J.R.R. Tolkien: Pisarz stulecia
- Kategoria:
- językoznawstwo, nauka o literaturze
- Tytuł oryginału:
- J. R. R. Tolkien: Author of the Century
- Wydawnictwo:
- Zysk i S-ka
- Data wydania:
- 2004-01-01
- Data 1. wyd. pol.:
- 2004-01-01
- Liczba stron:
- 344
- Czas czytania
- 5 godz. 44 min.
- Język:
- polski
- ISBN:
- 83-7298-617-7
- Tłumacz:
- Joanna Kokot
- Tagi:
- literaturoznawstwo esej
Zgodnie z wynikami najnowszych plebiscytów, J.R.R. Tolkien wciąż pozostaje "najbardziej wpływowym pisarzem stulecia", a Władca Pierścieni "książką stulecia". Na poparcie tych ocen profesor Tom Shippey, wybitny mediewalista i badacz literatury fantasty, daje nam fascynujący przewodnik po dziełach Tolkiena, koncentrując się szczególnie na Hobbicie, Władcy Pierścieni i Silmarillionie.
Główną część książki stanowią trzy rozdziały poświęcone analizie Władcy Pierścieni jako językowej i kulturowej mapie, jako skomplikowanej sieci opowieści i jako odpowiedzi na znaczenie mitu. Profesor Shippey analizuje naturę zła w Władcy Pierścieni, omawia także skomplikowane przeplatanie się wielu wątków, gdy narracja koncentruje się na losach kolejnych postaci, które tworzy bogatą i złożoną opowieść, świadczącą o talencie twórcy. Pozostałe rozdziały omawiają anachroniczną naturę hobbitów w heroicznym świecie Śródziemia w Hobbicie, wagę Silmarillionu dla kanonu utworów Tolkiena, a także związek pomniejszych utworów, takich jak Rudy Dżil i jego pies czy Liść, dzieło Niggle'a z życiem pisarza.
Książka wyjaśnia co czyni wszystkie te utwory ponadczasowymi. Pokazuje też, że można czerpać przyjemność z lektury nawet trochę trudniejszego tekstu, jakim jest Silmarillion, omawiając walki, morderstwa i zdrady wśród elfów w czasie ich wędrówki do Śródziemia i wojny z Morgothem, pierwszym Czarnym Władcą. Nie zgadzając się z niekompetentnymi krytykami, którzy często bywają uprzedzeni do Tolkiena i fantasy w ogóle, profesor Shippey proponuje nowe podejście do Tolkiena i fantasy, ujawnia wagę języka w literaturze, a także pokazuje jak Hobbit, Władca Pierścieni i Silmarillion stały się częścią żywej tradycji snucia opowieści, której korzenie sięgają poprzez Baśnie braci Grimm aż do Eddy Starszej i Beowulfa.
Tolkien. Pisarz stulecia oferuje czytelnikom głębsze zrozumienie zarówno profesora Tolkiena, jak i jego najważniejszych utworów. Funkcjonuje także jako zarazem uczony i zajmujący przewodnik wprowadzający czytelników w jedne z najlepszych i najbardziej wpływowych utworów fantasy, jakie kiedykolwiek napisano.