Martin M. Šimečka

Šimečka to znane na Słowacji nazwisko - rozsławił je najpierw ojciec, udzielający się politycznie krytyk literacki, potem syn, dziennikarz i publicysta, autor "Słowacji. Dziejów obojętności". Jego rodzice uważali się za Czechów, on sam - urodzony w Bratysławie - czuł się Słowakiem. Nie robiło to różnicy do momentu, gdy Czechosłowacja podzieliła się na dwa kraje, a każdy z nich poszedł swoją drogą. Šimečka analizuje zachowanie rodaków wobec najważniejszych wydarzeń ostatnich lat - upadek komunizmu, rozpad Czechosłowacji, powolne kształtowanie się nowego państwa, dołączenie do NATO i Unii Europejskiej... Jako punkt odniesienia autor stawia sąsiednie Czechy, Węgry i Polskę - kraje, które z jednej strony miały podobne doświadczenia, ale z drugiej... Słowacja nigdy nie miała swojej chlubnej, samodzielnej przeszłości, nie buduje tej historycznej narracji, do której non stop odwołują się jej sąsiedzi. Dla Šimečki jest to jasne - złoty czas Słowacji trwa właśnie teraz. Jest pokój, jest pewien dobrobyt, jest współpraca gospodarcza i polityczna z innymi państwami, ludziom nigdy nie żyło się tak dobrze jak teraz. Na ile rozumieją to sami Słowacy? Autor dowodzi, że coraz lepiej. Naród słowacki się zmienia, w kraju mieszka już nowe pokolenie, urodzone po upadku komunizmu, w niepodległej Słowacji. Nie ma w nim tej obojętności wymuszonej przez sowieckie wpływy, nie ma już przyzwolenia dla polityków robiących, co im się tylko podoba. Kraj był już tam, gdzie obecnie zmierzają Polska i Węgry i ludziom się to nie spodobało. Šimečka wierzy, że Słowacy nauczyli się na swoich błędach, wiedzą już lepiej, czego chcą i jak o to walczyć. Wszystkie te analizy są przedstawione w krótkich tekstach, ułożonych w chronologicznej kolejności - od komunistycznej Czechosłowacji po dzisiejszą Słowację, której prezydentką została prawniczka Zuzana Čaputová. Styl Šimečki jest lekki i przystępny, a krótka forma tekstów sprawia, że czyta się je bardzo szybko - zwłaszcza, że i sama książka jest dość krótka. Bardzo polecam - szczególnie tym nieśledzącym szczegółowo słowackiej polityki, sporo ciekawego można się dowiedzieć o sąsiednim kraju :)