, że możliwy jest kontakt z koszmarami zamieszkującymi "drugą stronę". Przez okno w mieszkaniu tytułowego skrzypka wyziera bowiem chaos, napawający trwogą wszystkich bohaterów.

Miasto u Lovecrafta nigdy nie jest dobre. Nie chroni ludzi przed zewnętrznym zagrożeniem, jak to miało miejsce u zarania idei miasta. Jego mury nie dają ochrony a tylko zamknięcie. Odcinają drogę ucieczki. Całe zło wpisane jest w miasto, zrodzone w jego obszarze, na jego ulicach, katakumbach, w ścianach kamienic (por. "Szczury w ścianach").

Mamy więc dwa bieguny: na jednym z nich Londyn Kate Griffin, na drugim R'lyeh Lovecrafta. To zestawienie ukazuje rozpiętość charakterów, jakie przyjąć może przestrzeń miejska. Może być - jak w "Szaleństwie Aniołów" - remedium na budzące się zagrożenie, źródłem mocy, inspiracją dla nowoczesnej magii (kreacji ex nihilo). Może też być - jak w "Zewie Cthulhu" - siedliskiem zła w najczystszej, kosmicznej postaci.

Sądzę, że różnica między R'lyeh a Londynem bierze się z kultury, w jakiej tworzy dwójka pisarzy. Lovecraft dorastał w czasach gwałtownego wzrostu techniki i urbanistyki. Jest pisarzem mocno zachowawczym, jego futurystyczne wizje są przesycone pesymizmem. Griffin przeciwnie, pisze z perspektywy osoby zanurzonej w świecie informacji, komunikacji i kultury masowej. Nie krytykuje jej zawzięcie, lecz zachwyca się możliwościami, jakie ona stwarza. Dostrzega w ogromie miast koncentrację energii i szansę, jaką stwarza możliwość jej wykorzystania. Lovecraft skazuje nowoczesnych mieszczan na zagładę, pożarcie przez monstrualne kreatury. Griffin sugeruje, że miasto nie jest ani dobre, ani złe. Jest czystą potencjalnością a tylko od człowieka zależy, jak ją wykorzysta.

Chciałem pomówić trochę o innej fantastyce. O inaczej pojmowanej cykliczności. I wreszcie - o innym, inaczej przedstawianym, ocenianym i rozumianym mieście.

W 1925 roku pewien genialny pisarz opuścił Providence, które z ledwością można było wtedy nazwać miasteczkiem. Przeprowadził się do centrum przeludnionego Nowego Jorku. Spędził w nim stosunkowo krótki czas, lecz to,...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post więcej mniej

Ambergris - miasto szaleńców i świętych, jak określił je sam autor. Miasto pełne grozy, tajemnic i ciemnych uliczek. Miasto kwitnącego handlu, zdradzieckich grzybów, nierozwiązanych zniknięć. Miasto, po którym nikt nie porusza się bez przewodnika, gdyż zawsze łatwo się w nim zgubić. Niektórzy mieszkańcy twierdzą nawet, że ulice zmieniają swoje położenie.

Wciąż jednak wydaje się, że to zwykłe miasto... Może dość niecodzienne, z pewnością niebezpieczne, ale dające szansę na lepsze życie. Na jakiej więc podstawie można stwierdzić, że jest ono pełnoprawnym bohaterem książki? W jaki sposób można je spersonalizować i dać mu miejsce w jednym rzędzie z Janice Shriek, Martinem Lakem, a nawet Iksem? Odpowiedź wydaje się dość prosta, choć na razie może jeszcze niewystarczająca - Ambergris ŻYJE.

