cytaty z książek autora "Iga Mościchowska"
Badania ilościowe (ankiety)
Etap: w czasie analizy kontekstu i modelowania projektu, jako element ewaluacji i na etapie rozwoju produktu.
Cel badania: aby zidentyfikować użytkowników pod kątem demograficznym, do badań satysfakcji i opinii, do testowania hipotez z badań jakościowych, aby poznać rozkład cechy w populacji.
Dzięki ankietom dowiemy się:
- dane demograficzne
- pozyskamy informacje, które pomogą nam zidentyfikować grupę docelową, szczególnie kiedy jest ona duża i rozproszona
-dodatkowo dają one również możliwość poznania motywacji użytkowników podejmujących określone działania
-do badań opinii, satysfakcji, ocen usług poprzez wykorzystanie skali SUS (system usability scale) oraz Net Promoter Score.
STEVE JOBS:
Bardzo ciężko jest zaprojektować produkt, stosując fokusy. Bardzo często ludzie nie wiedzą, czego chcą, dopóki im się tego nie pokaże.
Badania powinny wspierać i pomagać w podejmowaniu decyzji projektowych, a nie ograniczać. Podstawowym celem badań jest bowiem lepsze zrozumienie ludzi i kontekstu użycia danego produktu, tak aby uzyskać wiele inspiracji dla możliwych rozwiązań, przede wszystkim na podstawie obserwacji i faktów, a nie samych deklaracji ustnych użytkowników. Drugim przeznaczeniem badań jest weryfikacja rozwiązań, tak aby projekty zderzyć z rzeczywistością (i rynkiem) jeszcze przed uruchomieniem machiny marketingowej.
Grupa odbiorców i realia ich życia - badania (potrzeby, opinie i cele).
Istota UX:
- użyteczność (produkty funkcjonalne, ergonomiczne, łatwe w obsłudze)
- atrakcyjność (produkty o miłym dla oka wyglądzie i wzbudzające pożądanie)
- dostarczanie pozytywnych emocji (produkty wzbudzające radość i uśmiech na twarzy użytkownika w trakcie ich używania).
Użyteczność - miara wydajności, efektywnośći i satysfakcji użytkownika, z jaką dany produkt może być używany dla osiągnięcia danych celów przez danych użytkowników w danym kontekście. Produkt użyteczny pozwala więc na dokładną realizację celów użytkownika (skuteczność) w sposób sprawny, szybki (wydajność) i bez zbędnych frustracji (satysfakcja).
Proces User Centered Design jest iteracyjny:
1. Analiza - to etap bliższego poznania problemu, analiza kontekstu użytkownika, eksplorowanie i odkrywanie, badanie potrzeb.
2. Projektowanie czyli najbardziej kreatywny etap konceptualizacji, kreacji i tworzenia rozwiązań.
3. Weryfikacja - ewaluacja i ocena stworzonego rozwiązania oraz wprowadzenie do niego ulepszeń, poprawek, zmian i modyfikacji.
( w Waterfall wodospadowym prowadzeniu projektów Analiza, Modelowanie, Projektowanie, Ewaluacja, Implementacja, Rozwój. Etapy projektowania i ewaluacji mogą występować po sobie cyklicznie w 2 lub 3 turach, zanim zespół rozpocznie kolejną fazę).
Metodyka zwinna - Scrum. Metodyka bardzo bliska założeniom projektowania zorientowanego na użytkownika - nastawienie na iteracyjny model pracy, zmienność wymagań, częste inspekcje rozwiązań i stała adaptacja do zmian Z OGRANICZONYMI CZASOWO SPRINTAMI (czyli iteracjami). Wszyscy pracują w tym samym czasie nad różnymi zadaniami. Dobre praktyki: W większych zespołach, w których inne osoby zajmują się badaniem potrzeb i ewaluacją użyteczności, a inne projektowaniem, badania potrzeb powinny się odbywać w sprincie poprzedzającym projektowanie (czyli dwa sprinty przed oprogramowaniem). Zwykle prace projektowe - czyli planowanie działania danych elementów interfejsu - odbywa się w sprincie poprzedzającym implementację tego rozwiązania.
