Cyziaczku,

Nudzę się. Powiedziałam o tym Willy’emu przy kawie i pain perdu z kwaśną konfiturą pani Villars (przestałam śniadać w crémerie). Ruchliwe wąsiska nawet nie raczyły się zatrzymać. „W Paryżu, moje kociątko?”. Zaśmiał się wyjątkowo nieładnie, pokazując wszystkie 32 polerowane mysie ząbki. Możesz mi wierzyć, konfitura smakowała jak beurre blanc z zepsutego masła.

Willy na brak zajęć nie narzeka, zwłaszcza od kiedy odkopał i odkurzył odrzuconą raz Klaudynę. Pieści ją teraz z wyraźną przyjemnością, gorliwiej niż zwykł głaskać swojego leniwego koteczka. Zastałam go pewnego późnego wieczoru przy ciężkim hebanowym biurku (nie sądzę, by istniał mebel bardziej dostojny i przygnębiający): policzki zaróżowione jak dwie wschodzące nektarynki, oczko roziskrzone, bródka nisko, łaskocząca niewinne kartki szkolnego brulionu. Cóż to był za widok!

Patrzę z umiarkowanym zaciekawieniem. Z Willy’ego pomocą czy bez, uczniackie zapiski Klaudyny- wiesz to tak samo dobrze jak ja- niewarte są jednego sou.

„Nudzę się”, piszę, ale Ty czytasz uważne i czule, i wiesz. Wyciągam się na paryskiej kanapie i myślę o Sido, o tym, jak znikała gdzieś z książką i wyrastała nagle pod gruszą w ogrodzie; jak kłóciła się z proboszczem naszego miasteczka i dumnie unosiła trójkątny podbródek, który łaskawie mi podarowała. Niech nie niepokoi Cię ton moich słów- tutaj, na tej czerwonej kanapie, matka zdaje mi się magiczną postacią z minionego snu..

Obracam się wokół własnej osi jak mój biedny pomarszczony Toby w pogoni za utraconym ogonkiem… Zastanawiam się, gdzie podział się mój własny, merdający radośnie ogonek. Chcę skłaniać się ku myśli, że zniknął całkiem naturalnie, jak znika zapodziana książka, dzieciństwo, i wszystko.

Pisz do mnie, chérie, o wiejskim lecie; nie pozwól dziecince z Saveur narzekać.

Gabri/ Colette

PS Będziesz się śmiała, a ja i tak Ci powiem. Poznałam (już oficjalnie!) kochankę W. Zgrabna figurka i temperament pieska. Wyglądam jej na Angielkę! Obawiam się, że możemy się zaprzyjaźnić...

Cyziaczku,

Nudzę się. Powiedziałam o tym Willy’emu przy kawie i pain perdu z kwaśną konfiturą pani Villars (przestałam śniadać w crémerie). Ruchliwe wąsiska nawet nie raczyły się zatrzymać. „W Paryżu, moje kociątko?”. Zaśmiał się wyjątkowo nieładnie, pokazując wszystkie 32 polerowane mysie ząbki. Możesz mi wierzyć, konfitura smakowała jak beurre blanc z zepsutego masła.

...

królik, kot, pies, kot- ale avatary

królik, kot, pies, kot- ale avatary

Stambuł, 10.12.2012 r.

Moja Droga!

Świt otula Stambuł, o tej porze cichy jeszcze; za parę godzin znów będzie tętnił życiem; póki co... Mgła zalega na ulicach, a ja stoję na balkonie, patrząc z góry na okolicę.

Jestem przywiązana do tego miasta, choć należę do obywatelek świata. My, kobiety będące współczesnymi nomadami, musimy się rzucać co pewien czas w dowolne miejsce, wszędzie czujemy się jak u siebie. Szukamy tego, co nowe, a pozostajemy pełne szacunku dla zakorzenionego w tradycji.

Ty też znalazłaś się w nowym miejscu - nie jako gość znikąd, żądny wrażeń, wyczulony na egzotykę, już po chwili wydający ogólnikowy sąd o miejscu; jesteś tu raczej niczym aklimatyzująca się roślina, pragnąca wypuścić piękne kwiaty i pędy, na razie myśląca o korzeniach. Jesteś też tak młoda; to dobry czas dla kobiety, gdy świeżość i młodość mieszają się w upajającym koktajlu z pytaniami o przyszłość, a żadne decyzje nie są jeszcze ostateczne.

