Bajki Sztejnbarga są doskonałym przykładem sztuki i tradycji snucia opowieści, przekazywanych z pokolenia na pokolenie. Ale żydowski literat napisał je w charakterystyczny dla siebie sposób, przeplatając wiedzę i wielowiekową mądrość z humorem, co czyni je łatwiejszymi w odbiorze dla czytelników dopiero wkraczających w świat niezwykle różnorodnych żydowskich przekazów. Zebrane w niewielkim objętościowo zeszycie, wyrosłe na gruncie żydowskiego folkloru, w nieco przewrotny sposób opowiadają o ukaranym nieposłuszeństwie, sprawiedliwym Bar Juchne, stworzeniu świata, uczą szacunku dla przyrody i do wszelkich żywych stworzeń.

Sztejnbarg miał niemałe doświadczenie w wychowywaniu oraz nauczaniu dzieci i młodzieży. Prowadził bowiem prywatną świecką szkołę hebrajską, był założycielem dziecięcego chóru i teatru. Specjalnie dla swoich uczniów układał opowiadania, pouczające dykteryjki i wiersze. Opracował nawet podręczniki do nauki języków jidysz i hebrajskiego. Pedagogiczne aspiracje widać wyraźnie w prezentowanych bajkach. Kruk – nauczyciel opowiada swoim skrzydlatym podopiecznym historie pełne mądrości, uwrażliwiające na piękno przyrody, podsuwa rozwiązania i interpretacje świętych pism, rozbudzające wyobraźnię małych czytelników.

Zabrakło w tym zbiorze jednej rzeczy: obszerniejszego wstępu bądź posłowia, które mniej obeznanych w temacie czytelników wprowadzi w świat żydowskich legend, tradycji i wierzeń. Podobnie przypisy, sprowadzone do krótkich informacji, niewiele wyjaśniają zwłaszcza dzieciom, które po raz pierwszy sięgają do bogatego świata żydowskich opowieści. Niedosyt pozostawia również skromny wybór utworów. Bajki Sztejnbarga zostały zebrane w dwóch tomach (ukazały się już po śmierci pisarza), więc jest skąd czerpać pomysły. Żydowska poetka Rosalie Auslaender po śmierci Sztejnbarga napisała, że gdy poeta umiera, kamień znów jest zwyczajnym kamieniem, gdy oczy zamyka stajemy się ślepi. Cieszy więc fakt, że Austeria otwiera czytelnikom oczy na piękno żydowskiego folkloru i uczy szacunku dla kulturowej odmienności. Należy mieć nadzieję, że na jednej publikacji się nie skończy.

Magdalena Świtała