Biblioteka Publiczna w Sztokholmie, Szwecja

Miałam szczęście odwiedzić ją kilka lat temu. Mimo że nie miałam tam założonej karty, nie jestem Szwedką czy studentką którejś ze sztokholmskich uczelni, mogłam – tak jak każdy – wejść do Biblioteki Publicznej zupełnie swobodnie. A zdecydowanie było warto! To miejsce, w którym wszędzie (i tym razem zdecydowanie dosłownie) dookoła znajdują się książki. Wizyta w tej instytucji jest jak spełnienie marzeń książkowego mola. Także tego z Polski, ponieważ w sztokholmskiej Bibliotece Publicznej znajduje się osobny dział właśnie z dziełami w naszym ojczystym języku. A wybór utworów jest doprawdy szeroki (a przynajmniej był kilka lat temu): od „Cukierni pod Amorem”, przez Artura Domosławskiego po książki teoretycznoliterackie.

Warto jednak dodać, że książki po polsku (jak również w wielu innych językach) znajdują się w mniejszej sali, a ta główna i najbardziej spektakularna to tzw. Rotundan, czyli okrągłe pomieszczenie o wysokości 24 i średnicy 26 metrów. Jak wspomniałam na początku, do biblioteki może wejść każdy. Warto przysiąść w tej wielkiej sali, zaopatrzyć się w książkę w dowolnym języku i napawać się atmosferą tego miejsca. Co więcej! Można nawet wyciągnąć coś do picia i do jedzenia. Gdybyście jednak chcieli coś wypożyczyć, musicie założyć kartę biblioteczną.

Z zewnątrz biblioteka wygląda zdecydowanie bardziej surowo niż wewnątrz. Choć plan wybudowania jej siedziby pojawił się już w roku 1918, gmach powstał 10 lat później. Zaprojektował go Gunnar Asplund, na zlecenie Fundacji Knuta i Alice Wallenbergów. Knut Wallenberg był bankierem i politykiem, a jemu i jego żonie zależało na tym, by poprzez działania fundacji wesprzeć rozwój nauk przyrodniczych, technologii, medycyny – inwestycja w powstanie biblioteki najwyraźniej również mieściła się w ich planach.

 

 

 

 

Wyświetl ten post na Instagramie

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Post udostępniony przez Chester Green (@chesterjgreen)

 

 

 

 

Wyświetl ten post na Instagramie

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Post udostępniony przez Visit Stockholm (@visitstockholm)

Biblioteka klasztorna w Admont, Austria

Admont to niewielkie miasteczko, w którym znajduje się najstarszy klasztor w Austrii – chodzi konkretnie o opactwo benedyktynów, założone w roku 1074. To właśnie w tym klasztorze zbudowano piękną bibliotekę, mieszczącą dzisiaj 70 tysięcy woluminów, co czyni ją najprawdopodobniej największą biblioteką klasztorną świata. Choć samo opactwo powstało już w wieku XI, to bibliotekę wybudowano w XVIII stuleciu. Za jej projekt odpowiadał Josef Huebner, który twierdził, że „przestrzenie powinny być tak przejrzyste, jak nasze umysły”. Stworzył więc bibliotekę pełną światła, przestrzeni i przepychu. Architekt zaprojektował co prawda repozytorium w stylu barkowym – pełnym ozdób, kolorów, regałów od podłogi do sufitu, jednak wielkie okna zapewniają pomieszczeniu niemało światła.

Zwieńczony kopułami sufit ozdabiają freski namalowane przez 80-letniego wówczas Bartolomeo Altomonte (co ciekawe, Michał Anioł, tworząc swoje słynne dzieła na suficie Kaplicy Sykstyńskiej był w podobnym wieku). Namalowanie siedmiu fresków zajęło Altomonte 2 lata, a konkretne sceny przedstawiają różne fazy ludzkiego zrozumienia: myśl, mowę, naukę, sztukę, na centralnej kopule, jak na klasztor przystało, znalazła się alegoria Boskiego Objawienia.