Metody badawcze na różnych etapach tworzenia produktu zostały podzielone na 3 typy, ze względu na cel badania:
1. badania potrzeb, występujące głównie na etapie analizy, w początkowych etapach rozwoju produktu;
2. ewaluacja, czuli metody pozwalające zweryfikować stworzony projekt
3. optymalizacja - także służąca ewaluacji, jednak wymagająca posiadania wdrożonego już projektu. Na przykładzie badań kwestionariuszowych, które można stosować w celu badania potrzeb (np. poznanie cech psychospołecznych potencjalnych użytkowników), ewaluacji (do sprawdzenia poziomu satysfakcji z danego rozwiązania), optymalizacji (np. pytanie użytkowników o przyczynę rezygnacji z produktu). Należy uświadomić sobie, iż projektowanie na podstawie badań nie polega na ślepym wdrażaniu zachcianek użytkowników, ale szukaniu wzorców zachowań, przyczyn problemów, nisz do zagospodarowania.
Proces Design Thinking zawiera w sobie 3 etapy:
1. Immersja - czyli zanurzanie się w kontekście problemu, pełne jego poznanie zarówno z perspektywy klienta, jak i użytkowników, zwykle w drodze badań etnograficznych, etap kończy się analizą i syntezą obserwacji i wniosków.
2. Ideacja - wyniki fazy immersji są wykorzystywane do stymulacji kreatywności na etapie tworzenia rozwiązań zdefiniowanych wcześniej problemów, w tej fazie powstaje pomysł projektu.
3. Prototypowanie - podstawowym celem fazy tworzenia prototypu wymyślonego wcześniej rozwiązania jest jego weryfikacja, także przez użytkowników końcowych, co pozwala na ulepszanie rozwiązania.
Design thinking to inaczej User Centered Design, łączący potrzeby użytkownika, cele biznesowe i ograniczenia technologii.
Ilościowe. Liczbowa weryfikacja hipotez, zliczanie zjawisk, prowadzone na dużych próbach.
Jakościowe. Pozwalające zrozumieć zjawiska i jego przyczyny, na małych próbach, subiektywne.
Christian Rohrer podzielił badania na 2 rodzaje:
1. badania postaw (marketingowe) - badania potrzeb takie jak (wywiady, fokusy, sortowanie kart, dzienniczki, badania kwestionariuszowe.
2. badania zachowań bazują na obserwacjach, a nie deklaracjach, dzięki czemu lepiej oddają faktyczne zachowania i działania użytkowników, nawet jeśli są one niewygodne lub nieuświadamiane przez respondentów. Do typowych badań zachowań można zaliczyć: obserwację, eye-tracking, analizę statystyk ruchu, śledzenie ruchów myszki oraz testy A/B.
Testy użyteczności oraz wywiad kontekstowy są przykładem badań łączących w sobie OBA PODEJŚCIA.
Badania ilościowe zbierają dane, które łatwo zmierzyć, policzyć i na których można wykonać działania matematyczne (np. wyciągnąć średnią lub policzyć odchylenie standardowe) Badania takie dają odpowiedź na pytania ILE, JAK DUŻO, JAK CZĘSTO, jak mocno, w jakiej części.
Są stosowane często w celu weryfikacji hipotezy, na co pozwala zwykle duża próba. Ta ostatnia cecha sprawia, iż badania ilościowe częściej można generalizować na całą populację (przy zachowaniu losowego doboru próby), co sprawia, iż są one bardzo lubiane przez decydentów, potrzebujących prostych odpowiedzi tak/nie. Do badań ilościowych można zaliczyć badania kwestionariuszowe, analizę statystyk ruchu, testy A/B, śledzenie ruchów myszki.
