cytaty z książki "Wielkie i te nieco mniejsze pytania psychologii"
katalog cytatów
[+ dodaj cytat]
Założenie o ludzkiej racjonalności jest zapewne tak samo powszechnie podzielane, jak powszechne są dowody na jej brak.
... wiele zjawisk, na przykład poziom inteligencji, poziom lęku, poczucie kontroli, poziom wykształcenia i wiele innych, koreluje prawie ze wszystkimi zmiennymi psychologicznymi. Są – jak się mawia – mało dystynktywne, co pod znakiem zapytania stawia ich użyteczność jako predyktorów.
... wraz z dopływem nowych informacji trafność sądów rośnie bardzo wolno, za to pewność sądów rośnie systematycznie i szybko (Oskamp, 1962). Oznacza to, że nowe informacje nie modyfikują wcześniej powziętego sądu, lecz tylko zwiększają pewność co do niego, niezależnie od tego, czy jest prawdziwy, czy nie.
[...] 20 procent polskich piętnastolatków to funkcjonalni analfabeci. Podobny poziom analfabetyzacji osiąga 12 procent maturzystów. Trzydzieści procent trzydziestolatków nie potrafi czytać ze zrozumieniem.
Do tego można by dodać dane na temat czytelnictwa, z których wynika, że większość Polaków nie czyta ani książek, ani nawet gazet. Nie czyta, bo nie rozumie tego, co czyta, a nie rozumie, bo nie czyta.
[...] wiele pytań w psychologii zostało źle postawionych. Pytania o alternatywy – natura czy kultura, geny czy wychowanie, praca czy talent i wiele tym podobnych – przynoszą odpowiedzi wskazujące na koniunkcję: i natura, i kultura, i geny, i wychowanie, i talenty, i praca.
Istota rzeczy polega więc na tym, aby poszukiwać modeli integracyjnych, uwzględniających łączne oddziaływanie wielu czynników, także tych, które zazwyczaj traktuje się jako antagonistyczne. Pomagają w tym coraz bardziej wyrafinowane procedury statystycznej analizy danych.
Istota rzeczy polega także na tym, aby analizując ważne kwestie psychologiczne, odwoływać się do wyników porządnych badań, a nie do wiedzy potocznej czy do poradników. Wiedza potoczna i poradniki są nieraz bardzo inspirujące, nieraz stawiają ważkie pytania. Problem w tym, że często proponują niezbyt mądre odpowiedzi.