W każdej z nas odzywają się różne oblicza; kobiecość odsłania swe liczne twarze. Ufaj swej intuicji, bo to ona bezbłędnie wskazuje nam ścieżki, którymi należy podążać. Pamiętasz jeszcze, opowiadałam ci o tym, w jakim stanie się znalazłam po chwilach błogosławieństwa dla każdej kobiety, u skraju macierzyństwa. Trudności wpisane są w życie, to one dodają nam charakteru, rzeźbią rysy. To, co złe, mija, to co dobre - także. Należy się z tym oswoić.

Niegdyś nasze ciotki i babki miały swe rytuały, które je chroniły, pomagały stanąć pewnie na dwóch nogach na każdym kolejnym etapie życia. Współcześnie często boimy się przyznać przed sobą do obaw, choć to nie przeczy sile, i ignorujemy mądrość płynącą od przodków. Zostawione same sobie nie chcemy przypomnieć sobie o tych pięknych i wytrwałych z naszych rodów, które spoglądają na nas z przeszłości, bo przechodziły przez to samo.

Widzisz, czas płynie tak prędko. Już poranek rozlewa się bursztynowym blaskiem. Zachwyć się nim, kobieto, by zauważyć własne wewnętrzne światło.

Twoja Shafak
(Jutrzenka)

__________________________________________________________________

{przepraszam za minimalne rozbieżności w treści - biegłam w pośpiechu tak sporym na pocztę i tak prędko starałam się przepisać, że jedyna kopia niewysłana zachowała się z drobnymi zmianami (przestawione słówko, wyrzucony przymiotnik). zdążyłam wysłać - parę chwil przed zamknięciem!
swoją drogą, mieliście pomysł na konkurs - gdyby to tak do mnie dotarła koperta zaadresowana wprawną, pisarską ręką... cóż by to była za radość. ; ) }

Stambuł, 10.12.2012 r.

Moja Droga!

Świt otula Stambuł, o tej porze cichy jeszcze; za parę godzin znów będzie tętnił życiem; póki co... Mgła zalega na ulicach, a ja stoję na balkonie, patrząc z góry na okolicę.

Jestem przywiązana do tego miasta, choć należę do obywatelek świata. My, kobiety będące współczesnymi nomadami, musimy się rzucać co pewien czas w dowolne...

vivien, szczupły profil Virginii odbija się w twoim liście.

vivien, szczupły profil Virginii odbija się w twoim liście.

Przypominamy, że dzisiaj do północy macie czas na nadanie papierowych listów! Liczy się data na stemplu, a nie data dotarcia do naszego biura.

Przypominamy, że dzisiaj do północy macie czas na nadanie papierowych listów! Liczy się data na stemplu, a nie data dotarcia do naszego biura.

Gormenghast, 11 grudnia 2012

Droga Anno,

Bardzo mnie wzruszyło to, co mi napisałaś, dziękuję.. Nie spodziewałem się przeczytać tak szczerego i przejmującego listu… Cieszę się niezmiernie, że trylogia Gormenghast tak bardzo Ci się podobała. Piszesz, że chcesz się ze mną zaprzyjaźnić, że chcesz dowiedzieć się kim jest osoba, która mogła ją napisać. Bardzo to miłe, ale z drugiej strony boję się, że się rozczarujesz. Mam wrażenie wielkiej pustki w sobie. Wydaje mi się, że gdybyśmy stanęli twarzą w twarz, nie mówiłbym dużo. Moglibyśmy za to, jeśli chciałabyś, spacerować tutaj, i odkrywać nowe miejsca, o których nawet nie miałem pojęcia, kiedy pisałem tą trylogię…. Albo po prostu milczeć razem. Jestem samotny, i bardzo mi brakuje kogoś, kogo mógłbym nazwać przyjacielem. Nawet nie pamiętam, jak się tu znalazłem. Wydaje mi się, że kiedy umarłem, obudziłem się po prostu tutaj, na terenie tego ogromnego zamku. Jestem bardzo samotny i chciałbym z kimś pobyć.

Widzisz, skąd piszę. Tak, Gormenghast istnieje naprawdę. Bardzo blisko, i zarazem bardzo daleko, myślę… Może wystarczy znaleźć się we właściwym miejscu i mieć trochę szczęścia by znaleźć się tam, skąd do mnie już blisko. Mieszkam tutaj, i piszę z jednej z wież, z pomieszczenia do którego długo nikt chyba nie zaglądał, a które odkryłem całkiem niedawno, wędrując tutaj. Jest tu tak, jak w książkach, które stworzyłem, wszystko jest tutaj…

Wygląda na to, że nie miałaś zamiaru wysłać swojego listu, a jednak on tutaj dotarł… Niewiarygodne! Położyłaś go po prostu na swoim biurku. A ja znalazłem go tutaj na podłodze w zamku... Mam nadzieję że kiedyś Cię spotkam i będę mógł Ci pokazać Gormenghast. Do tego momentu mam nadzieję, że Twoje listy, jeśli będziesz chciała do mnie pisać, znajdą drogę tutaj, tak jak i moje do Ciebie. Pozdrawiam Cię, i zostawiam ten list tutaj i pójdę na spacer po zamku zanim słońce znów zajdzie.

