Inaczej już sprawa się ma, jeśli chodzi o kawalerów i o tak zwane stare panny. Ale zaraz, w czym tak naprawdę tkwi różnica? No, właśnie! Wszystko zależy od nazwy, no i oczywiście - od podejścia. Jednak czy to singiel, kawaler, czy stara panna – to zwykle osoby, które nie odnalazły swojej połówki pomarańczy. Singlom z tym dobrze. Kawalerom i starym pannom już niekoniecznie. Ale we wszystkich tych wypadkach efekt mamy podobny, a statystyki mówią, że coraz mniej ludzi łączy się w pary, coraz mniej osób zakłada rodziny, coraz mniej osób posiada dzieci…

W powieści Tomasza Pindla jest to na tyle poważny kłopot, że rząd polski postanawia zająć się problemem, finansując pilotażowy program pod dosyć zabawną, bo kojarzącą się z peerelowskimi komediami, nazwą: „Żona dla Polaka / Mąż dla Polki”. Zasada jest prosta: w miastach jest wiele samotnych kobiet, na wsi jest wielu kawalerów. I jedni i drudzy prawdopodobnie chcieliby tego samego – partnera. Wystarczy więc, że za sprawą rządowego programu pomoże się nieco losowi, czyli obie strony się spotkają i z pewnością zapałają do siebie wielkim uczuciem. A jeśli nie, to przynajmniej będzie z tego temat na ciekawe rozważania socjologiczne.

Tak więc Eliza Goniec (editorial direktor, lat 36), Karolina Więcek (tłumaczka, lat 36) i Gabriela Puźniak (fotograf freelancer, lat 32) jadą z Polski A do Polski C poznać przypisanych im przez rządowy program „wymarzonych” kawalerów: Zygmunta Bałera (lat 44), Stanisława Kuryło (lat 41) i Franciszka Gąstoła (lat 37). Komizm owych spotkań w dużej mierze polega na tym, że pomimo wielu aspektów wspólnych, jak samotność czy podobny wiek, osoby z różnych rejonów Polski nie mają tak naprawdę o czym rozmawiać. Nawet tematy wydawałoby się uniwersalne, jak na przykład telewizja, nie łączą bohaterów. Ich gusta są zupełnie różne, tematy dyskusji się nie kleją, a światy wydają się zupełnie do siebie nie przystawać. Bo kłopot w tym, że singielki z wielkich miast, to wykształcone, dobrze zarabiające, niezależne kobiety, świadome konsumentki, zadbane i obyte dziewczyny. Natomiast wiejscy kawalerowie… no, cóż, to po prostu wiejscy kawalerowie!

Komediowego smaczku dodaje jeszcze fakt, że cały projekt został wymyślony zupełnie przez przypadek przez doktora Jerzego Sobiesiaka z Instytutu Socjologii krakowskiego uniwersytetu. Ot, po prostu musiał czymś zabłysnąć w profesorskim pokoju. A temat, jakoś tak sam się nasunął… I wydawać by się mogło, że tak nieprawdopodobnie wymyślony program, skazany jest na pewno z góry na niepowodzenie. Jednak na jednym spotkaniu miejskich singielek z wiejskimi kawalerami się nie kończy. Jednak pewne damsko-męskie stosunki zaczynają się między nimi zawiązywać…

W swoim debiucie Tomasz Pindel, tłumacz literatury iberyjskiej, opisuje różne środowiska, różne postaci, od polityków najwyższego szczebla, poprzez wykształconą klasę naukowców i dobrze prosperującą klasę średnią, po wiejskich obiboków. Napisanie całej powieści, jak sam autor wyznaje, jest trudne i czasochłonne, dlatego książka składa się z krótkich lub bardzo króciutkich wypowiedzi poszczególnych osób. Taka formuła nie tylko sprzyja szybkiemu i czytaniu, ale również podkreśla jej zabawny i rozrywkowy charakter. Są to świetnie napisane fragmenty w stylu najlepszych polskich komedii z dawnych lat. Każdy z bohaterów opowiada swoją historię. Niektórych faktów ze swojego życia się wstydzą, niektóre pomijają, a jeszcze inne koloryzują. Każda wypowiedź jest napisana inaczej, głosem powieściowych postaci. A każda z wypowiadających się osób ma świadomość, że jej słowa trafiają do szerszej publiczności. „Że co? Żeby nie bluzgać? A to się nagrywa? No dobrze, ale sam pan mówił, żeby mówić, jak było”.

Rzadko zdarza mi się zaśmiać się na głos nad książką. Tomkowi Pindlowi udało się mnie naprawdę rozśmieszyć. Pomysł, konstrukcja, styl pisarski oraz wszystkie tak zwane gagi sytuacyjne i powalające niekiedy rozmowy sprawiają, że czytanie tej książki jest świetną rozrywką. A do tego to niebanalna satyra na dzisiejszą polską rzeczywistość, na jej wszystkie absurdy, zarówno te polityczne, jak i społeczne, na stereotypowe zachowania wywodzące się z różnych światów, które w zestawieniu ze sobą tworzą mieszankę iście wybuchową! Gorąco polecam wszystkim, a sama będę kolejnych książek spod pióra mojego ulubionego tłumacza wyczekiwać.

Monika Samitowska-Adamczyk