„Obywatele drugiej kategorii” - tak była określana przez komunistów w latach pięćdziesiątych młodzież walcząca w podziemiu, skazywana później na wieloletnie więzienie w jedynym w Polsce obozie reedukacyjnym w Jaworznie. Według założeń Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego skazani po wyjściu z obozu mieli stać się armią donosicieli i współpracowników MBP. Koncepcja ta nie powiodła się. Książka „Łagier Jaworzno” powstała na podstawie relacji ponad stu byłych więźniów obozu dokumentów archiwalnych oraz wypowiedzi pracowników organów bezpieczeństwa.