Może wydać się to mocno naciągane, bowiem większość przejawów "życia" tego miasta wynika z wszechobecnego grzyba porastającego każdą wolną przestrzeń, a co za tym idzie wiąże się z Szarymi Kapeluszami. Pozostawia jednak czytelnikowi same wątpliwości - czym są te grzyby, czy pod ziemią istnieje drugie miasto, co knują Szare Kapelusze, w jaki sposób i dlaczego znikają ludzie? Tak oto przedstawia się ogromna tajemnica, którą skrywa Ambergris. Chęć lepszego poznania miasta jako bytu w celu rozwiązania zagadek, pozwala mu być pełnoprawnym bohaterem cyklu VanderMeera. Czasami mam nawet wrażenie, że tym najważniejszym. Postaci w książce zdają się być zaledwie kluczem, pojedynczym ukierunkowaniem rozszerzającym historię miasta, wyjaśniającym niektóre zagadnienia.

A mimo to najważniejszy i niewątpliwie najbardziej niebagatelny przejaw życia obrazuje Iks (stanowiący literacki odpowiednik Jeffa VanderMeera), który przebywa w szpitalu psychiatrycznym i próbuje udowodnić, że pochodzi ze znanego nam świata i to on stworzył Ambergris. A przynajmniej to on je odnalazł, później bowiem przejęło nad nim władzę, zaczęło wciskać się do jego świadomości, otumaniać i rządzić całym jego życiem. Ambergris zaczęło pojawiać się w jego innych książkach, pokazywało mu "sceny ze swojego życia", a wszystko to wbrew woli pisarza. Wtedy też uległo spersonifikowaniu. Przyjęło kształt mątwy - ciemności rozrastającej się w kącie gabinetu Iksa, gdzie jadło i rosło, przejmując coraz większą kontrolę nad zapisywanymi słowami. To właśnie z tej ciemności czuć było powiew wiatru z doków, zapach przedojrzałych owoców i to właśnie z niej powstał portal do wnętrza miasta.

Ambergris korzysta z życia i świadomości zamieszkujących je ludzi - zwłaszcza szaleńców - by opisać swoje losy od chwili powstania. Kształtuje swój obraz, wzbogaca go i rozwija, dzięki czemu staje się jednym z ważniejszych bohaterów. Tak naprawdę bowiem, to ono spaja ze sobą wszystkie fragmenty, to ono zamienia się rolami z ludźmi, którzy stają się tłem dla hitorii miasta.

Mieszkańcy starają się utrzymać własną władzę i autonomię, jednak nie zdaje się to na wiele - wszystko bowiem dzieje się za ich plecami, wbrew ich woli. Nie rozumieją, jak doszło do Ciszy, skąd tak naprawdę wziął się Festiwal Kałamarnic, czym są grzyby porastające miasto i jak powinni traktować Szare Kapelusze, które ponownie pojawiły się na ulicach. Ludzie zwyczajnie obawiają się tego, co skrywa Ambergris. Mimo to jest jednak zbyt kuszące w swojej wielkości i potencjale, by mieszkańcy dobrowolnie rezygnowali z wygód, które im ofiarowuje. Kryją się więc pod osłoną obojętności i codziennych obowiązków mając nadzieję, że ominie ich tragedia.

Ambergris napawa słodką grozą, która przyciąga i odpycha zarazem. Jest tajemnicze, skupia w sobie szaleńców i świętych - nikt inny bowiem nie zdecydowałby się mieszkać w takim mieście jak to.

Ambergris - miasto szaleńców i świętych, jak określił je sam autor. Miasto pełne grozy, tajemnic i ciemnych uliczek. Miasto kwitnącego handlu, zdradzieckich grzybów, nierozwiązanych zniknięć. Miasto, po którym nikt nie porusza się bez przewodnika, gdyż zawsze łatwo się w nim zgubić. Niektórzy mieszkańcy twierdzą nawet, że ulice zmieniają swoje położenie.

