Basil Hall Chamberlain

Od dziecka uwielbiałam słuchać opowieści i podań opowiadanych na wsiach przez starszych ludzi. O tym, że były takie czasy, w których ludzie byli tak ogromni, że byli sobie w stanie podać ręce siedząc na odległych od siebie górach o kilka kilometrów. I o tym, że nastaną takie, w których ludzie będą tak mali, iż kilka tańczących par zmieści się na sitowiu. Od tego czasu upłynęło ładnych parę lat, a ja nadal zgłębiam przeszłość, odkrywając nowe historie i stare wierzenia. Pierwszy raz z mitologią jako taką spotkałam się w szkole, omawiając mity greckie oraz pobieżnie rzymskie. To właśnie wtedy rozpoczęła się moja przygoda z mitologiami, która trwa nadal i wydaje się nie mieć końca. A mitologia japońska ciekawiła mnie już od dłuższego czasu, postanowiłam więc zgłębić jej tajniki, będąc święcie przekonaną, że pomoże mi w tym ta niezbyt obszerna publikacja Basila Halla Chamberlaina... Jakież było moje zdziwienie, gdy okazało się, że to zupełnie nie to, na co się nastawiałam. Ale bynajmniej poczułam się zawiedziona. Z jeszcze większą ciekawością zajęłam się studiowaniem Mitów Ajnów i odkryłam, że są one równie pasjonujące, co inne, jeśli oczywiście lubi się takie rzeczy. Ja uwielbiam. Basil Hall Chamberlain pod koniec XIX wieku zebrał i spisał ludowe podania i mity tego ludu. Na wstępie autor objaśnia, kim są (byli) Ajnowie oraz etymologię nazwy tego ludu, z którego bynajmniej pochodzą protoplaści rdzennych Japończyków. Zebranie materiału okazało się nie lada wyczynem, ponieważ lud ten nie wykształcił pisma. Brytyjski japonista (i pisarz) spisał więc i przetłumaczył z ajnuskiego na ojczysty język ludowe opowieści, które udało mu się wysłuchać. Co ciekawe, część z zawartych w tej publikacji opowieści jest wiernym tłumaczeniem, pozostałe zostały przez Chamberlaina spisane z pamięci (o ile był w stanie je odtworzyć po czasie). Z zebranych przez Basila Halla Chaberleina ludowych opowieści wyłania się obraz ludu mocno związanego z otaczającym je światem. Przyrodą i zwierzętami. Szczególnie te drugie mocno odcisnęły swój ślad w Mitach Ajnów. I choć wydawać by się mogło, że był to bardzo prosty lud, to przekazy ustne ukazują go w zupełnie innym świetle. Dzięki różnym opowieściom i historiom Ajnów możemy poznać nie tylko to, jak tłumaczyli pewne zjawiska zachodzące w przyrodzie i życiu, ale także poznać znaczenie i symbolikę zwierząt oraz szczątkowo ich tradycję ludową. Zastanawiające jest także to, jak wiele tych historii niesie w sobie morał, który z czasem wcale nie stracił na sile i znaczeniu. We Wprowadzeniu Edward B. Taylor zaznacza, iż niektóre z mitów są inspirowane kulturą japońską, co nieco zaciera granice między pierwotnymi wierzeniami tego ludu. Ja zaobserwowałam również cechy wspólne z innymi mitami, ale biorąc pod uwagę, że w wielu mitologiach pewne motywy i historie są bardzo zbliżone (uwzględniając różnice w imionach, miejscach itd.),nie jest to aż tak dużym zaskoczeniem. Mity Ajnów Basila Halla Chaberleina to lektura obowiązkowa dla miłośników mitologii wszelakich, a w szczególności tych z kontynentu azjatyckiego. Książka ta, choć objętościowo niewielka, to lektura przyjemna, ciekawa i skłaniająca do szerszego spojrzenia na świat nas otaczający.