Benedyktyni udostępniają piękne wnętrza biblioteki zwiedzającym. W przeciwieństwie np. do zasad obowiązujących w Trinity College Library, nie istnieją ramy czasowe, w których należy skończyć zwiedzanie.

 

 

 

 

Wyświetl ten post na Instagramie

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Post udostępniony przez Women Who Read Book Club (@womenwho.read)

 

 

 

 

Wyświetl ten post na Instagramie

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Post udostępniony przez Alexandra (@hoellenrose)

 

 

 

 

Wyświetl ten post na Instagramie

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Post udostępniony przez Librat që dua (@libratqedua)

Biblioteka Uniwersytetu w Coimbrze (Biblioteka Joanina), Portugalia

A skoro o najpiękniejszych bibliotekach w Europie mowa, nie można nie wspomnieć o portugalskiej Bibliotece Uniwersytetu w Coimbrze. Powstała ona w roku 1517, a dokładnie 200 lat później król Portugalii Jan V zlecił jej rozbudowę – i tak powstała Biblioteka Joanina. Za jej projekt odpowiadał architekt Gaspar Ferreira. Ten z kolei zaprosił najlepszych ówczesnych artystów i rzemieślników, by pomogli mu stworzyć zapierający dech w piersiach budynek, a konkretnie – cztery sale, mające imponować swoim przepychem. Dzisiaj w bibliotece znajduje się około 250 tysięcy książek z okresu od XV do XIX wieku, również rękopisy. Osoby, które odwiedziły Bibliotekę Joanina nierzadko piszą w komentarzach: „Hogwart istnieje naprawdę!” – wnętrza budynku bardzo przypominają bowiem te stworzone w wyobraźni i opisane przez J.K. Rowling.

Wnętrza biblioteki nie tylko dają odwiedzającym upragniony odpoczynek od często panującego na zewnątrz gorąca, ale te niskie temperatury mają przede wszystkim zapewnić zgromadzonym egzemplarzom warunki, w których nie dojdzie do ich zniszczenia. Ponadto, w bibliotece czuwa specjalna sekcja „pracowników”, mająca dbać o to, by książki nie zostały zjedzone przez owady – tym zadaniem zajmują się bowiem nietoperze.

Co ciekawe, już w 1743 roku w Bibliotece Joanina wprowadzono katalogi tematyczne, co było jedną z pierwszych tego typu decyzji w Europie.

 

 

 

 

Wyświetl ten post na Instagramie

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Post udostępniony przez Mark luscombe-Whyte (@markluscombewhyte)

 

 

 

 

Wyświetl ten post na Instagramie

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Post udostępniony przez Lovely Dew Publishers (@lovelydewpublishers)

 

 

 

 

Wyświetl ten post na Instagramie

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Post udostępniony przez 골목탐험가 : 여행지의 뒷골목을 좋아합니다. (@b_cast_07)

Old Library, Trinity College Dublin, Irlandia

W 1592 roku królowa Anglii, Elżbieta I, założyła Trinity College w Dublinie. Jako gorliwa protestantka chciała tym sposobem zapobiec rozprzestrzenieniu się wpływu papistów na Irlandię. Dlatego też na uczelni mogli studiować wyłącznie protestanci. Dziś na kompleks biblioteczny składa się kilka budynków, w których znajduje się 6 milionów woluminów. Najstarszą częścią Trinity College Library jest, jak sama nazwa wskazuje, Old Library, czyli Stara Biblioteka. To miejsce otwarte do zwiedzania dla turystów (zwiedzanie trwa 30 minut), można w nim obejrzeć również słynną „The Book of Kells”, czyli manuskrypt powstały około 800 r., iluminowany przez celtyckich mnichów. Księga z Kells została wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO i uważa się ją za jedno z najcenniejszych europejskich dzieł religijnych epoki średniowiecza.

