Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Prawdziwa burza w mózgu, neurony na krawędzi chaosu. Obsesja to tylko odmiana uzależnienia, lecz czy którykolwiek naukowiec umie zapanować nad sobą? Uczy się ich w szkołach, że niezdecydowanie to poważna wada. Nikt nie pamięta, iż Niels Bohr był nie tylko wielkim fizykiem, lecz także sportowcem, brał udział w olimpiadzie. Teraz wszyscy pragną uchodzić za maniaków, to obowiązujący styl profesjonalistów.

Jesteśmy nadzwyczaj niszczycielskimi istotami. Czasem odnoszę wrażenie, że można ludzkość porównać do plagi, po której zostaje tylko goła ziemia. Niszczymy nasze środowisko tak dokumentnie, że nasuwa się wniosek, iż zostaliśmy do tego powołani.

A tymczasem spróbuj poczuć kołysanie łodzi na falach. Jesteśmy na morzu . Te wrażenia są autentyczne. Czujesz zapach soli w powietrzu? Słońce grzeje twoją skórę? Tyko to się liczy. Popatrz na nas wszystkich, płynących tą motorówką. To jest rzeczywistość. Życie jest piękne. To najwspanialszy dar, który pozwala cieszyć się słońcem i oddychać świeżym powietrzem. W gruncie rzeczy nic innego nie ma znaczenia.

Pewne gatunki roślin nie służą niczemu, pewne zwierzęta prawie wcale nie ewoluują. Na przykład rekiny pozostają w niezmienionej postaci od stu sześćdziesięciu milionów lat, a dzisiejsze oposy wyglądały tak samo u schyłku ery dinozaurów, czyli 65 milionów lat temu. A przecież środowisko, w którym żyją te zwierzęta, podlegało ogromnym zmianom, i mimo to niektóre gatunki pozostały niezmienione. Może nie dokładnie takie same, ale prawie identyczne. Krótko mówiąc: nie zawsze zmiany środowiska są przyczyną całego łańcucha mutacji.

W fazie przejściowej stopniowo rosnąca złożoność systemu zmniejsza ryzyko popadnięcia w całkowity chaos, lecz to ryzyko istnieje zawsze.

W miarę zbliżona się do krawędzi chaosu, między elementami systemu narastają konflikty. Układ wkracza w obszar niestabilny, grożąc mu zagładą.

Tuż przy krawędzi chaosu pojawiają się nieoczekiwane efekty, przetrwanie staje pod znakiem zapytania.

W rejonach o zbliżonym charakterze jednocześnie załamuje się porządek. Zaczynają maleć szanse przetrwania pojedynczych elementów i odizolowanych grup.

Częściowa restabilizacja jest możliwa po wyeliminowaniu elementów destrukcyjnych a, szanse przetrwania są w znacznym stopniu zależne od zdarzeń losowych.

Ludzie załamują ręce nad zanikaniem różnic gatunkowych wśród zwierząt zamieszkujących trzebione lasy tropikalne, zapominają o własnych zróżnicowaniach intelektualnych, będacych jednym z najważniejszych motorów postępu. A te znikają szybciej niż drzewa w dżungli.

Hammond zrealizował swój plan, stworzył taki park na Isla Nublar, podobnej wyspie wulkanicznej, leżącej na północy, i miał zamiar pod koniec 1989 roku udostępnić go turystom. Miałem okazję zwiedzać tę wyspę na krótko przed planowanym otwarciem. Wyniknęły jednak nieprzewidziane problemy - ciągnął Malcolm. System zarządzania parkiem okazał się wadliwy i dinozaury wydostały się na wolność. Wielu goszczących na wyspie ludzi zginęło. W efekcie cały tamten kompleks i wszystkie zwierzęta zostały zniszczone.

W obszarze konserwatywnym, z dala od krawędzi chaosu, poszczególne elementy jednoczą się powoli, nie tworząc jednak żadnej struktury uporządkowanej.

Dążność do samoorganizacji prowadzi ku coraz większej złożoności, w miarę zbliżania się systemu do krawędzi chaosu.