Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Taka jest natura postępu. Do przodu ciągną nas pomysłowość, współczucie i humanitarne instytucje, do tyłu pchają nas ciemniejsze strony ludzkiej natury i drugie prawo termodynamiki. [...]

Od czasów Oświecenia i wynalezienia nauki w każdym roku udaje nam się stworzyć odrobinę więcej, niż zniszczyć. A kilkuprocentowa różnica z upływem dziesięcioleci sumuje się do czegoś, co można nazwać cywilizacją (...). [Postęp] to kamuflujący się proces, który można zobaczyć dopiero po fakcie. Dlatego mówię ludziom, że mój wielki optymizm co do przyszłości jest zakorzeniony w historii.

Istnieje jednak inny sposób pojmowania dziedzictwa nowoczesności. Ci, którzy odczuwają nostalgię za tradycyjnym życiem, zapominają, jak bardzo nasi przodkowie chcieli się z niego wyrwać. Chociaż ludziom żyjącym we wspólnotach spajanych więziami, które poluzowała nowoczesność, nikt nie dawał do wypełnienia kwestionariuszy szczęścia, wiele wybitnych dzieł sztuki powstałych w okresie przejściowym unaocznia ich ciemną stronę: zaściankowość, konformizm, plemienność i kojarzące się z talibami ograniczenia autonomii kobiet. Wiele powieści z okresu od połowy XVIII wieku do początku XX stulecia ukazuje zmagania jednostek z dławiącymi normami arystokratycznego, mieszczańskiego i wiejskiego życia, by wymienić choćby dzieła Richardsona, Thackeraya, Charlotte Brontë, George Eliot, Fontane’a, Flauberta, Tołstoja, Ibsena, Alcott, Hardy’ego, Czechowa i Sinclaira Lewisa.

Korzenie są dla drzew, ludzie mają nogi.

Jak zauważył George Bernard Shaw, "z faktu, że wierzący jest szczęśliwszy od sceptyka, wynika nie więcej niż z faktu, że pijany jest szczęśliwszy od trzeźwego".