„Zapachy…” to niemała porcja wiedzy. O zapachach oczywiście. Książkę czyta się tym przyjemniej (dla oka), że towarzyszą jej piękne ilustracje Agnieszki Sozańskiej. Autorka zaczyna swoją opowieść od samego początku: pisze, jak to się dzieje, że coś nam pachnie (albo wręcz przeciwnie!), podaje nawet klasyfikację nosów według… ich kształtów. Monika Utnik wyjaśnia również, że zapachy mają w świecie niemałą rolę do odegrania: wśród zwierząt bywają czynnikiem, który pozwala ochronić się przed drapieżnikami bądź przeciwnie – czasem to drapieżniki wyczuwają swoje ofiary. To, jak pachniemy, odgrywa też niemałą rolę w życiu miłosnym – zarówno zwierząt, jak i ludzi (czy też: zwierząt, w tym ludzi).

W książce nie zabrakło również odniesień do Marcela Prousta (ach, te magdalenki!), opowieści o tym, jak powstały pierwsze perfumerie. A powstały, biorąc pod uwagę całą historię ludzkości, dość późno. Dzięki lekturze „Zapachów…” dowiemy się także, na czym polega zawód potocznie nazywany nosem, i poznamy nazwiska najsłynniejszych perfumiarzy. Dowiemy się, jak pachną poszczególne kwiaty (a także – które z nich pachną w dzień, a które w nocy), poczytamy też o zapachach lasu, morza, a także… sklepów, piekarni i „kopciuchów”.

Jak wspomniałam, „Zapachy…” pachną nie tylko pięknie, o czym przekonamy się, czytając rozdziały: „W teatrze anatomicznym” oraz „Pierdy i pierdnięcia”. W tym ostatnim autorka zwraca uwagę, że bąki puszczają nie tylko ludzie, ale i owady, zebry, nawet wieloryby. „A wieloryb pierdzi proporcjonalnie do rozmiarów własnego ciała, czyli tak głośno, że aż szkoda gadać”.

„Zapachy, czyli dlaczego wszystko pachnie” to książka nie tylko dla dzieci ze starszych klas podstawówki, ale również i dla dorosłych – ze wszystkich zawartych w niej ciekawostek najbardziej zaintrygowała mnie chyba ta dotycząca odczuwania przez człowieka smaków. Okazuje się, że smaki odbieramy nie tylko za pomocą kubków smakowych, ale i węchu. Ba! Zmysł ten jest odpowiedzialny w 80, nawet 90% za to, że odczuwamy smak. Imponujące! Bo przecież sami z doświadczenia wiemy, że im coś lepiej nam pachnie, tym bardziej odczuwamy głód, a ślinka sama nam cieknie na myśl o zjedzeniu przysmaku o pięknym zapachu. Takich cennych informacji znajdziecie w „Zapachach…” znacznie więcej. To idealna lektura nie tylko na jesienne wieczory.

Anna Sierant