W Old Library znajduje się Długa Sala (mająca 65 m długości i 12 m szerokości), w której przechowywanych jest około 200 tysięcy woluminów – po obu stronach imponującej wielkości korytarza znajduje się jeszcze bardziej imponująca kolekcja książek.

 

 

 

 

Wyświetl ten post na Instagramie

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Post udostępniony przez Joshua Levy (@booksinreview)

 

 

 

 

Wyświetl ten post na Instagramie

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Post udostępniony przez Boscaro Lucia (@boscarolucia)

 

 

 

 

Wyświetl ten post na Instagramie

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Post udostępniony przez Rosty de Buenos Aires 🇦🇷🇬🇧🇺🇦🇷🇺 (@rosty.de.buenos.aires)

Bibliothèque Nationale de France, Paryż, Francja

Francuska Biblioteka Narodowa, choć na zdjęciach może przypominać starszy obiekt, unowocześniony obecnością komputerów, to powstała – w porównaniu z innymi wspomnianymi w tekście instytucjami – niedawno. W 1996 roku jej otwarcie zainicjował ówczesny prezydent Francji, François-Mitterrand (dlatego nazywana jest również Biblioteque François-Mitterrand). Oczywiście to data otwarcia nowego budynku, a sama inicjatywa założenia biblioteki zbierającej najważniejsze dla Francuzów (a także dla Polaków – w zbiorach instytucji znajdują się utwory napisane m.in. w czasie Wielkiej Emigracji) dzieła powstała znacznie wcześniej – już w 1386 roku, za panowania króla Karola V, w Luwrze powstała pierwsza biblioteka królewska. Co ciekawe, to również we Francji, w roku 1537 roku, po raz pierwszy na świecie zdecydowano o wprowadzeniu tzw. egzemplarza obowiązkowego – jeden egzemplarz każdego tytułu drukowanego w tym kraju musiał trafić do tej instytucji.

Dzisiaj w Bibliotece Narodowej znajduje się ponad 11 milionów woluminów, choć nie wszystkie są dostępne w gmachu głównym w Paryżu. Sam „gmach główny” też zresztą składa się z nie jednego, a czterech budynków – każdy z ich stanowi jeden bok kwadratu i symbolizuje otwartą książkę. Autorem projektu siedziby Biblioteki Narodowej z lat 90. XX wieku jest architekt Dominique Perrault, a do jej wykonania wykorzystano przede wszystkim beton, szkło i metal. Tradycyjnie wyglądające wnętrza kontrastują więc z nowoczesnym wyglądem biblioteki z zewnątrz. Bibliotekę Narodową można odwiedzać, choć nie wszystkie zbiory są otwarte dla wszystkich.

 

 

 

 

Wyświetl ten post na Instagramie

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Post udostępniony przez Alpine Travel (@alpinetravel.vn)

 

 

 

 

Wyświetl ten post na Instagramie

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Post udostępniony przez Keiko Sumino Leblanc (@keikosuminoleb)

 

 

 

 

Wyświetl ten post na Instagramie

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Post udostępniony przez ICAA (@classicist_org)

Biblioteka Uniwersytetu Wileńskiego, Litwa

Uniwersytet Wileński to jedna z najstarszych uczelni w Europie – powstał w 1579 roku. Każdy, kto ma na to ochotę, może wziąć udział w zwiedzaniu instytucji – także w języku polskim. Podczas wizyty w Wilnie byłam zapisana na taką wycieczkę, jednak okazało się, że pozostałe osoby ze zwiedzania zrezygnowały i koniec końców poznawałam bibliotekę wraz z grupą belgijskich emerytów i emerytek. Przewodniczka była jednak tak miła, że osobno wskazywał mi na dzieła polskich twórców i w języku polskim lub w Polsce wydane – jest ich w wileńskiej bibliotece niemało, np. utwory Jana Chryzostoma Paska. Biblioteczne sufity pełne są fresków, a ściany pomalowano na intensywne kolory, które sprawiają, że odwiedzający czują się, jakby ze współczesności trafili do baroku.

