Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Z dialektycznego punktu widzenia problemy można interpretować jako
trudności w kreowaniu nowych ról w nowych sytuacjach. Każdy system
znajduje się w stanie ciągłej zmiany i dlatego potrzebne są w nim coraz to
nowe reguły. Według podejścia dialektycznego, źródłem problemu może być
przekonanie, że rozwiązaniem danej trudności jest zastosowanie przeciwieństwa
tej trudności. Postrzeganie rzeczywistości w kategoriach „albo-albo"
stanowi pułapkę, która uniemożliwia nam korzystanie z różnych układów
odniesienia, z wielości opcji. Nie można hipostazować rzeczywistości,
ponieważ zmienia się ona razem z nami. I wreszcie, myślenie dialektyczne
polega na dostrzeganiu zarówno negatywnych, jak i pozytywnych znaczeń
objawu, jeśli chodzi o jego źródła i konsekwencje. Musimy zdawać sobie
sprawę z pozytywnych funkcji symptomu.
Terapeuta powinien ponadto myśleć w sposób paradoksalny. Na poziomie
teoretycznym oznacza to postrzeganie problemu w kategoriach opisywanego
wcześniej podwójnego związania. Na poziomie praktycznym polega
to na obmyśleniu terapeutycznego podwójnego związania, stanowiącego
metodę leczenia. Po zinterpretowaniu problemu zgodnie z perspektywą systemową/
paradoksalną terapeuta może zacząć działać.
W terapii paradoksalnej obowiązuje pięć podstawowych zasad. Mogą one
być wykorzystywane w obrębie pojedynczej sesji lub na przestrzeni całego
procesu leczenia, czy to w terapii indywidualnej, czy małżeńskiej bądź rodzinnej.
Metody interwencji, o których tu wspominamy, zostaną szczegółowo
opisane w następnym rozdziale.
Pierwsza zasada to wykorzystanie symptomu jako sprzymierzeńca.
Zasada pierwsza: Nowe objawy powinny otrzymać pozytywną etykietkę;
przeformułowanie konotacji (znaczenia).
Druga zasada stosuje się do wszystkich objawów występujących w kontekście
społecznym. (Jeśli symptom nie pełni żadnej funkcji społecznej, należy
przejść do następnego kroku). Jest ona niezwykle ważna w terapii małżeńskiej
i rodzinnej.