Wciąż jednak...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post więcej mniej

Powieść fantastyczna nie jedno ma imię. Miasto miastu nie równe, a czy opowiadania Tadeusza Oszubskiego zebrane w jedną całość pod nazwą Drapieżnik można dopisać do tego konkursu? Nie mam pojęcia, ale spróbuję. Skąd moje dylematy? Otóż zbiór zawiera dziesięć krótkich opowiadań. Każde z nich jest dziełem wyobraźni autora, osnutym jednak na kanwie autentycznych zdarzeń które miejsce miały na terenie Polski, jednym słowem w Polskim mieście, w konkretnym miejscu. I o MIEJSCE, a nie o miasto tutaj chodzi. Twórca dokonuje ciekawego zabiegu zamieszczając przy każdej z historii autentyczne notatki prasowe , na podstawie których osnuta jest cała fabuła opowiadań.

Ktoś zapewne spyta jakich? I tutaj się problem mój zaczyna. Czy aby twórczość Tadeusza do fantastyki się zalicza. Opowieść grozy, często z pogranicza sensacji i horroru nadaje miastu funkcję reprezentatywną, stawiającą często znak równości pomiędzy przestrzenią miejską, a obszarem zagrożenia, także tego nieupostaciowanego. To nie bohater, a przestrzeń gra tutaj „pierwsze skrzypce”. Dany teren, obszar, przestrzeń w horrorze istnieje, ale w równym stopniu coś znaczy, oddziałuje na czytelnika. Nie ma znaczenia jaki kształt formalny przybiera miejsce, w którym rozgrywają się wydarzenia i umieszczony jest bohater, zawsze jest to teren groźny, zagrażający i niebezpieczny dla postaci, generujący przerażające zdarzenia. Miejska przestrzeń w przeróżny sposób wymyka się spod kontroli ludzkiej, stanowiąc ostatecznie topos utożsamiany z „motywem ożywionego automatu”, który prędzej czy później przeciwstawia się swemu twórcy.

Każdy zapewne potrafi wymienić cechy literatury horroru. Wywołanie przerażenia, wstrętu, strachu lub niepokoju. Czytelnik zaskakiwany jest przez nadprzyrodzone lub makabryczne zjawiska, które w przeróżny sposób pokrywają się z gatunkiem science-fiction. Nie jest obce odwoływanie się do konkretnego modelu dwudzielności świata. Kontrowersyjność ta oparta jest na przekonaniu, że rzeczywistość rozpada się na 2 strefy: normalną oraz nadnaturalną (strefę o nadprzyrodzonych, niematerialnych zjawiskach). Jednak w odróżnieniu od czystego science-fiction, w horrorze jest postawiony większy nacisk na odrażające i drastyczne sceny. A czy MIASTO może odrażać? W literaturze grozy jak najbardziej! Głównym składnikiem kreującym negatywny obraz miasta jest jego wygląd. Piękno przestrzeni określa sposób jego widzenia, wpływając tym samym na jakość jego odbioru, tworzony nastrój oraz wszelkiego rodzaju asocjacje. Analogicznie specyfikę krajobrazu miejskiego opisywanego w fantastyce grozy identyfikuje przede wszystkim karłowatość, brzydota. Konstruuje ona pewien szczególny rodzaj nastroju, determinując nie tylko odczucia o charakterze estetycznym, ale również emocjonalnym. Przywołując strach, lęk, obrzydzenie itp. Dlatego też wielkomiejskie tereny przeradzają się w fantastyce grozy w obszary, w których najchętniej manifestuje się niegodziwość, podłość, zło.

