Art L. Spisak

Bardzo mi przypadła ta książka na temat rzymskiego epigramatyka Marcjalisa. Gdy zaczynałem jej lekturę, myślałem, że będzie to omówienie obrazu społeczeństwa Rzymu w utworach tego poety. Tak jednak nie jest. Mamy bowiem do czynienia z bardzo interesującą analizą, patrząca właśnie na poezję Marcjalisa z perspektywy społecznej, a nie odwrotnie. Wychodząc od zakorzenionej we wspólnocie praindoeuropejskiej poetyce pochwały i nagany, Spisak zastanawia się nad funkcją epigramów Marcjalisa. Zwraca uwagę na to, że pochwała i nagana są ważnym środkiem "społecznie dyscyplinującym" i że poezja naszego epigramatyka właśnie temu ma służyć. Marcjalis działa też w ramach struktur społecznych opartych o wzajemność. Jego utwory nie są więc tylko formą "literackiej prostytucji" zorientowanej na znalezienie patrona. Ich rolą jest raczej utrzymanie relacji, będących filarami funkcjonowania społeczeństwa. Książka jest udaną próbą wykorzystania w badaniach filologicznych modelów antropologicznych. Bardzo cenna pozycja, wiele mówi o świecie rzymskim, zwłaszcza jako o pewnej wspólnocie. Tomasz Babnis