Tragiczna śmierć Aury miała miejsce w 2007 roku w Meksyku, dwa lata po ślubie z Goldmanem. Ta młoda, niespełna trzydziestoletnia kobieta, która miała przed sobą udaną karierę badawczą i literacką, zginęła w wypadku na Pacyfiku. Dla Francisco stara małżonki, którą bardzo kochał, okazała się nie tylko osobistym nieszczęściem (przed poznaniem Aury uważał, że już nikogo więcej nie pokocha). Dodatkowym obciążeniem psychicznym dla mężczyzny stały się ciągłe poczucie winy o spowodowanie całej tej sytuacji oraz zachowanie rodziny jego zmarłej żony, która starała się utrudnić życie Goldmanowi – ciągłe oskarżenia o to, że zabił ich krewną, próby eksmitowania go z mieszkania, jakie zajmował razem z Aurą i pisma od prawników, żądające rekompensaty za całe to zdarzenie. W ten sposób „Mów do niej” staje się nie tylko wyraźnym hołdem, jakie pisarz złożył swojej tragicznie zmarłej małżonce, ale również pewną „ucieczką” od wszystkich problemów, z jakimi Francisco miał do czynienia, mającą swój cel, niestety, w autodestrukcji.

W książce wyłania się portret wiecznie uśmiechniętej, beztroskiej Meksykanki o ambicjach pisarskich, która stara się uszczęśliwić wszystkich, których kocha. Mam tu na myśli przede wszystkim matkę Aury, życzącą sobie wielkiej kariery badawczej dla swojej ukochanej córeczki, oraz właśnie Goldmana, wielkiej miłości tej utalentowanej kobiety, do którego powtarzała jak mantrę słowa, że nie po to wyszła za mąż, aby wychodzić gdzieś sama, kiedy ten nie miał ochoty na wspólne wyjście do restauracji czy do kina. Dla pisarza Aura była wyjątkowa, jedyna w swoim rodzaju, a jej śmierć była niepotrzebnym zrządzeniem losu. Między wspomnieniami oraz charakterystyką tragicznie zmarłej żony w „Mów do niej” Francisco umieszcza własne emocje, jakich doświadczał podczas żałoby na widok m.in. komputera i notatek Aury czy jej sukienki ślubnej. Kiedy czytelnik przechodzi do lektury tych rzeczy – uczuć Goldmana, fragmentów opowiadań, pamiętnika i powieści Aury – to zaczyna przez moment zastanawiać się, ile z tej całości odnosi się do wyjątkowej osobowości samej żony autora „Mów do niej”, a jak naprawdę cienka jest granica między tym, co można nazwać żałobą i przezywaniem osobistej traumy, a upublicznieniem swojej prywatności w celach komercyjnych…

Mimo tych małych wątpliwości z mojej strony, to lektura „Mów do niej” była ciekawym doświadczeniem czytelniczym. Mimo że bardziej przemawia do mnie oryginalny tytuł, czyli „Say Her Name”, to książka Francisco Goldmana na długo zapadnie w pamięć czytelników.

Anna Wolak