Potem bibliotekarka zaprowadziła mnie do stojącego w odległości około 200 metrów od siedziby instytucji miejsca, w którym mieszkał Juliusz Słowacki – na ścianie budynku przy ulicy… Juliusza Słowackiego znajduje się nawet pamiątkowa tablica. Warto też dodać, że Uniwersytet Wileński ma pełną uroku księgarnię, otwartą w roku 1979 – z okazji 400. rocznicy założenia uczelni. Przyuczelniany sklep nazywa się Littera, a jego sufit ozdobił freskami malarz, grafik i rzeźbiarz Antanas Kmieliauskas. Dzieła ta przedstawiają sceny związane z konkretnymi dziedzinami nauki: astronomią, medycyną, sztuką, naukami przyrodniczymi.

 

 

 

 

Wyświetl ten post na Instagramie

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Post udostępniony przez Vitalis Verbus (@verbusphoto)

 

 

 

 

Wyświetl ten post na Instagramie

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Post udostępniony przez Vilnius University Library (@vilnius.university.library)

 

 

 

 

Wyświetl ten post na Instagramie

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Post udostępniony przez A Little Library Love 📓🏫💕 (@alittlelibrarylove)

Deichman Bjørvika, Oslo, Norwegia

W 2021 roku Międzynarodowa Federacja Stowarzyszeń i Instytucji Bibliotekarskich (IFLA) wybrała „najlepszą bibliotekę publiczną na świecie”. Ogłoszono nią Deichman Bjørvika z Oslo. Czy „najlepsza” oznacza też „jedna z najpiękniejszych”? Sprawdźcie na poniższych zdjęciach.

Warto dodać, że Deichman Bjørvika ma 6 pięter, zajmuje powierzchnię 13500 m2 i mieści ponad 450 tysięcy różnego rodzaju materiałów bibliotecznych. W budynku powstała również kawiarnia i biblioteka, a jedno z pięter zaprojektowano specjalnie dla dzieci. Znajduje się tam nawet Kraina Czarów, czyli miejsce, „w którym najmłodsi mogą rozwijać swoją wyobraźnię”, m.in. poprzez tworzenie własnych historii, inspirowanych dziełami ze specjalnej wirtualnej biblioteczki. W bibliotece w Oslo znajduje się też „siatka do czytania” – warto położyć się na niej na brzuchu i jednocześnie czytać książkę oraz obserwować, co dzieje się na niższych piętrach. W Deichman Bjørvika zastosowano również pewne nowoczesne rozwiązanie – sorter książek, podający czytelnikom wybrane tytuły. Dzięki niemu bibliotekarze poświęcają więcej czasu na rozmowy z osobami odwiedzającymi instytucję, doradzaniu im, a nie na podawaniu książek.

Podobnie jak np. w Bibliotece Publicznej w Sztokholmie, książki w Oslo może wypożyczać każdy, pod warunkiem, że założy kartę, jednak wstęp jest wolny dla wszystkich miłośników książek. Sam gmach Deichman Bjørvika, w przeciwieństwie do większości wspomnianych w tekście bibliotek, jest nowoczesny, pełen szklanych przestrzeni i nowoczesnych rozwiązań.

 

 

 

 

Wyświetl ten post na Instagramie

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Post udostępniony przez Deichman Bjørvika (@deichmanbjorvika)

 

 

 

 

Wyświetl ten post na Instagramie

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Post udostępniony przez Deichman Bjørvika (@deichmanbjorvika)

 

 

 

 

Wyświetl ten post na Instagramie

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Post udostępniony przez Deichman Bjørvika (@deichmanbjorvika)

Które z wymienionych bibliotek podobają wam się najbardziej? Wolicie nowoczesność czy tradycję? Jakie biblioteki dodalibyście do tej listy?