Badania jakościowe takich prostych odpowiedzi nie dają, ponieważ nie skupiają się na zmierzeniu skali problemu i jego skwantyfikowaniu. Koncentrują się na dogłębnym poznaniu i zrozumieniu danego problemu czy zjawiska, kładąc nacisk na istotność uzyskiwanych danych. Odpowiadają na pytania „JAK I DLA CZEGO”, a także pozwalają eksplorować nieznane zagadnienia, co do których nie mamy hipotez. Wyniki zawsze są poddane subiektywnej interpretacji badacza, którego kompetencje i doświadczenie odgrywają tu kluczową rolę, dlatego badań nie można generalizować na populację, nawet jeśli wykonane zostaną na dużej próbie. W praktyce jednak badania jakościowe prowadzi się z dużą mniejszą liczbą respondentów. Typowym przykładem badania jakościowego mogą być fokusy, wywiady indywidualne i badania etnograficzne.
Ludzie nie wiedzą czego chcą"
Odpowiedź: To prawda, dla tego sprawny badacz będzie wnioskował o potrzebach w sposób pośredni, w oparciu o obserwację czy techniki projekcyjne. Bardziej niż pomysły na rozwiązania będą go też interesować problemy i zwyczaje ludzi.
O ile postawienie się w roli użytkownika jest stosunkowo łatwe w przypadku produktów masowych, takich jak: wyszukiwarka Google czy system do rezerwacji biletów do kina, o tyle ciężko jest utożsamić się z 8-letnią dziewczynką, maklerem giełdowym z 5-letnim doświadczeniem, osobą niedowidzącą czy lotnikiem symulatora lotu. Wszędzie tam, gdzie użytkownicy produktu mają konkretne ograniczenia (technologiczne, społeczne, kompetencyjne, fizyczne) lub posiadają specyficzne kompetencje i doświadczenie, trudne
do nabycia w krótkim czasie, badania z użytkownikami są niezbędne do zebrania potrzeb oraz weryfikacji projektu. Ich pominięcie może zaowocować kompletnym rozminięciem się produktu z realiami odbiorców, a tym samym – odrzuceniem przez nich produktu.
PERSONA. Rozwojem produktu jest też budowanie empatii jego twórców względem swoich użytkowników. Nagle bezimienny użytkownik staje się osobą z krwi i kości, zyskuje twarz i imię (np. dzięki personom opracowanym na podstawie wywiadów indywidualnych). Jego początkowo dziwne potrzeby i irytujące ograniczenia stają się zrozumiałe w świetle realnego kontekstu użycia i środowiska, które można zobaczyć na badaniach w terenie.
Takie zanurzenie w doświadczeniu użytkownika i dosłowne „wejście w jego buty”, zdaniem założycieli startupu AIRBNB, pozwala lepiej zrozumieć kontekst, rodzi empatię i inspiruje do nowych rozwiązań.
Formalny plan badawczy składa się z:
1. Cel badań i pytania badawcze - to krótkie wyjaśnienie, czego chcemy się dowiedzieć i co sprawdzić w toku przeprowadzonych badań (cele poznawcze) oraz do czego ta wiedza ma zostać wykorzystana (cele biznesowe).
Postawienie zbyt wielu celów może wpłynąć negatywnie na pozyskanie pogłębionych i rzetelnych danych. Zwykle lepiej sprawdzi się kilka tur badań z węższymi celami niż jedno bardzo obszerne.
2. Metoda badawcza
3.Zrekrutowane respondenci
4.Dane i ich analiza (jaki rodzaj danych zamierzamy pozyskać(np. jakościowe, ilościowe, porównawcze) oraz w jaki sposób będą one analizowane - np. czy będzie przeprowadzane wnioskowanie statystyczne, testowanie hipotez czy tworzenie modeli. Jeśli planowane jest przeprowadzanie sesji interpretacyjnych z zespołem klienta, to ta info również powinna pojawić się w planie badawczym.
5. Harmonogram
6. Budżet.
PLANOWI BADAŃ MOŻE TOWARZYSZYĆ RÓWNIEŻ WSTĘPNA WERSJA NARZĘDZIA BADAWCZECOORAZ KWESTIONARIUSZ REKRUTACYJNY (SCREENER).
