Jesteśmy społecznością, która kocha książki

W „Najsłynniejszych kafejkach literackich Europy” znajdziemy portrety 43 nadal funkcjonujących kawiarni, chociaż dzisiaj na ogół nie są tym samym czym były w przeszłości. Służą jako miejsce spotkań mieszkańców europejskich metropolii i turystyczny wabik. Wszystkie jednak chętnie pielęgnują swój historyczny rodowód i pamiętają o znakomitych bywalcach w przeszłości. Większość z nich sięga tradycjami do drugiej połowy XIX wieku, ale są i takie, które działają prawie, lub ponad 300 lat. Należą do nich „Le Procope” (1686) w Paryżu, „Kaffebaum” w Lipsku (1695, niektórzy badacze twierdzą, że lokal istniał już ok. 1500 roku i uważają lokal za najstarszą kawiarnię na świecie, przynajmniej poza światem arabskim),„Caffe Florian” (1720) i „Caffe Quadri” (1775) w Wenecji, „Caffe Greco” (1760) w Rzymie. Najbardziej wyróżniono Paryż z liczbą dziesięciu kafejek, później w stawce pozostają Praga, Wiedeń i Madryt w których autorka wyróżniła po trzy kawiarnie, natomiast po dwie przydzieliła na Budapeszt, Sankt Petersburg, Londyn i Barcelonę. Pozostałe miasta: Amsterdam, Berlin, Bukareszt, Florencja, Kopenhaga, Lipsk, Lizbona, Monachium, Moskwa, Oslo, Padwa, Rzym, Salzburg, Zurych reprezentowane są jedną kawiarnią. Każdej z nich poświęcono osobny rozdział z jej historią, próbą uchwycenia charakterystycznego klimatu, przypomnieniem ważnych gości, opisem wnętrz, uzupełnionych ciekawostkami i anegdotą. Wielkim walorem albumu są piękne fotografie, w których autor - Andrew Midgley – wydobył piękno stylowych wnętrz podkreślających magiczną aurę i które skutecznie zachęcają do europejskiej peregrynacji szlakiem kawiarni. Książka nie ogranicza się wyłącznie do opisu kawiarni, którym poświęcono poszczególne rozdziały. Zawiera również w ramkach krótkie teksty przypominające także nieistniejące już lokale np. „Romanisches Cafe” w Berlinie czy „Cafe Pilvax” w Budapeszcie, lub zaczynające się od słów „inne kawiarnie” poszczególnych metropolii. W ten sposób uzupełniono Amsterdam, Berlin, Pragę, Monachium i Wiedeń. Zabieg ów nieco łagodzi dysproporcje między Paryżem a pozostałymi ośrodkami, chociaż w przypadku Wiednia nadal wydają się dyskusyjne. Zastrzeżenia może budzić również nieobecność innych ważnych ośrodków, w których kawiarnia od stuleci odgrywa niepoślednią literacką rolę. Jednym z pierwszych przykładów, który się narzuca jest Triest– miasto w którego kawiarniach przesiadywał James Joyce, Rainer Maria Rilke, Juliusz Verne, Italo Svevo, Umberto Saba a współcześnie rozsławiane przez Claudio Magrisa. Jego ulubiona kawiarnia „Caffe San Marco” znalazła się w znanej polskiemu czytelnikowi książce „Mikrokosmosy”. Triesteńska „Caffe Torinese” sięga tradycją roku 1825, innym popularnym lokalem jest „Caffe Stela Polare”. Może też powinno znaleźć się coś z Belgradu, Brukseli albo nawet Stambułu, który znajduje się na kontynencie europejskim i chyba również literatów przesiadujących w kawiarniach posiada? I jeszcze jeno zastrzeżenie. Polskiej kawiarni tutaj nie znajdziemy. Częściowo kłania się nasz fatalizm dziejowy i brak ciągłości podobnych miejsc w nad Wisłą.