W opowiadaniach Oszubskiego miasto horroru, miasto grozy, jest miastem rozrastającym się, wytworem pochłaniającym bohaterów, sprawiającym że stają się oni coraz bardziej anonimowi. Niejako miasto rozpręża się kosztem bohaterów, którzy zostają uwięzieni w miejskiej komórce. W takim miejscu najczęściej ma się wrażenie szczególnej klaustrofobii powiązanej z rozpadem i zwyrodnieniem moralnym. Ludzie stają się coraz bardziej agresywni, wpadają w szał, który warunkuje kolejne akty przemocy, bójki, seksualne dewiacje, samobójstwa czy zabójstwa. Następuje dehumanizacja, która dopełnia się wizją miasta -miejsca poddanego powolnej zagładzie. Dopełnieniem mrocznej rzeczywistości i bezsensu bytowania bohaterów są właśnie konkretne miejsca, w których akcja się rozgrywa. Ciągłe doświadczenie pesymistycznego pejzażu potęguje monotonię egzystencjalną, stając się widzialnym monumentem degradacji ekonomicznej. Miasto popadające w ruinę cywilizacyjną, a obok załamany system kultury jednostki. Czytelnik postrzega rzeczywistości w pewien sposób naznaczone, odizolowane od całości, lecz będące jednocześnie z nią związane. Wrażenie grozy pogłębione tutaj zostaje poprzez zderzenie zaludnionej, pełnej życia przestrzeni, a zarazem innej, odosobnionej, mrocznej.

Wszystko to składa się na artystyczną wizję miasta, jednak w fantastyce grozy wyeksponowane zostają czynniki natury negatywnej. Wynika to jednak z zamysłu artystycznego, intencji wskazania takich elementów, które pogłębiają odczucia lęku, strachu, grozy. Jednym słowem Drapieżnik to moje miasto-miejsce fantastycznej grozy.

Powieść fantastyczna nie jedno ma imię. Miasto miastu nie równe, a czy opowiadania Tadeusza Oszubskiego zebrane w jedną całość pod nazwą Drapieżnik można dopisać do tego konkursu? Nie mam pojęcia, ale spróbuję. Skąd moje dylematy? Otóż zbiór zawiera dziesięć krótkich opowiadań. Każde z nich jest dziełem wyobraźni autora, osnutym jednak na kanwie autentycznych zdarzeń ...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post więcej mniej

Przykładem takiej książki jak dla mnie jest cała trylogia Suzanne Collins „Igrzyska Śmierci”. Główną bohaterką jest Katniss Everdeen, która chciała zastąpić swoja siostrę w Głodowych Igrzyskach. Tym samym została zmuszona do wzięcia udziału w igrzyskach, gdzie głównym celem jest wyeliminowanie swoich przeciwników. Przez zabójstwo! Ale w tej całej historii jak dla mnie te dość niesamowite wydarzenia stanowią tylko tło dla krainy, w której dziewczyna mieszka. Panem to świat zbudowany na szczątkach dawnej Ameryki. Dzieli się na dwanaście dystryktów, z czego każdy zajmuje się innymi rzeczami i nie ma dostępu do innych. Lecz z tego wszystkiego najciekawsze jest to, że to właśnie Panem decyduje czy przeżyjesz następny dzień czy umrzesz w męczarniach. Oczywiście ma na to wpływ też absolutyzm, który tam panuje. Ale żeby dożyć do następnego dnia musisz zdecydować jak to zrobisz. Możesz spróbować przejść przez metalowe ogrodzenie, jeśli nie będzie akurat pod napięciem i zdobyć jakieś dziko żyjące stworzenie, które w normalnym świecie nie ma prawa istnieć. Albo możesz chcieć pójść do kopalni, gdzie spędzisz większość dnia, praktycznie nic z tego nie mając. Dlatego właśnie PANEM decyduje czy przetrwasz w tym świecie podobnym do „dżungli”.

Dla Katniss to miejsce związane jest z rodziną. To dla niej decyduje się codziennie ryzykować życie, przechodząc pod metalowym ogrodzeniem, które akurat na jej szczęście nie jest w tym pod napięciem. A jeśli byłby? Na zawsze ugrzęzła by w śniegu, mrozie, czekając może na marne aż na płocie nie będzie prądu. Jeśli chcesz przeżyć wsłuchaj się w rytm życia Panem.

