Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Rozważałem: jak wielu jest w istocie ludzi zadowolonych, szczęśliwych! Jakaż to przemożna, dławiąca siła! Spójrzcie tylko na to życie: bezczelność i nieróbstwo możnych, ciemnota i bydlęce otępienie słabych, naokoło nas nędza niewysłowiona, ciasnota. degeneracja, pijaństwo, fałsze, łgarstwo...A tymczasem we wszystkich domach i na ulicach cisza, spokój, spośród pięćdziesięciu tysięcy ludzi mieszkających w mieście żadne nie krzyknie, nie zbuntuje się głośno. Widzimy tych, co chodzą na targ po żywność, w dzień jedzą, w nocy śpią, plotą swoje bzdury, żenią się, starzeją, pogodnie wywożą swoich umarlaków na cmentarz, ale nie widzimy i nie słyszymy tych, którzy cierpią, i to, co jest straszne w życiu, dzieje się gdzieś za kulisami. Cisza, spokój, a protestuje tylko niema statystyka: tylu to zwariowało, tyle to wiader wypito, tyle to dzieci zmarło na skutek niedożywienia...I taki porządek widocznie jest potrzebny: prawdopodobnie szczęśliwy tylko dlatego czuje się dobrze, że nieszczęśliwi dźwigają ciężar swojego życia w milczeniu i gdyby nie istniało to milczenie, szczęście byłoby niemożliwe. To powszechna hipnoza. Trzeba by, żeby za drzwiami każdego zadowolonego, szczęśliwego człowieka stał ktoś z młotkiem i bez ustanku przypominał mu pukaniem, że są nieszczęśliwi, że gdyby był nawet najszczęśliwszy w świecie, życie pokaże mu wcześniej czy później swoje pazury, przyjdzie nieszczęście - choroba, ubóstwo, straty- i nikt go nie zobaczy i nikt nie usłyszy, tak jak teraz on nie widzi i nie słyszy innych.

z opowiadania Agrest.

Bez próżnowania nie ma prawdziwego szczęścia