O branży porno wiemy tyle, ile sami zobaczymy z ekranów lub zasłyszymy coś z potajemnych rozmów powadzonych ukradkiem. Próżno jednak szukać wywiadów z gwiazdami porno czy osobami z branży. Trzymając się zapowiedzianego w tytule stereotypu, cóż mogłaby nam powiedzieć ciekawego osoba pracująca w branży owianej złą sławą… Robert Ziębiński, były naczelny „Playboya” podjął ten temat, choć z tego, co przyznał we wstępie, nie było proste. Wraz z początkiem książki pojawiają się wyrosłe na stereotypach pytania, czy porno można opisać w dobrym świetle i tym bardziej w kontekście głośnych spraw związanych z łamaniem praw kobiet. I jak się okazuje, można zrobić to w sposób niezwykle taktowny z pominięciem wszelkiej wulgarności, która często towarzyszy rozmowom o pornografii.

„Porno. Jak oni to robią” rozpoczyna się wstępem autora, który od razu wskazuje, że brak odpowiedniej edukacji seksualnej i traktowanie pornografii jako tabu zaprowadziło nas właśnie w to miejsce, gdzie jedna ze stron chce układać naszą moralność i go zakazywać, a druga występuje w obronie wszystkich pracujących w tym biznesie. Ale czy jest nas przed czym chronić? Czy w branży nie mogą istnieć etyczne agencje, a kobiety nie być w żaden sposób poniżane? Czy w ogóle można wykonywać ten zawód z przyjemności, a nie z przymusu? Z pytaniami, o to, jak wygląda branża porno od kuchni, zmierzył aktorów, aktorki oraz reżyserów pracujących przy ich produkcji. Opowiadają między innymi o tym, jak wygląda praca na planie oraz poza nim, gdzie muszą mierzyć się z etykietą i idącymi za tym skrótami myślowymi, gdzie od aktorki porno, blisko jest do prostytutki. Autorowi we wszystkich wywiadach udało się pokazać to, że gdy ci ludzie schodzą z planu, prowadzą całkiem zwyczajne, monogamiczne życie.

Książka została ujęta klamrą, w której na początku i końcu, czytelnik ma okazję zapoznać się z głosem psychologów zajmujących się seksuologią. Są to głosy wpasowujące się w cały pozytywny wydźwięk opinii o biznesie. Przedstawiają naukowe spojrzenie na uzależnienie od pornografii, dementując tym samym mity powiązane z religią oraz kulturowymi i społecznymi przekonaniami.

Całej koncepcji można zarzucać, że jest napisana w myśl udowodnienia postawionej tezy. Rozmowy odbywają się z osobami pracującymi we własnym zakresie lub z odpowiedzialnymi agencjami, niewiele mówi się o „ciemnej stornie biznesu”. Jest to wspomniane marginalnie, jednak książka nie powstała najprawdopodobniej po to, by rzucać spojrzenie na całokształt branży, a jedynie jako przeciwstawienie się znanemu obrazowi.

Jedyne czego brakowało mi w całym ujęciu tematu to brak wspomnienia o proseksualnym nurcie feminizmu, który idealnie wpisywałby się w całość. Jest to jednak subiektywne spojrzenie, bo po zakończeniu książki czułam lekki niedosyt i chciałam przeczytać więcej. Warto sięgnąć mimo to po książkę, by zobaczyć zwyczajność tych ludzi i poczuć do nich zwykłą ludzką sympatię, życzliwość, które biją również z podejścia autora do jego rozmówców. O każdym ze wspomnianych osób przed wywiadem przeczytacie jego wstęp i wrażenia ze spotkania. Cała książka to ciekawe zmierzenie się z kulturą, w której wyrastamy i zostajemy.

Aleksandra Wróblewska