Historia dwóch przyjaciółek, wychowujących praktycznie wspólnie dwóch synów i odkrywających przed nimi świat miłości i cielesnych zbliżeń, może wydawać się łatwą lekturą, idealną na weekend. Nic bardziej mylnego. W najnowszym tomie swoich opowiadań Lessing podejmuje bardzo trudne tematy. Cztery opowiadania mówią o bardzo trudnych wyporach i ich konsekwencjach. Autorka ukazuje miłość, jako skomplikowaną więź, często egoistyczną. Kontakty z drugim człowiekiem są trudne, nierzadko okrutne, paraliżujące i poniżające.

Szczególnie trudne i wywołujące poczucie niższości są relacje Wiktorii z rodziną Staveneyów, w drugim opowiadaniu z tomu „Wiktoria i Staveneyowie”. Jej miłosne zadurzenie jest zarówno fascynacją, jak i obawą przed innym życiem, które wiedzie zamożna rodzina. Dwaj chłopcy Staveneyów, Thomas i Edward traktują Wiktorię jak egotyczną istotkę, nad którą można się użalić i pomóc. Nikt nie zastanawia się nad uczuciami drugiej strony.

W „Dziecku miłości” Lessing snuje miłosną historię, nieco epicką i pompatycznie otoczoną. Jest wojna, są żołnierze, są czekające na swych mężów dobre żony, otaczające opieką tułających się dzielnych chłopaków. Tu miłość pozostaje w sferze wyobrażeń i marzeń. Jest idealna, czysta i wieczna. W zetknięciu jednak z rzeczywistością nie jest czymś, co nawet mogłoby być warte poświęceń.

W moim odczuciu najnowsze opowiadania Doris Lessing wydawały się zbyt nowoczesne. W scenerii Australii czy Wielkiej Brytanii brakowało tego, za co pierwotnie Lessing pokochałam – odrobiny tajemnicy, która wywodzi się z jej rodyjskich korzeni. Nutkę „afrykańskiej” Lessing możemy odnaleźć w opowiadaniu „Przyczyna”. Jest w nim szczypta okrucieństwa, plemienności oraz coś z atmosfery najbardziej fenomenalnego, moim zdaniem, dzieła Lessing, „Piątego dziecka”.

Zbiór opowiadań „Dwie kobiety”, to o wiele więcej, niż tylko opowiadanie zekranizowanych „Idealnych matek”. Jest to jednak ciężka i trudna lektura, której bynajmniej nie czyta się jednym tchem. Przypadkowi czytelnicy, oglądający film, prawdopodobnie będą rozczarowani (podobny eksperyment przeprowadziłam na dwóch osobach). Ci, zaznajomieni już z Lessing, jednak się nie zawiodą.

Monika Samitowska-Adamczyk