Haruki Murakami to obecnie najbardziej znany japoński pisarz. Miałem okazję recenzować kilka jego książek, które przypadły mi do gustu. Dlatego też postanowiłem sięgnąć po jego najnowsze dzieło pod tytułem „Porzucenie kota. Wspomnienie o ojcu”. Ukazało się ono za sprawą wydawnictwa Muza. Chociaż zazwyczaj tego nie robię, tym razem zacznę od spraw technicznych. Książka ma właściwie format kieszonkowy, jest podobna do cienkiej broszurki. Liczy zaledwie osiemdziesiąt stron. Jest to bardzo, bardzo mało, zważywszy na poprzednie opasłe powieści Murakamiego. Tym większe zdziwienie może budzić dość wysoka cena. Domyślam się, że dla wielu czytelników będzie ona po prostu nieakceptowalna, biorąc pod uwagę niezwykle skąpą objętość książki.

Druga trudność to napisanie recenzji. Jak zrecenzować publikację liczącą ledwie kilkadziesiąt stron? Spróbujmy jednak. Haruki Murakami głównym tematem tego eseju uczynił swoje relacje z ojcem. Relacje trudne i skomplikowane, rzutujące na jego późniejsze życie i twórczość. Książka jest zatem bardzo osobista. Autor dzieli się intymnymi historiami ze swojego życia, choć niektóre z nich zupełnie nie przystają do dzisiejszych czasów i dzisiejszej wrażliwości.

Uważny czytelnik bez trudu zauważy, że pisarz ma żal do swojego ojca. Zarzuca mu, że nigdy nie był z niego dość dumny. Nie słyszał od niego pochwał czy innych słów uznania. Jednym słowem Haruki Murakami miał poczucie, że zawiódł swojego ojca. Dlaczego? O tym przekonajcie się sami.

Osobną kwestią jest fakt, na ile znał jego życie i przeszłość. Można się wręcz pokusić o ogólną refleksję, że jest to wspólne doświadczenie wielu ludzi. Kiedy ich rodzice żyją, to nie pytają o ich przeszłość i doświadczenia życiowe. Zajęci swoimi sprawami, pochłonięci pracą, nie mają czasu ani ochoty słuchać historii z innego życia. Jednak kiedy rodzice umierają, wtedy uświadamiają sobie, jak mało o nich wiedzieli. Nagle pojawia się cała lista pytań. Pytań, które nigdy już nie padną – zwyczajnie nie ma bowiem komu ich zadać.

Język i styl autora nie będzie zaskoczeniem dla jego czytelników. Mimo krótkiej objętości Murakami w swojej książce kilkukrotnie porusza te same wątki. Wraca do jednego tematu, analizuje go z kilku stron.

„Porzucenie kota. Wspomnienie o ojcu” to według mnie smutna książka. Haruki Murakami stara się opowiedzieć sam sobie o relacji z własnym ojcem. Zastanawia się, dlaczego ich wzajemne stosunki były tak chłodne. Czyja w tym była wina? Czy autor poradził sobie z przepracowaniem relacji, jaka istniała między nim a ojcem? Sięgnijcie po książkę i przekonajcie się sami.

Wojciech Sobański