Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Tylko przypadek może wyglądać jak wysłannik losu. To, co jest nieuchronne, czego się spodziewamy, co powtarza się codziennie, jest nieme. Tylko przypadek do nas przemawia. Staramy się czytać w nim, jak Cyganki odczytują przyszłość z fusów na dnie filiżanki.

Tylko przypadek może wyglądać jak wysłannik losu. To, co jest nieuchronne, czego się spodziewamy, co powtarza się codziennie, jest nieme. Tylko przypadek do nas przemawia. Staramy się czytać w nim, jak Cyganki odczytują przyszłość z fusów na dnie filiżanki.

Ludzi można podzielić na dwa rodzaje: tych, którzy są wytworem świata, w którym żyją, i tych, którzy są wytworem samych siebie, którzy, choć świata nie zmienili, nie dali się zmienić światu. Oni chodzą po świecie, a nie świat po nich.

Ludzi można podzielić na dwa rodzaje: tych, którzy są wytworem świata, w którym żyją, i tych, którzy są wytworem samych siebie, którzy, choć świata nie zmienili, nie dali się zmienić światu. Oni chodzą po świecie, a nie świat po nich.

Nie potrzebujemy hermeneutyki, ale erotyki sztuki.

Nie potrzebujemy hermeneutyki, ale erotyki sztuki.

Rzeczy, które widzimy [...] to te same rzeczy, które istnieją w nas. I nie ma żadnej innej rzeczywistości prócz tej, jaką mamy w sobie. Dlatego też większość ludzi żyje tak nierealnie, ponieważ zewnętrzne obrazy uważają za rzeczywistość, a swego własnego świata wcale nie dopuszczają do głosu.

Rzeczy, które widzimy [...] to te same rzeczy, które istnieją w nas. I nie ma żadnej innej rzeczywistości prócz tej, jaką mamy w sobie. Dlatego też większość ludzi żyje tak nierealnie, ponieważ zewnętrzne obrazy uważają za rzeczywistość, a swego własnego świata wcale nie dopuszczają do głosu.

Rubens odkrył rzecz ciekawą: pamięć nie filmuje, pamięć fotografuje. Tym, co zachował po wszystkich kobietach, było w najlepszym przypadku kilka duchowych zdjęć. Nie widział swych kobiet w ruchu płynnym; ich gesty, nawet te najkrótsze, nie ukazywały mu się w ciągłości trwania, lecz zastygłe w ułamku sekundy.

Rubens odkrył rzecz ciekawą: pamięć nie filmuje, pamięć fotografuje. Tym, co zachował po wszystkich kobietach, było w najlepszym przypadku kilka duchowych zdjęć. Nie widział swych kobiet w ruchu płynnym; ich gesty, nawet te najkrótsze, nie ukazywały mu się w ciągłości trwania, lecz zastygłe w ułamku sekundy.

Na podstawie przypuszczalnego zawieszenia broni zawartego między malarstwem a fotografią, zrazu niechętnie, potem entuzjastycznie doszło do uznania fotografii za sztukę. Ale samo pytanie o to, czy jest, czy nie jest sztuką, wprowadza w błąd. Choć fotografia prowadzi do powstawania dzieł, które można nazwać dziełami sztuki, wymaga subiektywizmu, może kłamać, może dostarczać przyjemności estetycznej - nie jest wcale odmianą sztuki. Od tego trzeba zacząć. Podobnie jak język jest środkiem, dzięki któremu między innymi można wykonać dzieła sztuki. W języku można prowadzić dyskusję naukową, dyktować biurokratyczne memoriały, listy miłosne, listy zakupów i opisywać Paryż Balzaka. Fotografia może nam dawać zdjęcia paszportowe, mapy pogody, pornografię, zdjęcia rentgenowskie, ślubne i Paryż Atgeta. Fotografia nie jest sztuką, tak jak powiedzmy malarstwo czy poezja. Ale działalność niektórych fotografów podpada pod tradycyjne rozumienie sztuki pięknej i stanowi działalność wyjątkowo utalentowanych jednostek tworzących poszczególne przedmioty obdarzone wartością samą w sobie. Od początku bowiem fotografia skłaniała się ku poglądowi, który głosi, że sztuka się przeżyła. Siła i jej centralne położenie w obecnych sporach estetycznych polega na tym, że wspiera ona obie koncepcje sztuki. Ale sposób, w jaki fotografia sprawia, że sztuka staje się przestarzała, jest na dłuższą metę silniejszy od modły broniącej sztuki.

Na podstawie przypuszczalnego zawieszenia broni zawartego między malarstwem a fotografią, zrazu niechętnie, potem entuzjastycznie doszło do uznania fotografii za sztukę. Ale samo pytanie o to, czy jest, czy nie jest sztuką, wprowadza w błąd. Choć fotografia prowadzi do powstawania dzieł, które można nazwać dziełami sztuki, wymaga subiektywizmu, może kłamać, może dostarczać przy...