– Proszę mnie wysłuchać – ciągnął intruz – a zatknie Wasza Wysokość chorągiew islamu nad „złotym jabłkiem” i przemieni jego wielką katedrę w meczet. Proszę mnie wysłuchać, a już dłużej nie będzie Wasza Wysokość znany jako awdży. Nawet miano fatih okaże się wtedy za małe. Potrzeba będzie mocniejszego określenia, żeby opisać podboje Waszej Wysokości.

Każdy z nas zastanawia się czasem nad odpowiedzią na pytanie: co by było, gdyby…? Jednym słowem, czasem lubimy sobie pomyśleć: co by było, gdybym podjął inną decyzję, gdybym nie zrobił tego czy tamtego itd., itp.

Gdybają także historycy – tzw. alternatywna historia coraz częściej staje się bohaterką książek, artykułów naukowych. Co by było, gdyby Zygmunt August nie umarł bezpotomnie? Co by było, gdyby II wojna światowa zakończyła się klęską Hitlera we wrześniu? Takie pytania można by mnożyć.

Na jedno z takich pytań postanowił w swojej powieści odpowiedzieć Raymond Khoury. Chociaż jest
to już bardzo znany autor, to „Osmański sekret” jest jego pierwszą książką, którą przeczytałem.
Od razu zaznaczę, książką rewelacyjną. Ukazała się ona – podobnie jak poprzednie tytuły autora – nakładem wydawnictwa Sonia Draga.

Akcja „Osmańskiego sekretu” rozpoczyna się w 2017 roku. Jakże jednak jest to inny rok od tego, który znaliśmy. Historia świata wygląda zupełnie inaczej. Wszystko za sprawą jednego wydarzenia: otóż Imperium Osmańskie nie przegrało bitwy pod Wiedniem w 1683 roku. Turcy odnieśli miażdżące zwycięstwo i teraz niepodzielnie panują w całej Europie. Paryż, Rzym, Wiedeń – wszystkie te miasta znajdują się pod panowaniem tureckim. Imperium rządzi sułtan, który jest władcą despotycznym –
w społeczeństwie strach wzbudza państwowa policja. Ludzie są inwigilowani i podsłuchiwani niemal na każdym kroku. Wykonywane są publiczne egzekucje przeciwników władzy. Agenci wszędzie tropią antypaństwowe spiski. Jednym słowem – społeczeństwo żyje w zniewoleniu. Wolno myśleć tylko to, co jest zgodne z obowiązującą ideologią.

Tymczasem pewnego dnia w takim właśnie Paryżu pojawia się nieznany mężczyzna. Trafia do szpitala i przechodzi skomplikowaną operację. Wkrótce wyznaje lekarzowi, że przybył z przeszłości i potrafi podróżować w czasie. Opowiada swoją niezwykłą historię. Okazuje się, że to on zmienił bieg dziejów świata. To za jego sprawą Turcy zdobyli Wiedeń.

Lekarz Ramazan nie wie, co ma myśleć o tak fantastycznej opowieści. Dzieli się więc nią ze swoją żoną Nisreen. Małżonkowie nie uświadamiają sobie, że właśnie ściągnęli na siebie olbrzymie niebezpieczeństwo. Tajne służby zrobią wszystko, aby ta informacja nigdy nie wyszła na jaw. Rozpoczyna się bezwzględny wyścig z czasem.

„Osmański sekret” to licząca ponad pięćset stron brawurowa powieść osadzona w alternatywnym świecie. Jednak książka – poza podróżowaniem w czasie – nie ma w sobie nic z fantastyki. Czyta się ją niezwykle szybko. Zawdzięczamy to świetnej kreacji bohaterów i misternie skonstruowanej fabule. Każdy znajdzie tu coś dla siebie – brawurowe zwroty akcji, pościgi, zabójstwa, a jednocześnie zakazaną miłość, skomplikowane losy głównych bohaterów czy śmierć, która nikogo nie oszczędza. Wszystko to sprawia, że od tej historii nie możemy się wprost oderwać.

Należy jeszcze zaznaczyć, że autor w powieści dokonuje krytyki współczesnego nam świata. Negatywnie wyraża się o demokracji, która wynosi do władzy wiele nieodpowiedzialnych osób. Nie oszczędza jednak także tyranii, w której obywatele pozbawieni są wolności i swobody. Wraz z bohaterami przeżywamy rozterki: która forma rządów jest lepsza? Czy możliwy jest świat bez wojen i okrucieństwa, jakie człowiek potrafi wyrządzić drugiemu człowiekowi? Wiele pytań, na które nie ma dobrych odpowiedzi.

Reasumując, „Osmański sekret” to naprawdę wciągająca powieść. Misterna fabuła i wartka akcja sprawiają, że nie możemy się oderwać od lektury. Według mnie osiem gwiazdek nie jest w żadnym wypadku zawyżoną oceną. Polecam.

Wojciech Sobański