CELE BADANIA I ETAP PROJEKTU Jeśli celem jest poznanie i zrozumienie użytkowników, to warto zdecydować się na badanie potrzeb. Jeśli do dyspozycji mamy prototyp lub gotowy produkt i chcemy sprawdzić jego działanie, właściwe okażą się badania ewaluacyjne - np. testy użyteczności. Jeśli produkt już istnieje i znane są jego najważniejsze scenariusze, a chcemy go ulepszać, to warto zdecydować się na badania ewaluacyjne lub optymalizacyjne.
RODZAJ DANYCH I ANALIZY Jeśli potrzebne są dane, które pozwolą zrozumieć odbiorców oraz pozyskać liczne inspiracje projektowe, to postaw na badania JAKOŚCIOWE. W wypadku gdy istnieją już hipotezy wymagające potwierdzenia i oszacowania ich skali - dobrym wyborem będą badania ILOŚCIOWE (sondaże, testy ilościowe).
KONTEKST UŻYCIA. Jeśli kluczowym jest realizm sytuacji, to najlepiej sprawdzą się wszelkie badania prowadzone w terenie.(ale ta metoda najczęściej uniemożliwia uczestnictwo dodatkowego obserwatora oraz precyzyjną rejestrację zdarzeń).Przykładowo możemy rozpocząć eksplorację problemu od jakościowych badań potrzeb (np. badań etnograficznych), później poznać skalę wybranych zjawisk przy użyciu metod ilościowych (np. ankiet), a na koniec pogłębić najważniejsze problemy znów w toku badań jakościowych (np. wywiadów indywidualnych).
RITE – RITE czyli Rapid Iterative Testing and Evaluation, po polsku: Szybkie Iteracyjne Testowanie i Ewaluacja.
RITE Testing - EDISONDA. O ile sam sposób prowadzenia testów z udziałem użytkowników jest tutaj standardowy, to specyfika tej metody polega na natychmiastowym wykorzystywaniu zebranych (od badanych) informacji i optymalizacja produktu przed kolejną iteracją badań.
METODA
Audyt UX
Audyt UX, czyli ocena ekspercka, dzięki której sprawdzimy użyteczność serwisu lub aplikacji oraz zgodność z dobrymi praktykami projektowania. Nasi eksperci przejdą w serwisie lub aplikacji przez te same procesy i zadania, jakie zwykle realizuje użytkownik.
Przejście poznawcze
Przejdziemy przez system, serwis lub aplikację, symulując działania użytkownika. Zanalizujemy wszystkie kluczowe dla rozwiązania ścieżki, procesy i czynności, aby sprawdzić, czy wszystko działa jak należy lub wychwycić co należy poprawić.
Przejście heurystyczne
Od ponad 10 lat pracujemy nad doskonaleniem listy dobrych praktyk w projektowaniu, którą posługujemy się podczas tego typu badania. Przejście heurystyczne pozwoli nam bardzo dokładnie przeanalizować Twoje rozwiązanie cyfrowe i zasugerować zmiany.
Co zyskasz inwestując w audyt UX?
Nasza analiza będzie przydatna, jeśli planujesz redesign, chcesz zwiększyć konwersję w swoim e-commerce lub zauważasz, że Twoi użytkownicy częściej zgłaszają problemy do supportu.
Audyt wskaże Ci wszystkie obszary, które warto usprawnić, przeprojektować, czy głębiej przeanalizować.
METODA Badania dzienniczkowe
Badania dzienniczkowe to jeden z rodzajów badań etnograficznych. Uczestnicy regularnie zapisują swoje doświadczenia i wrażenia związane z naturalnym korzystaniem z produktu fizycznego lub cyfrowego i wysyłają te zapiski naszym badaczom.
Jak przygotowujemy badanie?
Określamy czas trwania badania, narzędzie, w którym uczestnicy będą umieszczać swoje wpisy oraz ich częstotliwość. W trakcie badania na bieżąco monitorujemy pojawiające się informacje, a mniej sumiennym uczestnikom przypominamy o uzupełnianiu dzienniczka.
