Irydion
- Kategoria:
- utwór dramatyczny (dramat, komedia, tragedia)
- Seria:
- Nasza Biblioteka
- Tytuł oryginału:
- Irydion
- Wydawnictwo:
- Ossolineum
- Data wydania:
- 1989-04-01
- Data 1. wyd. pol.:
- 1989-04-01
- Liczba stron:
- 200
- Czas czytania
- 3 godz. 20 min.
- Język:
- polski
- ISBN:
- 8304028263
- Tagi:
- ZygmuntKrasinski Krasinski Irydion Romantyzm RomantyzmPolski XIXWiek
(Wydanie I, Wydawnictwo Ossolineum, Wrocław, 1985)
"Irydion" – dramat romantyczny Zygmunta Krasińskiego napisany w 1835 w Wiedniu, a wydany anonimowo w pierwszych dniach kwietnia 1836 w Paryżu. Obok "Nie-Boskiej komedii" najwybitniejszy dramat Krasińskiego, zaliczany do kanonu najwyższych i najciekawszych osiągnięć polskiej dramaturgii na równi z tragediami Słowackiego i "Dziadami" Adama Mickiewicza.
Pomysł dramatu narodził się na przełomie 1832/1833 roku podczas pobytu autora w Petersburgu i powracał z rozmaitym nasileniem aż do połowy 1835 r. Proces powstawania Irydiona przebiegał nieomal równolegle z pracami nad Nie-Boską komedią ukończoną w 1833 r.
Akcja dramatu rozgrywa się około roku 222 n.e. w czasach panowania Heliogabala. Podstawowym motywem dramatu jest bunt Irydiona, syna Amfilocha – przejrzysta aluzja do tragedii powstania listopadowego – będący sprzecznością między słusznym celem, jakim jest obalenie despotyzmu, a nieszlachetną motywacją jego działań (zemsta) i środkami (podstęp, bezwzględność), które do tego celu prowadzą. Tragizm bohatera wynika z podjęcia przedwczesnych działań na rzecz ważnych idei, a także oddziaływania niszczycielskiego antycznego fatum.