„Zniknąć” składa się z trzech dłuższych nowel, które są opowieściami o współczesnej rodzinie. Utwory te cechuje mistrzowska narracja, gdzie z pozoru zwykłe, rodzinne historie ukazane są z różnych punktów widzenia i misternie splecione w sieć refleksji, doświadczeń i marzeń składających się na ludzkie życie. Soukupova stara się oddać pełny obraz ludzkiej egzystencji, która ukazana jest zarazem od wewnątrz jak i z perspektywy najbliższych osób. Nie będę opisywał treści poszczególnych historii: „Zniknął”, „Na krótko”, „Wianuszek” – to co najważniejsze znajdą Państwo w informacji o książce. Jednak nie jest to książka, która da się streścić. Autorka wnika bardzo głęboko w sieć wzajemnych relacji rodzinnych, które trzymają człowieka na uwięzi i nie pozwalają na bycie wolnym i szczęsliwym. Bo dla Sokupovej pojęcia te pozostają wobec siebie w bardzo scisłym związku.

Głównymi bohaterami są tutaj dzieci, to właśnie ich perspektywa jest dla autorki najciekawsza. Kuba z utworu „Zniknąć” i Vojta z „Na krótko” są w wieku szkolnym, Helena z „Wianuszka” jest dojrzałą kobietą, która rozważa jak relacje z ojcem, a raczej ich niepewność, wpłynęły na jej życie. W każdym opowiadaniu ktoś znika, zawsze jest kogoś brak. Ten brak mocno wpływa na doświadczenie egzystencjalne i bagaż, który człowiek zabiera w życie. Rodzina to nie miła sielanka. To trudne zadanie, któremu często nie jesteśmy w stanie podołać. U Petry Soukupovej wszyscy jesteśmy tak często bezradni – i dzieci, i kobiety, i mężczyźni. Nie ma tutaj obarczania winą, jest za to głęboka analiza relacji rodzinnych, które są w głębokim kryzysie. Pokazany jest tutaj paradoks naszych czasów – nie chcemy, nie potrafimy stworzyć zdrowej rodziny, bo wolimy być wolni, jednak ta rodzina cały czas do nas wraca jako doświadczenie dzieciństwa, które  niesiemy przez całe życie.

 Sięgając po książki czeskich autorów liczymy na humor. Książce „Zniknąć” brak tego elementu. Można by z tego uczynić zarzut, że ciężko, że zbyt wnikliwie, że to trochę taka depresyjna książka o niemożności wyzwolenia. Jednak dzięki tej powadze, bardzo kobiecej powadze dodajmy, Petrze Soukupovej udało się objąć szeroki i trudny temat. Refleksja należy do czytelnika.

Sławomir Domański