Jak przebiega badanie?
Uczestnicy korzystają z produktu w naturalnym otoczeniu, np. w domu czy w pracy przez okres kilku do kilkunastu dni. Badania dzienniczkowe, w przeciwieństwie do badań w laboratorium, osadzają użycie produktu we właściwym kontekście – to ich duża przewaga.
Dzięki „dzienniczkom” możemy zbadać zmiany zachowań w czasie i sprawdzić np. czy użytkownicy uczą się korzystania z urządzenia lub systemu albo jak różni się użytkowanie produktu w dni robocze i weekendy.
PO CO badania dzienniczkowe?
Rozwijasz produkt lub usługę codziennego użytku?
Badania dzienniczkowe dadzą Ci wgląd w codzienne zwyczaje użytkowników i informacje zwrotne oparte na bezpośrednich doświadczeniach. A my znając ten kontekst dowiemy się co w produkcie lub usłudze nie satysfakcjonuje użytkowników i zaproponujemy odpowiednie zmiany w interfejsie lub poprawę cutomer experience.
METODA Testy użyteczności
Testy użyteczności realizujemy po to, aby określić czy serwis lub aplikacja są naprawdę użyteczne. Tego typu badania UX będą przydatne przy projektowaniu nowych rozwiązań lub funkcjonalności oraz przy redesignie.
Kogo badamy?
Do badania zapraszamy obecnych lub potencjalnych użytkowników, którzy pod naszym okiem wykonują zadania na podstawie wcześniej przygotowanego scenariusza.
Jak prowadzimy testy użyteczności?
Nasi badacze obserwują reakcje respondentów na każde z zadań i analizują ewentualne trudności. W zależności od potrzeb, testom poddajemy szkice, makiety produktu lub istniejące rozwiązanie.
Co zyskasz inwestując w testy użyteczności?
Opisujemy każdy zidentyfikowany problem i rekomendujemy zmiany, jakie powinny zostać wprowadzone. Wyniki badania i sugestie projektowe przedstawiamy w raporcie, który może później posłużyć jako wskazówka dla projektantów i osób odpowiedzialnych za biznes.
Testy użyteczności niejednokrotnie uzupełniamy o elementy wywiadu pogłębionego (IDI) lub eyetracking, czyli rejestrację ścieżki wzroku użytkownika.
METODA
Wywiady pogłębione
Wywiady pogłębione – w skrócie IDI (In-Depth-Interview) – to jedna z metod badań jakościowych. Wywiad pomaga nam dogłębnie zrozumieć odbiorcę i dotrzeć do jego potrzeb, motywacji czy problemów.
Kogo badamy?
Do badania zapraszamy obecnych lub potencjalnych użytkowników produktu lub usługi, którzy odpowiadają na pytania badacza zadawane według wcześniej przygotowanego scenariusza.
Jak badamy?
Scenariusz obejmuje listę zagadnień i pytań, jednak kolejność ich zadawania jest uzależniona od naturalnego biegu rozmowy. W trakcie wywiadu badacz pogłębia zagadnienia, czyli zadaje dodatkowe pytania o kwestie, które pojawiły się podczas rozmowy i są istotne z punktu widzenia analizowanego tematu.
Co zyskasz inwestując w wywiady pogłębione?
Zrozumienie potrzeb potencjalnych odbiorców usługi jest kluczowe w projektowaniu zorientowanym na użytkownika – User Centered Design. Wnioski z badania posłużą nam do opracowania Persony oraz Customer Journey.
Wywiad pogłębiony stosujemy jako samodzielną technikę, np. aby wyeksplorować potencjał na rozwiązania cyfrowe wśród określonej grupy odbiorców, lub jako uzupełnienie innych badań, np. testów użyteczności czy eyetrackingu.