Kiedy Everdeen wyrusza pociągiem w drogę pociągiem przez wszystkie dystrykty, możemy doświadczyć wspaniałych opisów tego miejsca, mimo że bardzo surowego. Gdyby nie to, że w państwie codziennie giną niewinni ludzie…. Z głodu, z braku dachu nad głową, z braku środków do żucia … to urok stworzeń , przyrody, architektury tego miejsca jest niepowtarzalny. JEDNAK TO MIEJSCE TO KLATKA, W KTÓREJ CODZIENNIE JEST KTOŚ WYBIERANY BY ZGINĄĆ.

Ta trylogia ma w sobie coś niesamowitego. Wydarzenia, które się tak dzieją wpływają na wzbogacenie tego niesamowitego świata. Panem nie jest miejscem ; jest równoważnym bohaterem tej opowieści. :D

Przykładem takiej książki jak dla mnie jest cała trylogia Suzanne Collins „Igrzyska Śmierci”. Główną bohaterką jest Katniss Everdeen, która chciała zastąpić swoja siostrę w Głodowych Igrzyskach. Tym samym została zmuszona do wzięcia udziału w igrzyskach, gdzie głównym celem jest wyeliminowanie swoich przeciwników. Przez zabójstwo! Ale w tej całej historii jak dla mnie te...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post więcej mniej

Tytułowy Most nad Otchłanią to Miasto. Miasto-państwo, a zarazem cały cywilizowany świat w morzu barbarzyńców, którzy żyją po dwóch stronach Przepaści. Dla mieszkańców Mostu – starych Rodów i mieszczan – jest ojczyzną, największą świętością, źródłem ich tradycji, tożsamości, wiedzy, a przede wszystkim bogactw. Dla mieszkańców Przedmościa, którzy żyją na Równinnym Przedmościu Most jest marzeniem, celem, ziemią obiecaną, która zapewni awans i dobrobyt. Natomiast dla barbarzyńców, którzy żyją po stronie Górskiego Przedmościa jest bramą do ziemi obiecanej, jest przeszkodą, która oddziela ich od krainy mlekiem i miodem płynącej, do której tęsknią, a która to kraina mieści się gdzieś po drugiej stronie Miasta-Mostu.

A czym jest dla głównego bohatera Andremila Coro, członka Starego Rodu? Początkowo jest tym, czym jest dla wszystkich ludzi Mostu – ukochaną, świętą ojczyzną (i oczywiście całkiem wygodnym życiem). Wszak z biegiem czasu (i książki) ten młodzieniec, który wchodzi w swe dojrzałe życie jako dowódca kompanii piechoty, odkrywa, że Most jest kłębowiskiem intryg, jest tyglem historii, filozofii i religii, które nieustannie ze sobą rywalizują, a poprzez swą postawę również zostaje wplątany w tę walkę. Most nad Otchłanią, zarówno jako książka, jak i sam w sobie, przypomina może zewnętrznie czasy schyłku średniowiecza lub początku renesansu, wraz z walkami religijnymi, intrygi rodem z włoskich miast republik (nie przypadkiem rządzi nim doża), lecz to tylko fasada. A jak w każdym mieście życie nie tyle toczy się na ulicach, choć tu jest najbardziej widoczne, lecz wewnątrz: za murami domów, za maskami funkcji w sercach bohaterów. To tu rodzą się wszelkie pragnienia, żądze, lęki i plany, które mają zmienić obraz ulic i samego miasta. Czy można zbudować miasto i świat na kłamstwie? A może to nie kłamstwo, może to tylko umiejętności kierowania ludzkimi pragnieniami i marzeniami? A Otchłań? To nie tylko przepaść bez dna, to sacrum, w które ludzie boją się zajrzeć, ale nieustannie spekulują, czym ona w rzeczywistości jest, albo co wyraża…

