rozwiń zwiń

Wieża Babel

Monika Stocka Monika Stocka
15.01.2014
Okładka książki Wrażliwość barbarzyńcy Héctor Tobar
Średnia ocen:
5,7 / 10
36 ocen
Czytelnicy: 193 Opinie: 11

Pierwsze skojarzenie przyszło natychmiast – „Babel” w reżyserii Alejandro González Iñárritu i epizod z meksykańską nianią przewożącą nie swoje dzieci przez granicę. W filmie lawinę zdarzeń wywołało nieporozumienie, choć niekoniecznie na poziomie językowym. Odniosłam wrażenie, że podobny rodzaj niezrozumienia i zaburzonej komunikacji miał miejsce w domu państwa Torres-Thompsonów, gdzie pracowała Araceli Ramirez – bohaterka powieści „Wrażliwość barbarzyńcy” Héctora Tobara. Araceli - meksykańska pomoc domowa, którą bez jej zgody pewnego dnia przekwalifikowano również na nianię - jest zamknięta w sobie. Swoje otoczenie oswaja powoli uważnie obserwując, używając do tego wszystkich zmysłów. Raczej nie pyta, oburza się tylko do środka, nawet nie specjalnie pokazowo. Pierwszą i myślę, że w tym przypadku najważniejszą barierą komunikacyjną jest język. Araceli używa prostych angielskich zdań lub pojedynczych słów ale, jak to mawiała moja wykładowczyni na zajęciach z dydaktyki, „komunikacja nie zachodzi”. Araceli w obcym dla siebie języku czasem usiłuje zawrzeć jakieś intencje, posiłkuje się wzrokiem, jednak prawdziwy komunikat zna tylko czytelnik i to dzięki narratorowi. Nasza bohaterka poddaje się szybko uznając, że nie warto. Może zbyt pilnie weszła w swoją rolę nie tylko pomocy, ale też Meksykanki bez papierów w Ameryce. Nie lepsza jest Maureen Thompson, która co prawda nie ma problemów z językiem i mieszka w swoim kraju, za to opornie przychodzi jej komunikowanie swoich planów, zamysłów i decyzji. Ona też, zdaje się, narzuciła na siebie płaszcz pani domu, pełnoprawnej obywatelki Stanów Zjednoczonych, który obfitował w liczne przywileje. Korzystanie z nich stało się naturalnym bezmyślnym odruchem.

Kolejny problem komunikacyjny obserwujemy już w samej rodzinie Torres-Thompsonów i mam na myśli zarówno małżonków, jak i dzieci z nieco rozbuchaną wyobraźnią (wpływ książek czytanych pod bardzo pozorną kontrolą matki). Wszystko, co wydarzyło się miedzy tymi ludźmi jest wynikiem nieporozumień, braku komunikacji i zamknięciu się w jakichś społeczno-domowych rolach jak w domkach, w których nawet nie otwiera się okien. W tej rodzinie każdy jest sam, choć Maureen zdaje się być wręcz nadopiekuńcza.

Nie zamierzam rozpisywać się na temat relacji społecznych między Meksykanami a obywatelami USA, ani na temat sytuacji emigrantów. Nigdy nie zgłębiałam mocniej tego tematu a zarys wiedzy, którą mam, nie upoważnia mnie do oceny prawdziwości lub zafałszowania problemu. Jednak podobnie jak Tobar, rzecz nakreśla Wayne Kramer w filmie pt. „Crossing Over” (polski tytuł może nieco zmylić – „Ścigani”). Co nieco zdradza też Chris Weitz w filmie „Lepsze życie”. Tło (tania meksykańska siła robocza w Ameryce) jest o tyle istotne, że to podmuch tego z pozoru tylko drugiego planu wprawia w ruch bohaterów, pobudza ich do działania, podszeptuje im rozwiązania. Relacje społeczne to pierwsza przyczyna nieporozumień, „niezachodzącej komunikacji” z której wynika fabuła. Drugą, jak już wspomniałam, jest pewne zamknięcie się w rolach, w przeznaczeniu, w rutynie dnia, w pewnym wybranym rodzaju życia, z błędnym odgórnym założeniem jakoby był nieodwracalny i niezmienialny. Bohaterowie zdają się nie być siebie ciekawi, ani ciekawi obcych światów. Korzystają tylko z własnego punktu widzenia, brak im empatii, zatrzasków którymi mogliby się spiąć tworząc jakąś całość przynajmniej na określony odcinek czasu. Są pełni uprzedzeń i pogardy przed nieznanym, innym, jakby chcieli utwierdzić się jeszcze mocniej w swoim losie, niezależnie od tego, która jego strona (dobra czy zła) przypadła im w udziale.

Nie wspomniałam jak dotąd o fabule ale nie sądzę aby to było konieczne, bo opisana przez Tobara historia jest tylko rezultatem sytuacji, w jakiej żyją bohaterowie. Nie mniej trudno nie zauważyć, że dzięki temu deprecjonowanemu przeze mnie aspektowi książki, trudno się oderwać od lektury.

Monika Stocka

Porównaj ceny

i
Porównywarka z zawsze aktualnymi cenami
W naszej porównywarce znajdziesz książki, audiobooki i e-booki, ze wszystkich najpopularniejszych księgarni internetowych i stacjonarnych, zawsze w najlepszej cenie. Wszystkie pozycje zawierają aktualne ceny sprzedaży. Nasze księgarnie partnerskie oferują wygodne formy dostawy takie jak: dostawę do paczkomatu, przesyłkę kurierską lub odebranie przesyłki w wybranym punkcie odbioru. Darmowa dostawa jest możliwa po przekroczeniu odpowiedniej kwoty za zamówienie lub dla stałych klientów i beneficjentów usług premium zgodnie z regulaminem wybranej księgarni.
Za zamówienie u naszych partnerów zapłacisz w najwygodniejszej dla Ciebie formie:
• online
• przelewem
• kartą płatniczą
• Blikiem
• podczas odbioru
W zależności od wybranej księgarni możliwa jest także wysyłka za granicę. Ceny widoczne na liście uwzględniają rabaty i promocje dotyczące danego tytułu, dzięki czemu zawsze możesz szybko porównać najkorzystniejszą ofertę.
Poczekaj, szukamy dla Ciebie najlepszych ofert

Pozostałe księgarnie

Informacja