Mervyn Peake

Gormenghast, 11 grudnia 2012

Droga Anno,

Bardzo mnie wzruszyło to, co mi napisałaś, dziękuję.. Nie spodziewałem się przeczytać tak szczerego i przejmującego listu… Cieszę się niezmiernie, że trylogia Gormenghast tak bardzo Ci się podobała. Piszesz, że chcesz się ze mną zaprzyjaźnić, że chcesz dowiedzieć się kim jest osoba, która mogła ją napisać. Bardzo to miłe, ale z...

Monks House, Rodmell, 11.XII.1927

Droga Marto.

Jakże ucieszył mnie Twój ostatni list! Niemal cały poprzedni tydzień był bezowocnym balansowaniem na granicy mocy i niemocy twórczej. Nie pamiętam, czy cokolwiek robiłam; możliwe, że leżałam tylko w łóżku albo siedziałam w fotelu (w pamięć wrył mi się jeden bardzo długi spacer nad rzekę – słońce przybrało wtedy taką dziwną barwę…). L. zupełnie sam zajmuje się teraz Hogarth Press.

Kolejny raz oto zapadłam w fotel i nie mogłam się zeń podnieść. Chciałam odpocząć. Nie spałam od trzeciej nad ranem (znów pojawiły się f a l e… z pewnością zatytułuję tak kolejną powieść, o ile jeszcze cokolwiek napiszę). Pustka w umyśle. Sama wiesz, jak to jest – że w takich chwilach myślę o swoich siłach twórczych jak o czymś doprawdy niewiarygodnym. Przypadkiem wzrok mój skierował się w stronę sekretarzyka. I jakby mechanicznie zaczęłam czytać.

Twój wiersz jest chyba najlepszym, jaki do tej pory stworzyłaś. Piszę to szczerze, ale z tego zdajesz sobie przecież sprawę (jednocześnie przepraszam, jeśli moje osądy były nieraz zbyt surowe; w obliczu obecnej sytuacji duchowej nie czuję się uprawniona do tego, by oceniać kogokolwiek, choć L. jest innego zdania). Szpital z dożylnie podawaną poezją – co za pomysł! Czy ja też jestem w gronie chorych? Mam nadzieję, że tak. Odczuwam silne braki poezji w organizmie. A co w przypadku przedawkowania?

Pisz ile zdołasz i póki jesteś w stanie (może Twoje fale nie wezbrały jeszcze tak, jak moje). Dzięki Tobie powoli powraca mi czystość umysłu. Wierzę, że moje słowa Tobie również dodają siłę.

I choć poczucie klęski podąża za mną niczym nikomu niepotrzebny towarzysz, zawsze jednak pozostaje pytanie, czy chcę unikać tych smutków? A czy Ty, Marto, chcesz unikać swoich? Po trosze są one wynikiem naszych ucieczek w samotność. Schodzimy w głąb studni - jak pisałaś - a tam, w dole, nie pozostaje nam już nic, prócz istnienia.

PS. Wybacz mi ten chaotyczny list. Wybacz ślady papierosa. Wiem, że zrozumiesz.

Virginia
[Woolf]

Monks House, Rodmell, 11.XII.1927

Droga Marto.

Jakże ucieszył mnie Twój ostatni list! Niemal cały poprzedni tydzień był bezowocnym balansowaniem na granicy mocy i niemocy twórczej. Nie pamiętam, czy cokolwiek robiłam; możliwe, że leżałam tylko w łóżku albo siedziałam w fotelu (w pamięć wrył mi się jeden bardzo długi spacer nad rzekę – słońce przybrało wtedy taką dziwną...

