Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Nigdy nie odważyłbym się porównać śmierci w wyniku choroby do śmierci, którą zadawali ludzie opętani zbrodniczą ideą, ale wiem, że znajduję w tych losach pewną analogię: ocalenie. Jak mawiał Oskar Schindler: "Życie ma sens, dopóki się kogoś ratuje".

Wciąż opowiadam o Karskim czy Sendlerowej, nie dlatego żeby ich historiami przykryć straszliwe opowieści o złych Polakach, złych Niemcach czy Żydach, ale dlatego żeby uświadomić nam, że choć mamy wspólną tragiczną historię, przyszłość musimy budować na czymś, co jest dobre. Bo inaczej będziemy wciąż podsycać nienawiść i wzniecać kolejne wojny. Czy tego właśnie chcemy? Uratowany z Holokaustu Henryk Grynberg mówił: "Nie ma świętych narodów", a Miriam Akavia powtarzała: "Nie można kochać ani nienawidzić całego narodu".

(ze wstępu) Dla profesora ocalanie pamięci ludzi, którzy zginęli tylko dlatego, że nie byli obojętni i w trudnych czasach potrafili zachować się po ludzku, to wciąż aktualne przesłanie. Nasza niezgoda na nienawiść, nietolerancję. Szansa, by docenić to, co mamy dziś. Dostęp do leków, jedzenia, wody. Nie musimy szukać kryjówek w piwnicach, nie grożą nam strzałem w tył głowy. Mamy pokój i świadomość naszej historii. Tyle naprawdę istniejemy, ile istnieje pamięć o nas i o tym, co zrobiliśmy.