Eyetracking
Eyetracking to badanie za pomocą urządzenia rejestrującego ruch gałek ocznych – eyetrackera. W trakcie sesji mierzymy fiksacje, czyli skupienia wzroku na poszczególnych elementach Twojego systemu i sakkady czyli ruchy przenoszące wzrok pomiędzy nimi.
Kiedy badamy?
Badanie z powodzeniem wykorzystujemy w projektach, gdzie dużą rolę pełni ich forma wizualna – np. aby porównać dwie wersje tego samego serwisu, zbadać skuteczność elementów reklamowych czy strony głównej.
Jak badamy?
Eyetracker stacjonarny wykorzystujemy do analizy na ekranie komputera, a mobilnego używamy, do badań prowadzonych w terenie, np. aby sprawdzić jak użytkownicy widzą poszczególne elementy w naturalnym kontekście użycia danej aplikacji lub systemu.
Po co eyetracking?
Eyetracking jest dobrym uzupełnieniem badań użyteczności. Idealnie sprawdzi się, gdy chcesz przeprojektować swój obecny serwis lub system. Badanie zostanie wtedy włączone w proces szerszej analizy, aby wskazać słabsze miejsca testowanego produktu.
Badanie jest też przydatne, gdy projektujemy całkiem nowy produkt cyfrowy lub nową wersję takiego produktu. Możemy go wtedy dokładnie przetestować, jeszcze zanim zainwestujesz w drogie wrożenie.
METODA
Audyt e-commerce healthcheck
Audyt e-commerce healthcheck to opracowana przez nas lista kryteriów UX dobrze zaprojektowanego sklepu internetowego. Wykorzystamy ją, aby sprawdzić co w Twoim e-sklepie może działać jeszcze lepiej.
Jak badamy?
Audyt e-commerce healthcheck zawiera ponad 130 kryteriów, tzw. heurystyk. Nasi specjaliści realizują badanie na desktopie oraz na urządzeniach mobilnych.
Czego się dowiadujemy?
Sprawdzamy 7 obszarów, tj.: Strona główna i nawigacja / Wyszukiwanie produktów i strona produktowa / Rejestracja, logowanie i konto użytkownika / Proces koszykowy / Zwroty, kontakt i pomoc / Wymagania ogólne / Wymagania specyficzne dla mobile (wyłącznie w wersji mobile).
Co zyskasz inwestując w audyt e-commerce?
Audyt przeprowadzony na bazie e-commerce healthcheck pozwoli zidentyfikować przyczyny niezadowalającej konwersji, porzuceń koszyka czy spadku lojalności klientów.
Wyniki przedstawiamy w raporcie, w którym szczegółowo omawiamy niespełnione kryteria i rekomendujemy ulepszenia.
Staraj się w swoich projektach badawczych stosować różne, komplementarne techniki badawcze (np. jakościowe i ilościowe, eksploracyjne i ewaluacyjne)aby poznać problem z różnych perspektyw i zwiększyć pewność, że wnioski są trafne.
Żaden kompetentny badacz nie spytałby wprost klientów, czego chcą. Potrzeby bada się w sposób pośredni, poprzez obserwację, poznawanie ludzkich zwyczajów i ich bolączek lub docierając do nieuświadamianych przekonań (np. technikami projekcyjnymi).
Z kolei rekrutacja przez agencje badawcze obarczona jest większym ryzykiem pozyskania do badań tak zwanych ZAWODOWYCH RESPONDENTÓW, czyli osób które uczestniczą w badaniach w celu czerpania korzyści materialnych, a które nie zawszę należą do grupy docelowej i udzielają odpowiedzi pasujących do projektu(niezależnie od ich zgodności z rzeczywistością). Osoby te są obeznane z metodami rekrutacji i potrafią tak odpowiadać na te pytania, aby zakwalifikować się do udziału.
Produkt istnieje - Rozwój produktu.
BADANIA POTRZEB: wywiad, badania kwestionariuszowe, fokus, sortowanie kart, analiza treści
EWALUACJA: testy użyteczności, eyetracking
OPTYMALIZACJA: analiza statystyk, testy A/B, śledzenie ruchów myszki.