Wariatko!
Potrzeba czegoś szalonego. Nie czas na samotne big sur, na dzikie skały rozwalające się o fale i na odwrót. Czas się naprawdę zabawić. Czas opisać naprawdę przedziwne nasze głupoty. Jak demolujemy wszystko spojrzeniem i słowem zarażonym alkoholem . Lecimy przez domy i kumpli nie znając godziny. A za rąbek spodni łapie nas złośliwy świt. Ale pędzimy dalej i każdy nawija jak głupi. I wychodzi, że przekrzykujemy się wszyscy i szczęśliwy ten co wyłapie jakieś magiczne zdania w tym szaleństwie słów. Ktoś skoczy po jeszcze jedno wino, żeby odpędzić cienie. Nikogo nie będzie boleć głowa. I wszyscy będą wrzeszczeć. Kto nie chce po prostu popijawy takiej co ciągle ktoś przewija się przez mieszkanie, przynosi jedzenie, kobiety i nową łączącą się pięknie z resztą nawijkę. Wszyscy w sumie nigdzie się nie ruszamy, tylko czasami spadamy głośno z łóżek na podłogę, wleczemy się z wytarganych foteli do kuchni i przetaczamy się na balkony i parapety by popalać papierosy i gapić się na uśpione naszym bełkotem gwiazdy. Jest zimno, jest już cholernie zimno, bo lato dawno się skończyło. Otulamy się w puchacze, marynary czy co tam mamy i wkładamy rosyjskie czapy albo stroszymy fryzury. I brniemy przez polane deszczem ulice, a śliskie i błyszczące trupy liści przyklejają nam się do butów rozpoczynając swoje wieczne życie. Chłapoczemy i wskakujemy w kałuże, bo taki jest już nasz butny los bitników. Musimy wskakiwać w te wszystkie brudne kałuże bo nas kusi d rozprysku, tak jak rozpryskuje się sperma w kobiecie, tak nasze ciężkie późnojesienne buty rozpryskują się w kałużach deformujących nasze rumiane od wina twarze. Nie siadamy już na ławkach, a przynajmniej nie zaczynamy od siadania na tych nowojorskich ławkach-gadkach. Lokujemy się w mieszkaniu tego lub tamtego. Zalegamy na kanapach i palimy skręty. Na nieśmiertelnych kanapach. Słuchamy szalonej, pląsującej muzyki. Jakaś dziewczyna porusza biodrami w rytm włosów a włosami w rytm pędzącego pociągu towarowego jazzu. Nawijka toczy się i obija o wszystko, jak nieszczęsne butelki, które po sobie zostawiamy. Jak w ciągu. Bo jest tak, że każdy rano ma coś do roboty, i mimo czupryny i kaca , wstaje i robi to swoje, by następnego wieczora znowu delirycznie stękać przy kielichu. Tak płynie czas po nowojorsku, wpadaj także pierwszą okazją i pisz w drodze jak najwięcej. Dużo smutku w tym, wiem. Gdy potrzeba czegoś szalonego, nie pyta się dlaczego. Jack Kerouac

Wariatko!
Potrzeba czegoś szalonego. Nie czas na samotne big sur, na dzikie skały rozwalające się o fale i na odwrót. Czas się naprawdę zabawić. Czas opisać naprawdę przedziwne nasze głupoty. Jak demolujemy wszystko spojrzeniem i słowem zarażonym alkoholem . Lecimy przez domy i kumpli nie znając godziny. A za rąbek spodni łapie nas złośliwy świt. Ale pędzimy dalej i każdy...

Klovharu, 20 grudnia 2000
Moja Droga,

Piszę ten list, gdyż nie chcę zostawiać po sobie niedokończonych spraw. Zapewne, teraz jesteś już dojrzałym czytelnikiem i nie w głowie Ci bajki. Mam cichą nadzieję, że się jednak mylę, bo to piękne, gdy zostaje w Nas coś z dziecka.
Całkiem niedawno, robiąc porządki, znalazłam mały pakunek, niezgrabnie podpisany dziecięcą rączką, oraz Twój list. Minęło już kilka lat, aż wstyd się przyznać, zapomniałam, że go dostałam. Przepraszam Cię z całego serca. Na swoją obronę powiem, że w moim wieku pamięć zawodzi. Gdybyś była młodsza, powiedziałabym, że zjadł go Ryjek, ale w to już nie uwierzysz.
Mam nadzieję, że masz się dobrze. Ujęło mnie, że jako mała dziewczynka, potrafiłaś tak otwarcie pisać o swoich zainteresowaniach , pasji czytania i pisania. Jest mi miło, że to moje "Muminki" były dla Ciebie inspiracją, że właśnie od nich rozpoczęłaś swoją przygodę z książką.
Niestety, nie jestem czarodziejką, nie mam magicznego cylindra jak Muminek i nie potrafię dosłownie przenosić dziewięciolatek w czasie, o co poprosiłaś mnie w liście. Mogę Ci zaproponować, za to wizytę w Parku Muminków na wyspie Kailo. Zresztą teraz, kiedy masz już kilka lat więcej i ukształtowaną wyobraźnię, wiesz, że aby przenieść się w czasie i przestrzeni, wystarczy wziąć lekturę w dłoń. Dla Twojej wyobraźni nie ma granic, co udowodniłaś mi swoimi opowiadaniami. Nie zniechęcaj się, pisz dalej! Na, to nigdy nie jest za wcześnie, a czasem może być za późno.
Proszę, nie dziękuj mi za to, że stworzyłam Muminki. To ja powinnam podziękować młodym czytelnikom takim jak Ty. Bez waszego uznania, moja praca nie miałaby sensu.
Wraz z listem, odsyłam Twój egzemplarz książki "Tatuś Muminka i morze" oczywiście wraz z autografem. Chcę Ci też podarować z okazji świąt pozostałe osiem książeczek. Niech, to będzie pamiątka i rekompensata za spóźniony list. Tymczasem kończę, woła mnie Tuulikki... moja Too-tiki.
Niech z Twojej buzi nie znika uśmiech. Pozdrawiam.
Tove Jansson Mama Muminków

