Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Znam zastrzeżenia dotyczące bezkrytycznej fascynacji pismami mistyków. Często je słyszę. Sam również mam nieraz opory. Trzeba jednak dostrze...

Znam zastrzeżenia dotyczące bezkrytycznej fascynacji pismami mistyków. Często je słyszę. Sam również mam nieraz opory. Trzeba jednak dostrzegać różnice, rozróżniać i odróżniać. Są mistycy-cierpiętnicy wręcz epatujący pochwałą cierpienia i doloryzmu, doznający wizji straszliwej kary boskiej za ludzkie grzechy. Są też mistycy o pogodnym i pełnym nadziei spojrzeniu na ludzkie dramaty i ostateczne losy świata. Warto czytać mistyków nadziei. Naprawdę warto - ale tych, którzy nie odbierają nadziei grzesznym ludziom. Ich wiara jest wiarą ufną i wyzwalającą. Potrafią zstępować w otchłań ludzkiej nędzy. Mówią wówczas o nicości. Nawet sam Bóg jawi się im jako rzeczywistość będąca zaprzeczeniem wszelkich naszych kategorii myślenia. Równocześnie jednak dostrzegają oni w człowieku fragment wielkiej całości. Odkrywają jedność i solidarność ze wszystkimi ludźmi. Rozumieją, że dramat ludzi staje się dramatem samego Boga. Dlatego właśnie uczą się współczucia i miłosierdzia. Owa lekcja współczucia jest w przypadku amerykańskiego trapisty Thomasa Mertona (1915-1968) szczególnie wyraźna. Składam mu wyrazy podziękowania w setną rocznicę urodzin. [Wacław Hryniewicz OMI: "Śladami współczesnego mistyka", s. 12].

Jezus nie był natarczywym moralizatorem, chcącym zdobyć jak najwięcej zwolenników dla swojej nauki. (...) Coraz częściej powracam do rozważa...

Jezus nie był natarczywym moralizatorem, chcącym zdobyć jak najwięcej zwolenników dla swojej nauki. (...) Coraz częściej powracam do rozważań nad Jezusem historycznym, nad Jego słowami i czynami. Od dwóch stuleci uczeni usiłują odnaleźć pierwotny kształt Jego powiedzeń. Jest to zadanie niezwykle trudne. Napotyka wiele oporów, budzi niedowierzanie i nieufność. Trzeba poprzestać na pewnych rekonstrukcjach, prawdopodobieństwach i hipotezach. Być może nigdy w zadowalającym stopniu nie zbliżymy się do tego, jakie były rzeczywiste słowa Jezusa. Tym niemniej trud poszukiwania nie jest wysiłkiem daremnym. Na wiele spraw możemy już dzisiaj spojrzeć w pełniejszym świetle dzięki wieloletnim badaniom. (...) Słowa Jezusa należy interpretować w świetle innych Jego wypowiedzi oraz innych faktów Jemu współczesnych. Otóż Rabbi Hillel Starszy (przełom I wieku przed Chrystusem i I wieku po Chrystusie) to żydowski mędrzec częściowo współczesny Jezusowi. Niektórzy sądzą nawet, że był on prawdopodobnie jednym z duchowych nauczycieli Jezusa. Hillel opowiadał się za tymczasowym oczyszczeniem w Gehennie i powszechnym zbawieniem ludzi. (...) Pewnego razu przyszedł do niego poganin i obiecał, że nawróci się na judaizm, jeśli mędrzec zdoła wyłożyć mu całą Torę w czasie, gdy on będzie stał na jednej nodze. A Hillel rzekł: "Nie czyń bliźniemu, co tobie niemiłe. Oto cała Tora. Reszta to tylko komentarz. Idź i ucz się" (Talmud, Szabat 31a). (...) Taki jest Bóg miłujący ludzi! Taki jest Jezus, Dobry Pasterz (zob. J 10, 9. 11. 14). [Wacław Hryniewicz OMI: "Moja wiara w dobrego pasterza", s. 34-37].