rozwiń zwiń

Rękopisy Słowackiego i Baczyńskiego na liście krajowej UNESCO „Pamięć Świata”

LubimyCzytać LubimyCzytać
16.06.2021

Oryginalne manuskrypty ważnych w naszej historii poetów zostały wpisane na Listę Krajową Programu UNESCO „Pamięć Świata”. To jedne z najcenniejszych zabytków polskiej literatury. O jakie utwory chodzi?

Rękopisy Słowackiego i Baczyńskiego na liście krajowej UNESCO „Pamięć Świata” Album rysunkowe z podróży na Wschód fot. Ossolineum

Dokumenty jako świadectwo historii

Prowadzony przez UNESCO program „Pamięć Świata” ma na celu zachowanie archiwum pamięci zbiorowej. Wpisane do niego przedmioty są źródłem wiedzy o różnych kulturach i społeczeństwach, a także świadectwem rozwoju cywilizacyjnego i historycznego świata. Na tworzonej od 1997 roku międzynarodowej liście znajduje się 350 obiektów z 107 krajów, w tym nowozelandzki Manifest Sufrażystek z 1893 roku, dokumenty dotyczące czasów kolonialnych czy archiwum konstruktora i wynalazcy Nikola Tesli. Wśród nich jest również 17 dokumentów pochodzących z Polski, m.in. autograf (tzn. autorski rękopis) dzieła Mikołaja Kopernika „De revolutionibus”, rękopisy Fryderyka Chopina ze zbiorów Biblioteki Narodowej i Towarzystwa im. Fryderyka Chopina w Warszawie; tablica 21 Postulatów Gdańskich z sierpnia 1980 roku, przechowywane przez Centralne Muzeum Morskie w Gdańsku wraz z kolekcją dokumentów „Narodziny Solidarności – masowego ruchu społecznego”, będącą własnością Ośrodka KARTA w Warszawie, jak również Archiwum Biura Odbudowy Stolicy (BOS).

Oprócz listy ogólnoświatowej każdy z krajów może tworzyć własną, krajową Listę Programu UNESCO „Pamięć Świata”. Obejmuje ona najcenniejsze zabytki piśmiennictwa związane z ważnymi wydarzeniami z historii kraju. Polska lista dotychczas liczyła 43 pozycje, kluczowe dla historii, narodowej tożsamości i kultury naszego kraju. Znalazły się na niej m.in. autograf „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza, Konstytucja 3 maja 1791 (Ustawa Rządowa), rękopis „Przedwiośnia” Stefana Żeromskiego czy dokumenty dotyczące Powstania Wielkopolskiego.

Nowe obiekty na Liście Krajowej

10 czerwca doszło do niej kolejnych 15 dokumentów. Uroczystość odbyła się w Belwederze. Wśród umieszczonych na niej w tym roku archiwaliów znajduje się kolekcja płyt gramofonowych Polskiego Radia z września 1939 roku, kolekcja utworów Fryderyka Chopina z lat 30. i 40. XIX wieku, rękopiśmienny atlas Mappy Hrabstwa Bialskiego z 1781 roku, a także tomik wierszy Krzysztofa Kamila Baczyńskiego oraz rękopisy dzieł Juliusza Słowackiego. Jednym z nich jest oryginał „Balladyny” pióra narodowego wieszcza.

Rękopis Balladyny

Rękopis dramatu przechowywany jest w Bibliotece Narodowej. Jak podaje sama BN, rękopis ten jest kompletnym czystopisem dramatu, który został podarowany przez autora Józefowi Alojzemu Reitzenheimowi (1809–1883).

O najwcześniejszych jego losach informuje notatka właściciela:

„Rękopism własnoręczny Słowackiego darowany przez niego przyjacielowi jego panu Józefowi Reitzenheimowi, a przez tego mnie, w Paryżu w kwietniu 1874. St. Tarnowski”.

Zdigitalizowany rękopis można zobaczyć na stronach internetowych polona.pl.

To niejedyny rękopis Juliusza Słowackiego, który dostąpił zaszczytu wpisania na Listę Krajową programu „Pamięć Świata” UNESCO; oprócz „Balladyny” znalazły się na niej przechowywane we wrocławskim Ossolineum dzieła naszego narodowego wieszcza. Są wśród nich m.in manuskrypty dramatów: „Fantazego”, „Konrada Wallenroda” i „Zawiszy Czarnego”, ja także wierszy: „Testament mój”, „Grób Agamemnona”, a także „Hymnu o zachodzie słońca”, jak również uniktowy „Album rysunkowy z podróży na wschód”.

W żalu najczystszym Krzysztof Kamil Baczyński

Tak jak rękopisu „Balladyny”, tak i wpisanej na listę krajowej UNESCO poezji Krzysztofa Kamila Baczyńskiego należy szukać w Bibliotece Narodowej. Wyjątkowy, rękopiśmienny tomik poetycki „W żalu najczystszym” to wykonany ręcznie artefakt, dzieło z pogranicza poezji, malarstwa i grafiki. Baczyński zadedykował go swojej żonie Barbarze, Powstał on przed ślubem Baczyńskiego z Barbarą Drapczyńską jako prezent ślubny. Oryginał trafił do Biblioteki Narodowej w 1963 roku, zakupiony, wraz z innymi dziełami Baczyńskiego, od jego teściowej, Feliksy Drapczyńskiej. Poeta wraz z żoną Barbarą zginęli w powstaniu warszawskim.

Cyfrową wersję tomiku można obejrzeć na stronach polona.pl.

Pełny spis obiektów wpisanych na Listę Krajową UNESCO „Pamięć Świata” podczas IV edycji programu można zobaczyć na poniższym wideo.

[aj]


komentarze [2]

Sortuj:
Niezalogowany
Aby napisać wiadomość zaloguj się
0penheartsurgery 16.11.2022 08:59
Czytelniczka

Tragiczna jest historia państwa Baczyńskich i wielka dla nas strata bo twórczość p. Krzysztofa to coś wspaniałego, miło, że jego poezję  wpisano  na listę UNESCO

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
LubimyCzytać 16.06.2021 10:02
Administrator

Zapraszamy do dyskusji.

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post