Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Zaufanie, które budowały kolejne pokolenia polskich i izraelskich mężów stanu, przywódców, historyków i pisarzy, w zaledwie miesiąc zostało podważone przez niewielką grupę krótkowzrocznych i cynicznych polityków, którzy kierowali się swoim doraźnym partyjnym interesem. Do głosu znowu doszły nieufność, wrogość i agresja. Zapanował chaos, z którego korzystały nie tylko prawicowe partie w Polsce, ale również skrajnie nacjonalistyczne ugrupowania w Izraelu.

Gomułka - krytykowany przez wewnątrzpartyjną opozycję, świadomy politycznego zagrożenia i słabnącej pozycji - postanowił się ratować ucieczką do przodu: "zdemaskował" wroga, którego sam zdefiniował jako "syjonistyczną piąta kolumnę".. Oskarżył polskich obywateli pochodzenia żydowskiego o nienawiść do ojczyzny i demonstrowanie proizraelskich sympatii.

Z antysemityzmu, a nawet Holokaustu - tego nauczyłem się w Izraelu - mogli żartować, i to w swoim zamkniętym kręgu, tylko Żydzi aszkenazyjscy, pochodzący z Europy Wschodniej i Środkowej, którzy stali się największymi ofiarami nazistowskich Niemiec i dla których zagłada była czymś więcej niż traumą.