Don Marquis

Amerykański dziennikarz, humorysta, prozaik, poeta, autor sztuk teatralnych.

Już jako nastolatek pracował w lokalnych drukarniach i gazetach. Do Atlanty przeniósł się w 1902 roku i tam współpracował m. in. z Uncle Remus Magazine. Od 1909 roku mieszkał w Nowym Jorku i tam wkrótce stał się sławny.

Marquis związał się w 1912 roku z dziennikiem The Evening Sun, dla którego redagował przez 11 lat codzienny dział "The Sun Dial". W 1922 przeniósł się do New York Tribune (New York Herald Tribune od 1924), gdzie był odpowiedzialny za dział "The Tower" (później "The Lantern"), cieszący się wielkim powodzeniem czytelników. Współpracował też regularnie z tygodnikami Saturday Evening Post, Collier's, a także z miesięcznikami Harper's, Scribner's, Golden Book i Cosmopolitan.

Marquis to przede wszystkim twórca klasycznych postaci archy'ego i mehitabel. Utwory te publikował w Herald Tribune od 1916 roku z ilustracjami George'a Herrimana, twórcy słynnego komiksu Krazy Kat. Karaluch archy, w poprzednim wcieleniu poeta piszący białym wierszem, miał zostawiać Marquisowi poematy o charakterze satyry obyczajowej, pełne kąśliwych uwag nad życiem doczesnym, pisane na maszynie (skakał po klawiszach i nie mógł oczywiście obsługiwać podnośnika); nie używał też przecinków, a bohaterką wielu kawałków była jego przyjaciółka, kotka-dachowiec mehitabel, nowe wcielenie Kleopatry. Inne znane postacie z tego cyklu to Szczeniak Pete, duch Clarence, czy egomaniakalny ropuch o nazwisku Warty Bliggins.

Marquis opublikował 35 książek, w tym 3 z archym i mehitabel (dwie kolejne ukazały się dopiero w l. 90.). Stworzył też inne znane postacie: Old Soak & Hermione and Her Little Group of Serius Thinkers, bohaterów dwóch książek, sztuki, która odniosła wielki sukces na Broadwayu, filmu niemego (1926) i dźwiękowego (1937). Jest autorem kilku zbiorów opowiadań humorystyczno-satyryczno-fantastycznych, w tym Chapters for the Orthodox (1934) - kapitalnych historyjek dla ludzi myślących, zarówno niewierzących jak i wierzących. Zbiór Prefaces (1919) zawiera przedmowy do nieistniejących książek.

Cykl archy and mehitabel:
1. archy and mehitabel (1927)
2. archys life of mehitabel (1933)
3. archy does his part (1935)
4. archyology (1996)
5. archyology II (1998)
the lives and times of archy and mehitabel (1940, zawiera tomy 1-3)
The Annotated Archy and Mehitabel (2006, opr. Michael Sims) to podsumowanie całego cyklu z istotnymi komentarzami, dużym wstępem i bibliografią.