7 października 2021 roku Akademia Szwedzka ogłosiła, że laureatem Literackiej Nagrody Nobla został Abdulrazak Gurnah. Brytyjskiego pisarza tanzańskiego pochodzenia, urodzonego na Zanzibarze, wyróżniono za „bezkompromisowe i współczujące przedstawienie skutków kolonializmu i losów uchodźców znajdujących się w przesmyku pomiędzy kulturami i kontynentami”.

Tak oto mieszkający w Canterbury Gurnah stał się jednym z najjaśniejszych punktów na literackiej mapie. Na próżno było jednak szukać jego dzieł przetłumaczonych na język polski. Do teraz.

Premiera pierwszej w Polsce powieści Abdulrazaka Gurnaha

Jak poinformowało Wydawnictwo Poznańskie, „Afterlives”, opublikowana po raz pierwszy w 2020 roku powieść noblisty, nareszcie trafi w ręce polskiego czytelnika. „Powróceni”, bo tak brzmi polski tytuł książki Abdulrazaka Gurnaha, pojawi się – w przekładzie Krzysztofa Majera – już za niespełna dwa tygodnie, 26 października.

W „Powróconych” Gurnah opowiada dzieje Afryki Wschodniej z początków XX wieku, analizując rolę Niemców w zawłaszczaniu tej części świata.

„Gurnah opowiada o złu wyrządzonym Afryce przez białego człowieka. Oddaje głos ludziom, którzy na dekady zostali wymazani z historii, pozbawieni prawa do opowiedzenia własnego losu”, pisze Michał Nogaś, dziennikarz i autor książki „Z niejednej półki. Wywiady” – zbioru rozmów z pisarkami i pisarzami z całego świata, m.in.: Mario Vargasem Llosą, Margaret Atwood, Olgą Tokarczuk, Annie Proulx, Swiatłaną Aleksijewicz, Dorotą Masłowską czy Wiesławem Myśliwskim.

Aleksandra Łojek, autorka „Belfastu. 99 ścian pokoju”, dodaje z kolei: „Pozwala też zrozumieć, że wiele zjawisk dziejących się tam również dzisiaj to konsekwencje wielopokoleniowych traum”.

O czym opowiedzą „Powróceni”?

Głównym bohaterem „Powróconych” jest Ilyas, który jako dziecko uciekł z domu, a następnie został porwany przez żołnierza z Schutztruppe (niemieckie oddziały kolonialne). Gdy po latach wraca, jego rodzice dawno nie żyją. Ilyas odnajduje jednak swoją siostrę.

W opisie wydawcy czytamy:

„Powróceni” Abdulrazaka Gurnaha to wielopokoleniowa saga o stracie, miłości i niepamięci. Książka jest już dostępna w przedsprzedaży.