Tak jest i w „Głosie”, którego angielski tytuł „Roar” jest nieco bardziej wymowny i przez swoją dosłowność pokazuje „zwierzęcą siłę”, która drzemie w kobiecie gotowej i zdolnej do wszystkiego. Chapeau bas dla tłumacza – Jerzego Malinowskiego, który nieraz musiał mieć twardy orzech do zgryzienia, jak przekazać polskiemu czytelnikowi niektóre anglojęzyczne, nieprzetłumaczalne związki frazeologiczne. Także po polsku udało się oddać kobietom sprawiedliwy i należny głos – ich dylematy, marzenia, jak i przeciwności losu opisane zostały w uwielbianym przeze mnie stylu realizmu magicznego.

W „Głosie” mamy do czynienia z trzydziestoma krótkimi historiami różnych kobiet. Tytuły większości z nich są naprawdę zagadkowe, np. „Kobieta, którą nakarmiła kaczka” czy „Kobieta, która wskoczyła na wóz dla orkiestry”. Puenty niektórych opowiadań też nie są oczywiste – nawet dla bardziej wymagającego czytelnika, lubującego się w doszukiwaniu się ukrytych znaczeń między wierszami.

Najbardziej podobały mi się m.in. opowiadania „Kobieta, która zapomniała, jak się nazywała”, „Kobieta, która nosiła się na różowo”, „Kobieta, która została zaszufladkowana” oraz „Kobieta, która miała mocny strój”. To, co łączy akurat te opowiadania, to moment kobiecej przemiany, gdy po zagubieniu samej siebie w natłoku obowiązków codziennych – pracy, domu, dzieci itp. – zapomina się o własnych potrzebach i własnej indywidualności, która prędzej czy później każe nam „wstać z kolan”, „poprawić koronę i zasuwać”. Jakkolwiek banalnie by to nie brzmiało, metafory zawarte w opowiadaniach oraz nieco przerażające wizje kobiet w przyszłości à la „Black Mirror” czynią lekturę podnoszącą kobiety na duchu. Cytuję małą próbkę niepowtarzalnego stylu autorki i zarazem przykład uniwersalnej mądrości tych opowiadań.

Wadą tego zbioru opowiadań jest ich nierównomierność – o ile w orkiestrze wielogłos jest pożądany, to tutaj rzeczywiście głosy starszych czy młodszych, wdów czy singielek są bardzo zróżnicowane. Szczególnie, że narracja właściwie każdego opowiadania jest prowadzona wokół innych, bieżących spraw politycznych, wyzwań feminizmu, #MeToo czy praw LGBT. Na tyle, że trzeba naprawdę mocno skupić się na lekturze kilkustronicowego opowiadanka, aby nie umknął nam sens.

Mimo że nie jest to antologia bez wad, dedykacja „Kobietom, którym…” czyni pozycję na tyle uniwersalną i feministyczną w pozytywnym znaczeniu, że przypadnie do gustu każdej kobiecie, niezależnie od wieku i pozycji społecznej. A z mojej strony refleksja po lekturze: kobiety, bądźmy ze sobą solidarne!

Alicja Klebba