Andrzej Marceli Cisek

Na okładce z tyłu znajduje się ważne i ogólne wyjaśnienie, że "Zrewidowane i poszerzone po latach przez Andrzeja Marcelego Ciska dzieło Kłamstwo Bastylii, ukazuje się pod nowym tytułem Wolność, równość, ludobójstwo. Kłamstwa i zbrodnie rewolucji francuskiej" – i jest czwartym wydaniem tego dzieła. Są bardzo interesujące ciekawostki i podoba mi się punkt widzenia autora. Ujmuje mnie stwierdzenie, które mimowolnie wywołuje lekki uśmiech na mojej twarzy, że charakterystyczną cechą ludzi o poglądach lewicowych jest walka o wolność słowa, gdy są w opozycji, natomiast po zdobyciu władzy od razu o tym zapominają i wtedy mówią: "Wolność słowa tak, ale nie dla wrogów wolności". Kim był Jan Jakub Rousseau? "Nie skończył żadnej szkoły i tułał się po świecie całe życie, ciągle zmieniając opiekunów, przytułki i zajęcia. Parał się różnymi zawodami. Był lokajem, guwernerem, włóczęgą, kopistą nut i utrzymankiem pani w średnim wieku pospołu z innym młodym człowiekiem. Pod koniec życia nie musiał już stwarzać pozorów i otwarcie żył na cudzy koszt. Nie napraszał się nikomu. Książęta krwi i najwyższa arystokracja po lekturze jego powieści i dzieł filozoficznych byli tak przepojeni wstydem z racji swego urodzenia i bogactwa, że prześcigali się rywalizując o zaszczyt goszczenia go w swoich domach. A on przyjmował ich hołdy i nie pozostawiał złudzeń, że żyjąc na ich koszt, czyni im łaskę". Gilotyna jest bardzo często używanym urządzeniem. Dostarcza pożądanej rozrywki tłumom ludu – to przerażające. Ginie wiele osób: mężczyzn, kobiet i dzieci ze wszystkich stanów społeczeństwa. W rozdziale pod tytułem "Terror" autor porównuje zbrodnie i ich rozmiar do stalinowskich działań – podaje liczby, nazwiska oprawców. Interesujące jest działanie "szpitala wariatów doktora Belhomme'a" – praktycznie to azyl dla majętnych arystokratów (przeważnie zdrowych umysłowo, ale chcących uratować własne życie) chroniący przez zgilotynowaniem. Książka przedstawia polskie powiązania z rewolucją (wprawdzie skrótowo, ale ocala od zapomnienia),wspomina o śmierci Polek i Polaków (w tym na gilotynie) – przebywanie we Francji w latach 90. XVIII wieku wiąże się w wielkim niebezpieczeństwem, zagrożeniem życia. W owym czasie ludzie porównują Francję ze Stanami Zjednoczonymi Ameryki Północnej. Jest oczekiwanie, że Francja osiągnie ten sam rezultat rozwoju co młode państwo amerykańskie. Andrzej Marceli Cisek nawiązując do tego podaje również współczesne przykłady, gdy nieintelektualiści zdobywają posłuch przy pomocy sporej zasobności swojego "portfela" (między innymi Bill Gates – niedoszły magister). Nie potęga umysłu, lecz siła pieniądza buduje państwo – obserwacja słuszna, ale smutna, bo wysoki poziom intelektualny jest spychany na margines życia. Autor przywołuje ciekawe sentencje poważanych osobistości. Kilkanaście z nich postanawiam umieścić na końcu mojej opinii. "Są tylko dwie rzeczy nieskończenie wielkie: wszechświat i głupota ludzka, chociaż nie jestem pewien tego pierwszego". /Albert Einstein/ "Zdanie, które powinno najbardziej przerazić obywatela brzmi: jestem z rządu i przyszedłem, aby ci pomóc". /Ronald Reagan/ "Trzeba kochać ludzi, ale poświęcać ich, jeśli to konieczne". /Józef Stalin/ "Rousseau napisał książkę o samych ideach. Drugie jej wydanie było oprawione w skóry tych, którzy naśmiewali się z pierwszego wydania". /Thomas Carlyle – brytyjski historyk/ "Do triumfu Zła potrzeba tylko, żeby przyzwoici ludzie nic nie robili". /Edmund Burke/ "A najdzielniej biją króle, a najgęściej giną chłopi". /Maria Konopnicka/ "Skóra ludzka ma konsystencję i jakość lepszą od koźlęcej. Z ciał kobiecych jest bardziej miękka, ale mniej trwała". /Antoine Saint-Just w raporcie do Konwentu; jest złym duchem Maximiliena Robespierre'a, nazywany "Krwawym Potworem", a w konsekwencji swoich działań też jest zgilotynowany/ "Zajęło im tylko sekundę, by ściąć tę głowę, a nie wystarczy stu lat, by pojawiła się druga równa jej talentem". /Joseph-Louis Lagrange – francuski matematyk na wiadomość o ścięciu Lavoisiera/ "Bo zawżdy ci więcej jedzą, którzy bliżej misy siedzą". /Mikołaj Rej z Nagłowic/ "Jeśli nie karzemy ani nie potępiamy sprawców zła..., to usuwamy fundamenty sprawiedliwości dla przyszłych pokoleń" /Aleksander Sołżenicyn/