Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Od tej pory sprawą "honoru" stało się denuncjowanie i ujawnianie "zamaskowanych wrogów" w partii. Baliśmy się rozmawiać z najbliższymi towarzyszami. Zrywaliśmy kontakty z przyjaciółmi, krewnymi i kolegami z pracy. Mogli być przecież zakażeni, roznosić zarazki epidemii politycznej szalejącej w kraju. Zapominaliśmy, że były kiedyś takie rzeczy jak uczciwość, wierność, przyjaźń.

Świat nigdy nie pojął skali tego koszmaru. Może właśnie z racji swoich rozmiarów przekraczał on możliwości pojmowania. Rosja była polem bitwy usłanym trupami, upstrzonym niezliczonymi obozami, gdzie miliony "jeńców wojennych" pracowały, cierpiały i umierały. Jak można objąć umysłem coś takiego ?

Barbarzyństwo kolektywizacji, głód w latach 1931-1933, straszliwe okrucieństwa czystek pozostawiły głębokie blizny. Prawie nie było rodziny, która nie ucierpiała w wojnie reżimu z masami. Stalin i jego towarzysze nie obawiali się naszej nielojalności wobec Rosji; obawiali się, i nie bez racji, naszej nielojalności wobec nich.