Zanim jednak przejdziemy do ogłoszenia werdyktu, warto poznać wszystkie nominowane biblioteki. W tym roku w ścisłym finale znalazło się pięć instytucji, które – jak możemy przeczytać na stronie IFLA – „w najlepszy sposób łącza otwartą architekturę z kreatywnymi rozwiązaniami IT, a ich działanie opiera się nie tylko na rozwoju cyfrowym, ale i szacunku dla lokalnej kultury”.

Najlepsze biblioteki publiczne 2021 roku – nominacje

Marrickville Library, Australia

 

 

 

 

Wyświetl ten post na Instagramie.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Post udostępniony przez BVN (@architecturebvn)

Marrickville to jedna z dzielnic Sydney, w której w zabytkowym budynku działa biblioteka. Budynek ten pod koniec XIX wieku zamieszkiwał burmistrz Marrickville, potem gmach zaadaptowano na szpital, działający aż do 1990 roku. Cztery lata po zamknięciu placówki władze postanowiły kupić coraz bardziej niszczejącą budowlę i otworzyć w niej właśnie bibliotekę. Architekci, którzy wygrali konkurs na stworzenie nowego miejsca, unowocześnili je i dostosowali do nowych funkcji, pamiętając o jego historii.

Poniżej poziomu zatłoczonej ulicy przy Marrickville Library znajduje się ogród, w którym można w ciszy poczytać lub po prostu posiedzieć. Centralnym punktem biblioteki są duże schody – przeznaczone nie tylko do chodzenia, ale i siedzenia oraz czytania. Wokół nich znajduje się pusta, rozległa przestrzeń – tutaj również można spocząć z książką i podziwiać widoki. Zbiory biblioteczne znajdują się na samej górze, razem z pokojami do spotkań i nauki, które można wcześniej zarezerwować.

Het Predikheren, Belgia

 

 

 

 

Wyświetl ten post na Instagramie.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Post udostępniony przez Sustainable Architecture (@franklin.tresca)

Biblioteka Het Predikheren, mieszcząca się w Mechelen w Belgii, ma zupełnie inną atmosferę niż ta w Sydney. Otwarto ją w budynku, w którym mieścił się wybudowany w 1650 roku klasztor. Jako że historyczne i ciche klasztorne wnętrza wydają się tym, czego osoby chcące poczytać czy pouczyć się potrzebują najbardziej, nie wprowadzono wielu zmian w samej budowli i oryginalnym wyglądzie wnętrz. Podczas renowacji na korytarzach dodano ławki, umożliwiające czytanie i wypożyczanie (za pomocą specjalnych półek) książek. Są też osobne czytelnie, a w nich również biurka, stoliki i regały pełne różnych egzemplarzy.

Ningbo New Library, Chiny

 

 

 

 

Wyświetl ten post na Instagramie.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Post udostępniony przez 𝗥𝗘𝗫 𝗭𝗢𝗨 | 𝗦𝗵𝗮𝗻𝗴𝗵𝗮𝗶 ⇋ 𝗟𝗔 (@rexzou)

Ningbo to miasto położone 200 km na południe od Szanghaju. Działająca w nim od 1927 roku biblioteka zawiera największą kolekcję historycznych dzieł w rejonie i stanowi „dom” dla dwóch milionów książek. Na parterze znajduje się otwarty skwer o powierzchni 8000 m2 – na tym poziomie można znaleźć pnkt informacyjny, bibliotekę dla dzieci, działającą przez całą dobę biblioteka dla dorosłych, dział dla osób z niepełnosprawnościami, kafejkę oraz bardzo dużą czytelnię. Budynek ma panoramiczne okna, przez które czytelnicy podziwiają otaczającą go przyrodę, pełną wody i zieleni.

Forum Groningen, Holandia

 

 

 

 

Wyświetl ten post na Instagramie.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Post udostępniony przez Forum Groningen (@forumgroningen)

Forum Groningen w Holandii to nie tylko biblioteka, ale i większa przestrzeń kulturalna: choć w każdej z wymienionych wcześniej instytucji odbywają się spotkania autorskie, warsztaty itp., to w Groningen działa również kino, a także część miejskiego muzeum. Budynek oddano do użytku w listopadzie 2019 roku, po wielu latach problemów z jego powstawaniem, m.in. finansowych i politycznych (długo trwały głosowania nad tym, kto, kiedy i za co ma Forum wybudować). Dzisiaj jednak instytucja działa prężnie, organizując warsztaty, zajęcia z nauki niderlandzkiego dla obcokrajowców, spotkania z autorami, wykłady, zajęcia dla dzieci.

Zwyciężczyni może być tylko jedna – Deichman Bjørvika, Oslo

 

 

 

 

Wyświetl ten post na Instagramie.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Post udostępniony przez Deichman Bjørvika (@deichmanbjorvika)

Biblioteką roku 2021 została piąta z finalistek – Deichman Bjørvika w Oslo. Przewodniczący jury, Jakob Lærkes, tak uzasadniał jego werdykt:

Deichman Bjørvika ma wysokość 6 pięter, powierzchnię 13500 m2 i mieści ponad 450 000 różnych materiałów bibliotecznych. W budynku znajduje się również kawiarnia, restauracja oraz sala widowiskowa. Drugie piętro jest przeznaczone wyłącznie dla dzieci, a w nim jest i Kraina Czarów – specjalnie przygotowana przestrzeń do „zabawy z wyobraźnią”: najmłodsi mogą w niej tworzyć własne historie, korzystając ze specjalnej wirtualnej biblioteczki, kręcić filmy poklatkowe i grać w gry interaktywne. Stworzono również specjalną „siatkę do czytania” – wystarczy położyć się z książką na brzuchu i patrzeć przez siatkę na to, co dzieje się piętro niżej. Na trzecim piętrze Deichman Bjørvika ulokowano przestrzenie warsztatowe: z drukarkami 3D, maszynami do szycia i innymi pracowniami, które pozwalają ich użytkownikom tworzyć sztukę bez konieczności inwestowania w drogi sprzęt. Najspokojniejsze miejsca do nauki znajdują się na wyższych piętrach.

Jednym z rozwiązań, które zastosowano w Oslo, jest specjalny sorter książek, który zdejmuje z pracowników dużą część obowiązków związanych z odkładaniem i wykładaniem zamówionych tytułów. Dzięki temu pozwala im pracować bezpośrednio z czytelnikami.

[as]