Klovharu, 20 grudnia 2000
Moja Droga,

Piszę ten list, gdyż nie chcę zostawiać po sobie niedokończonych spraw. Zapewne, teraz jesteś już dojrzałym czytelnikiem i nie w głowie Ci bajki. Mam cichą nadzieję, że się jednak mylę, bo to piękne, gdy zostaje w Nas coś z dziecka.
Całkiem niedawno, robiąc porządki, znalazłam mały pakunek, niezgrabnie podpisany dziecięcą rączką, oraz...

Raj, Chmura 7, 10 grudnia 2012

Droga Magdaleno,

Twój list bardzo mnie ucieszył. Jestem szczęśliwy, że tam – na ziemi, w Polsce – wciąż pamiętacie o mnie, mimo że od mojej śmierci minęło już 70 lat. Naprawdę nazwaliście rok 2012 moim imieniem? Rok Henryka Goldszmita - ładnie brzmi.

7 dekad... Kto by pomyślał? Tu gdzie teraz jestem, jest mi dobrze. Dziękuję, że pytasz. Nie odmierzamy czasu, nikt się nie spieszy. Są tu naprawdę dobrzy ludzie. Być może zabrzmi to dziwnie, zwłaszcza z moich ust, bo jestem duchem, ale powiem to! To miejsce jest tak wspaniałe, że tylko żyć, nie umierać!

Pytasz, czy nie bałem się pójść z moimi dzieciaczkami w ostatnią podróż. Masz rację pisząc, że strach to ludzkie uczucie. Powiedziałem to kiedyś i powtórzę: ludzie boją się śmierci, bo nie umieją cenić życia. Ja starałem się cieszyć każdym jego dniem, każdą chwilą. Jak mówi Wisia Szymborska, którą tu poznałem: „żaden dzień się nie powtórzy”. Identyfikuję się z tymi słowami. Za życia chciałem sprawić, by trudne warunki, w których przyszło nam żyć, nie przytłoczyły nas. Walczyłem o naszą godność... Nie, nie bałem się.

Nazywasz mnie obrońcą praw dziecka. To chyba za duże słowa. Ja po prostu chciałem, by traktowano te małe istotki jak ludzi. Czy to tak wiele?

Cieszę się, że podoba Ci się moja twórczość. „Król Maciuś Pierwszy” oraz „Apel Twojego dziecka” to Twoje ulubione utwory. Dla mnie największą wartość ma ten drugi. Starałem się przedstawić w nim punkt widzenia dziecka, jego prawdziwą naturę.

Muszę już kończyć. Napisz do mnie czasem choć parę słów. Chciałbym wiedzieć jak teraz wygląda sytuacja dzieci. Skontaktuj mnie proszę z Rzecznikiem Praw Dziecka, Panem Michalakiem – mam mu wiele do powiedzenia.

I jeszcze jedno. Znowu się powtórzę. Nie bój się miłości. Nigdy.

PS Przepraszam za jakość oraz formę listu, ale to jedyne strzępy papieru, które mi pozostały. Rysunki – nie moje. Nie gniewaj się – dzieci wciąż nie opuszczają mnie na krok.

Janusz Korczak

Raj, Chmura 7, 10 grudnia 2012

Droga Magdaleno,

Twój list bardzo mnie ucieszył. Jestem szczęśliwy, że tam – na ziemi, w Polsce – wciąż pamiętacie o mnie, mimo że od mojej śmierci minęło już 70 lat. Naprawdę nazwaliście rok 2012 moim imieniem? Rok Henryka Goldszmita - ładnie brzmi.

7 dekad... Kto by pomyślał? Tu gdzie teraz jestem, jest mi dobrze. Dziękuję, że pytasz. Nie...