Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Wiktoria Śliwowska w posłowiu do tej książki napisała: "Historyków po dzień dzisiejszy zastanawia, jak to zacofane, oparte na poddaństwie chłopów, zniewoleniu poddanych, skorumpowane państwo, jakim była Rosja mikołajowska, mogło trwać w stanie nieomal nienaruszonym przez całe trzydziestolecie, opierać się skutecznie wszelkim próbom odnowy, poprzestawać na „terminologicznych”, w istocie niczego nie zmieniających reformach, narzucać swoją wolę Europie odgrywać rolę jej żandarma, budząc respekt i podziw, lęk i nienawiść, a zarazem zdumiewać rozwijającą się tak efektownie – wbrew stawianym tamom i przeszkodom – literaturą i bogactwem życia intelektualnego. Jak to się stało, że słabości tego mocarstwa, ukryte głęboko za jego imponującą fasadą, z całą bezwzględnością obnażone zostały dopiero w momencie starcia militarnego w dobie wojny krymskiej?" Dostrzegając wszystkie błędy i przeoczenia autora (dla nas szczególnie widoczne, gdy chodzi o opis stosunków polsko-rosyjskich, ich genezę i uwarunkowania),trzeba wyrazić mu podziw za ogrom pracy, jaką wykonał starając się odpowiedzieć na ww pytanie i malując portret "ostatniego rycerza samowładztwa" i "żandarma Europy".