Nie zdradzając zakończenie mogę tylko napisać, że Miasto nad Otchłanią jest czymś więcej niż tylko miastem. Czymś więcej niż cegłami, z których jest zbudowane, więcej niż arsenałem i bastionami, które go bronią, więcej niż świątynią i uniwersytetem, które próbują zbudować obraz świata. Miasto jest siecią powiązań, Miasto zbudowane nad Otchłanią jest… może być nazwane Metaforą. Inni nazwaliby je Historią, inni porządkiem świata, a jeszcze inni po prostu Życiem. Albowiem Wędrując ulicami tego miasta można znaleźć odpowiedzi na pytania dotyczące tych wszystkich sfer, tak jak odnalazł je sam bohater. I dokonał wyboru. Dokonał świadomego wyboru, co nie jest udziałem wszystkich… (Dlatego warto się wybrać na spacer ulicami Mostu nad Otchłanią…)

Tytułowy Most nad Otchłanią to Miasto. Miasto-państwo, a zarazem cały cywilizowany świat w morzu barbarzyńców, którzy żyją po dwóch stronach Przepaści. Dla mieszkańców Mostu – starych Rodów i mieszczan – jest ojczyzną, największą świętością, źródłem ich tradycji, tożsamości, wiedzy, a przede wszystkim bogactw. Dla mieszkańców Przedmościa, którzy żyją na Równinnym...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post więcej mniej

Na początku pomyślałam o słynnej serii książek niemieckiej pisarki - Cornelii Funke - "Atramentowy świat". W powieściach tych autorka opisuje przeważnie losy Mo, Maggie i innych bohaterów, ale... Pojawia się tam także opis miasta. Jest to w drugiej częście trylogii - "Atramentowej krwi". Autorka opisuje miasto, jako tęstniącą życiem krainę kuglarzy, linoskoczków, Wagantów... Szczególnie podobał mi się opis uliczek Ombry i dworu królewskiego. I choć na zamku rządzi król, to nie ma on wpływu na to, co się stanie... Ombra jest grodem, osadą, która przypomina miasta z czasów średniowiecza. Rynsztoki, wąskie uliczki... Wszystko bardzo przypominało mi tamtę epokę. Cornelia Funke wiedziała, jak zadziałać na wyobraźnię młodzieży, by mogła ona "wejść" do zaczarowanego świata. Wydaje mi się, że miasto "żyło", ponieważ "ożywiały" je dynamiczne postacie. Dwór, na którym gramdzili się tancerze, linoskoczkowie, kuglarze to dowód na to, że w mieście coś zaczynało się dziać. Spotkania i rozmowy w karczmach, kłótnie i spory, decyzje króla odbijały się na życiu mieszkańców, ale i na mieście. Gród otoczony wałami, murami, fosami... Rycerze, zbójcy, zamki, dwory... To elementy miasta.

Drugą książką, o której pomyślałam był "Oddech Nocy" Lesley Livingston. Utwór skojarzył mi się, ponieważ opisuje dwa światy. Na początku ten współczesny, pełen życia, nowojorski... Central Park, w którym znajduje się brama, a w niej przejście do świata elfów. Przejście, które otwiera się tylko kilka razy w roku. Central Park to miejsce, do którego przychodzą wszyscy. Jest to część miasta, w której wiele się dzieje, a jednocześnie można tam odpocząć. Drewiane ławeczki pod drzewami, wąskie uliczki, jeziorko... Wszystko pięknie wpasowuje się w krajobraz nizinny. A przecież jest jeszcze Nowy Jork. Tętniący życiem. Ten, który nigdy nie zasypia. Miasto, które żyje swoim rytmem. A w samym jego centrum spokojna przystań - Central Park... Nowy Jork jest nie tylko dobrym porównaniem do utworu Lesley, ponieważ występuje w wielu innych powieściach.
Drugą krainą jest świat elfów. Zupełnie inny, nieprzewidywalny, mroczny...

Trudno jest wybrać konkretny utwór, w którym miasto żyje pełnią życia. W niektórych utworach zdarza się, że jest ono ważniejsze nawet od bohaterów, choć przyznam szczerze - jeszcze się z taką powieścią fantasy nie spotkałam...

