Do tej pory nie czytałem żadnych książek Joanny Łopusińskiej, toteż biorąc do ręki jej najnowszą powieść pod tytułem „Zero”, nie wiedziałem, czego się spodziewać.  Autorka jest już znana czytelnikom, otrzymała także Nagrodę Krakowa Miasta Literatury UNESCO.

Przed samą recenzją muszę zrobić dwa zastrzeżenia. Po pierwsze nie jestem miłośnikiem matematyki ani innych nauk ścisłych, mówiąc oględnie. Skomplikowane matematyczne równania i prawa fizyki nigdy mnie nie pociągały. Zdecydowanie wolę historię i to właśnie ona jest dla mnie królową nauk. Po drugie nie czytałem „Zderzacza”, tymczasem Łopusińska często nawiązuje właśnie do tej powieści.

Akcja „Zera” rozpoczyna się 1 września 2012 roku w Wielkiej Brytanii. Doktorantka Uniwersytetu Oksfordzkiego Ava Majewska dokonuje matematycznego przełomu. Swoim odkryciem dzieli się z promotorem, ojcem Jacobem Hardingiem, jezuitą. Ten o wszystkim informuje swego dawnego przyjaciela, którego darzy całkowitym zaufaniem. Uruchamia tym samym lawinę zdarzeń, której finału nie sposób przewidzieć.

Szybko okazuje się, że odkryciem Avy interesuje się wielu ludzi na wszystkich kontynentach. Każdy chce posiąść jej naukowe odkrycie tylko dla siebie. Życie Avy staje się zagrożone. W tajemniczych okolicznościach giną jej najlepsi przyjaciele. Kobieta decyduje się na ucieczkę, jednak jej śladem wytrwale podążają zarówno przyjaciele, jak i wrogowie. Czy Ava w porę odkryje, komu może zaufać? Jak daleko można się posunąć, aby osiągnąć założony cel? W jaki sposób matematyczne odkrycie może zaszkodzić Kościołowi? Dlaczego interesuje się nim także generał jezuitów zwany czarnym papieżem? Czy Ava zdoła ocalić życie? Jaki los spotka jej naukową teorię? Czy niepozorna studentka zatrzęsie podstawami, na jakich oparty jest wszechświat?

„Zero” to bardzo dynamiczny thriller, jednak nie jest to lektura dla wszystkich. Przede wszystkim autorka bardzo często wraca do wydarzeń ze „Zderzacza”. Tym samym ktoś, kto nie czytał tamtej powieści, może czuć się nieco zagubiony. Po drugie Joanna Łopusińska wprowadza według mnie zbyt wielu bohaterów. Mnogość postaci zaburza płynność akcji i wymaga dużego skupienia podczas lektury. Początek książki sugeruje, że otrzymamy typowy thriller z intrygującą zagadką w tle. Tymczasem w miarę upływu fabuły czułem się, jakbym oglądał amerykański film sensacyjny. Trup ściele się gęsto, leje się krew i wszędzie świstają kule. Szczerze – nie przypadło mi to do gustu. Nie przekonały mnie także matematyczno-fizyczne rozważania, które do mnie zwyczajnie nie trafiły. Żałuję, że autorka nie skupiła się bardziej na jednym wątku. Zdecydowanie pogłębiłbym ten dotyczący jezuitów i poglądu Kościoła na teorię Avy Majewskiej.

„Zero” to thriller, w którym nauka, miłość, śmierć i teologia łączą się w prawdziwą mieszankę wybuchową. Być może przez brak moich matematycznych zamiłowań książka ta nie do końca przypadła mi jednak do gustu.

Wojciech Sobański