Jednym z tropów w śledztwie jest wątek możliwego inspirowania się mordercy brutalnymi, zachodnimi produkcjami filmowymi, coraz szerzej rozpowszechnianymi w Polsce ludowej. Trop, mimo wielu pojawiających się wątpliwości, prowadzi do popularnych wśród młodzieży studenckiej seansów zagranicznych horrorów. Przed prowadzącymi dochodzenie piętrzą się problemy. Poruszają się po omacku, nie mając czasu na rzetelną weryfikację wszystkich potencjalnych hipotez. Należy możliwie szybko schwytać przestępcę, zanim historia brutalnych morderstw nabierze rozgłosu i wywoła wśród Poznaniaków panikę i – co równie ważne – wykazać się postępami w śledztwie. Nie jest to proste w świecie, w którym milicjanci nie cieszą się autorytetem społeczeństwa, a to jest przekonane, że dochodzić sprawiedliwości można tylko na własną rękę. Aby dotrzeć do informacji, niejednokrotnie trzeba przeniknąć do świata przestępczego, współpracować z nielegalnymi handlarzami, meliniarzami, skazańcami i prostytutkami. Ilość wypitego przy tej okazji alkoholu i wypalonych papierosów jest z dzisiejszej perspektywy niewyobrażalna. Ma się wrażenie, że być może tylko dzięki dodatkowemu wspomaganiu wysokoprocentowymi trunkami codzienność dało się uczynić znośną.

Wspólnym wysiłkiem śledczy, jak po nitce do kłębka, powoli, ale konsekwentnie zbliżają się do rozwiązania. Nie wiedzą jednak, że ktoś jest cały czas o krok przed nimi. Ktoś, kogo nie obowiązują żadne reguły i nie cofnie się przed niczym, bo chce pomścić własną krzywdę. Współpraca ze światem przestępczym zawsze niesie ze sobą ryzyko. Czy tam razem ono się opłaci?

Największym atutem książki jest świetnie odmalowana atmosfera tamtych czasów, z całą ich absurdalnością. Bohaterowie, lokalni patrioci, Poznaniacy z krwi i kości, znają miasto od podszewki, zaznajamiają nas z najpopularniejszymi określeniami poznańskiej gwary. Myślę, że spodoba się to zarówno Poznaniakom z dziada pradziada, którzy tamte czasy pamiętają z autopsji, jak i tym, którzy o Poznaniu jeszcze nic nie wiedzą, a czasy PRL-u znają tylko z opowieści. Co ciekawe, autor prezentuje bardzo zróżnicowane wewnętrznie środowisko funkcjonariuszy milicji. Część z nich traktuje pracę instrumentalnie, dobrze czuje się, demonstrując własną wyższość i władzę, zwyczajnie pastwiąc się nad podwładnymi. Inni, nauczeni doświadczeniem, wiedzą, że pewnych absurdów systemu nie przeskoczą, kombinują więc, jak utrzymać się na powierzchni. Nie brakuje też prawdziwych funkcjonariuszy z powołania, którzy chcą poprzez swoją pracę i postawę budować pozytywny wizerunek służby wśród społeczeństwa. Książka pełna jest zabawnych dialogów opisujących peerelowską rzeczywistość. Bardzo udany pomysł na osadzenie kryminalnej intrygi w czasach przecież wcale nie tak odległych, a wydawałoby się oddalonych od nas o lata świetlne.

Monika Kurek