Na początku pomyślałam o słynnej serii książek niemieckiej pisarki - Cornelii Funke - "Atramentowy świat". W powieściach tych autorka opisuje przeważnie losy Mo, Maggie i innych bohaterów, ale... Pojawia się tam także opis miasta. Jest to w drugiej częście trylogii - "Atramentowej krwi". Autorka opisuje miasto, jako tęstniącą życiem krainę kuglarzy, linoskoczków,...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post więcej mniej

Właśnie odkrywam „Palimpsest” Catherynne Valente. Zastanawiałam się, czy zakwalifikować tę opowieść do gatunku literatury fantastycznej. Trochę odstaje od typowych przedstawicieli tego nurtu. Jest bardzo zmysłowa, poetyczna (autorka jest poetką, więc nie mogło być inaczej) i baśniowa. Taka bajka dla dorosłych, łącząca świat realny z niedostrzegalnym. Doszłam jednak do wniosku, że tym właśnie jest literatura fantastyczna— bajką dla dużych dzieci, bardziej wnikliwą, bardziej rozbudowaną, pełniejszą. Bo przed dziećmi w bajkach dużo się ukrywa, niedopowiada, fantasy jest natomiast bajką, w której tajemnice i prawdy — czasem banalne, innym razem zaskakujące — są odkrywane, poznawane, oswajane za pomocą magicznych luster. Pod taką definicją można umieścić „Palimpsest”.

Głównym bohaterem powieści jest tytułowe miasto Palimpsest, istniejące w nieokreślonej rzeczywistości, na pograniczu jawy i snu, zawisłe jakby w innym wymiarze, efemeryczne. Splata ze sobą losy kolejnych przybyłych w swoiste kwartety, w których doświadczenie jednej z osób staje się doświadczeniem czworga. W pewnym sensie to taka nowa Narnia, choć dostać się do niego można nie przez portal ukryty w szafie, a za pomocą pewnego rytuału. Mianowicie należy przespać się z osobą naznaczoną przez Palimpsest. Miasto to jest bowiem również chorobą zakaźną, przenoszona drogą płciową, pozostawiającą na skórze znamiona w kształcie mapy, przedstawiającej fragment miasta, do którego „biletem” staje się naznaczona osoba. Jest to poniekąd choroba psychiczna, opętanie, gdyż każdy, kto dotarł do Palimpsestu rozpaczliwie szuka drogi powrotnej do niego. A ponieważ każdy „bilet” pozwala przebywać w tajemniczym mieście tylko przez jedną noc, prowadzi to do upodlenia człowieka, który szuka kontaktów fizycznych z każdym, kto ma znamię miasta. Są też nieliczne osoby, które uciekają od tego szaleństwa, chcą zapomnieć, nie chcą płacić tak wysokiej ceny za pobyt w tym dziwnym miejscu. Nie jest to jednak łatwe, jest to nałóg z którego się nie wychodzi, można być co najwyżej takim „niepijącym alkoholikiem”.

Dlaczego właściwie ludzie tak bardzo chcą się tam dostać? Nie jest to Eden, jest to miejsce podnoszące się po niedawnej wojnie, nie zawsze przyjazne. Stali mieszkańcy traktują przybyłych jak niechcianych imigrantów, podludzi, którymi można gardzić i poniżać. Gardzą zwłaszcza sposobem, w jaki dostają się „imigranci” do Palimpsestu. Przybyli nie otrzymują również niezwykłych zdolności jak latanie czy jasnowidztwo, upadki bolą tak samo jak w zwyczajnym świecie. A jednak jest to miasto baśniowe, cudowne, inne.

