Dwie głowy ptaka Władysława Terleckiego (ur. 1933), opublikowane po raz pierwszy w 1970 roku, należą do cyklu utworów poświęconych powstaniu styczniowemu. Aleksander Waszkowski, ostatni naczelnik powstania, osamotniony, mający dojmującą świadomość klęski, decyduje się na współpracę z carską ochraną, aby przerwać ciąg skazanych na klęskę narodowych zrywów. Powieść bada granice ludzkiej odpowiedzialności, poszukuje prawdy o człowieku, rozpatruje powtarzające się warianty tematów: wierności i zdrady, konspiracji i śledztwa, spisku i prowokacji. Terlecki akcentuje fatalizm losu, nieuchronność wyboru, niejednoznaczność kryteriów oceny zdarzeń.