Clark Strand

Najlepsza rzecz o haiku, jaką czytałem na przestrzeni wielu ostatnich lat. O haiku - bo nie jest to zbiór siedemnastnosylabowców. "Seeds from a birch tree" to intymny dziennik i wprowadzenie do buddyjskiej praktyki tworzenia haiku. Praktycznie nie ma tu zasad - ot, liczba sylab, balans, kigo (słowo klucz dla przywołania pory roku),_ może kilka zdań o unikaniu sentymentalizmu. Mam wrażenie, że esencją pisania haiku, tak jak to przedstawia Clark Strand, jest po prostu droga środka - między staraniem a pogodną akceptacją, między przywiązaniem do formy a zabawą z nią. Jak w życiu, powiedziałby niejeden mnich. Bardzo to w duchu (cytowanego tu zresztą) Basho "Do not seek after the sages of the past. Seek what they sought." "If we have no interest in using haiku as a spiritual practice, it is unnecessary to count syllables at all." (s. 13) "...there had been haiku there already, waiting for someone to come." (s. 28) "It must be understandable right away. The objective image is the flesh and bone of haiku." (s. 41, żadnych bzdur) "...seeds remain merely seeds. They are not symbols, or a methaphor for something else. (...) It is nothing esoteric - the seeds are not something else." (s. 43) Nakagawa Soen Roshi - sprawdzić (s. 52) in the windless heat the custodian's dust mop propped against the gate (Jerry Ball, s. 59) bezwietrzny upał miotełka dozorczyni wsparta o bramę lizard on the wall always in a different place yet never moving (Jonathan Aylett, s. 67) Jest też słówko o Williamie Carlosie Williamsie (Czerwona taczka, pierwszy wiersz ze "Spóźnionego świadka", który tłumaczyła Julia Hartwig). Sprawdzić jeszcze Po Chu-i, W.S. Mervin. Do tego kapitalne posłowie do drugiego wydania (1997 - 2023, jak ten czas leci!),_ w którym Strand przyznaje, że mitologizował trochę japońskich poetów i przypisywał im większą niż w rzeczywistości "zenowość" (np. Masaoka Shiki),_ a to za sprawą tych popularyzatorów haiku na Zachodzie, którzy tak bardzo związani byli z zen (D. T. Suzuki, R. H. Blyth, Alan Watts). Cytat (Kaneko Tota): " In today's world of haiku, it seems to me that the old-fashioned labels such as new or old generations or traditional or modern styles are disappearing, and that a new criterion of classification has emerged instead - that is, animists or non-animists. In my opinion, genuine haiku poets will eventually find themselves animists.