Każda z ulic Palimpsest jest jak oddzielna kraina. Jest tu ulica przedziwna ulica Sarsaparilli „wybrukowana starymi płaszczami, warstwami delikatnego sztruksu, filcu i wełny w kolorach kawy i atramentu”*, po której poruszać się można jedynie gondolami ”ostrożnie rozgarniając rękawy, klapy i rachityczne krawaty, trzepoczące jak wodorosty i rozkołysane, jakby szarpał je jakiś pozaksiężycowy przypływ”.* W innym miejscu rośnie przedziwny las bambusowy, pełniący funkcję cmentarza. Ciała zmarłych wyrastają z ziemi, pnąc się niczym rośliny po długich bambusach, by po pewnym czasie dosięgnąć gwiazd. Jest tu ogrodnik i stróż w jednej osobie, okopujący grządki i rozmawiający ze zmarłymi, którzy uczą go jego trudnego zawodu.

Palimpsest ma swoją władczynię, Casimirę. „Jakaś Casimira zawsze tu była – poza tymi rzadkimi okresami, kiedy był Casimir.”* Jej wysłannikami są owady i gryzonie, produkowane w fabryce. Dzięki nim słyszy i widzi wszystko, również w świecie rzeczywistym.

Niektórzy przybywający do Palimpsest odnajdują tu coś, co kochają, a nawet odwzajemnienie tej miłości. Tak jak Sei zakochana w pociągach, zapatrzona w niebo wypatrując srebrnych torów kolejowych, którymi według legendy wysłane jest dno nieba. Ona w Palimpsest szukała torów, kolei, pociągów. I odnalazła je, wraz z trzecią szyną, która przybrała ludzką postać, by wyznać jej miłość. Bo niektórzy mieszkańcy, a nawet fragmenty miasta przejawiają słabość do wybranych przybyłych.

Palimpsest w powieści nie jest nieustannie obecne „fizycznie”, część akcji rozgrywa się bowiem w świecie realnym. Jednak nawet wtedy to Palimpsest decyduje o postępowaniu osób, które je poznały. W każdym słowie, w każdej myśli bohaterów jest ono. Nie znam innego utworu, w którym miasto odgrywałoby tak znaczną rolę. Jest tu bowiem celem, miejscem, chorobą, obsesją, wyzwoleniem i dręczycielem. Niemal żywym organizmem. To ono jest najważniejsze, a ludzie są tylko marionetkami, kierowanymi przez nie za pomocą silnych nici uzależnienia i emocji.

Palimpsest oznacza "rękopis spisany na używanym już wcześniej materiale piśmiennym, z którego usunięto poprzedni tekst. [...} W sensie przenośnym słowo "palimpsest" oznacza również wypowiedź wieloznaczną, o wielowarstwowej semantyce."** Nie wiem, którym z tych dwóch znaczeń kierowała się autorka wybierając tę nazwę dla miasta. Obie pasują. Z jednej strony miasto wymazuje treść życia przybyłego, by zastąpić je nowym celem, obsesją. Z drugiej — interpretacja istoty miasta, jak i różnorodność jego znaczenia dla poszczególnych osób, nie dają jednoznacznej odpowiedzi. Doświadczenie tego na sobie pociąga, istnienie Palimpsestu stworzyłoby ciekawą alternatywę dla smutnego życia tutaj. Tam nawet śmierć jest piękna. Nie mogę oprzeć się jednak wrażeniu, że to wszystko, to tylko przenośnia dla jakiejś głębszej myśli, której jeszcze nie dostrzegam. Ale nie przeczytałam jeszcze całości, być może ostatnie strony wyjaśnią mi ją. Tymczasem tkwię w Palimpsest po uszy.


* „Palimpsest” Catherynne Valente
** http://pl.wikipedia.org/wiki/Palimpsest_%28pi%C5%9Bmiennictwo%29

Właśnie odkrywam „Palimpsest” Catherynne Valente. Zastanawiałam się, czy zakwalifikować tę opowieść do gatunku literatury fantastycznej. Trochę odstaje od typowych przedstawicieli tego nurtu. Jest bardzo zmysłowa, poetyczna (autorka jest poetką, więc nie mogło być inaczej) i baśniowa. Taka bajka dla dorosłych, łącząca świat realny z niedostrzegalnym. Doszłam jednak do...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post więcej mniej