„Płacz” Marty Kisiel jest kontynuacją książki „Toń” i – poniekąd – „Nomen Omen”, składających się na Cykl Wrocławski. Piszę „poniekąd”, bo czytając „Nomen Omen” kilka lat temu, nie zdawałam sobie sprawy, że książka należy do jakiejś serii, a w dodatku stanowi jej drugi tom, mimo że ukazała się kilka lat przed pierwszym! Przez to z początku trudno jest się odnaleźć w nawiązaniach do obu poprzednich książek, ale ostatecznie wydaje mi się, że wystarczy przeczytać „Toń”, żeby móc zorientować się w akcji.

Jak w poprzednich książkach, Marta Kisiel łączy tajemnice z przeszłości z teraźniejszością, pozwalając na płynne przenikanie się czasów. Nie tylko współcześni bohaterowie zanurzają się w przeszłość, ale też dawne wydarzenia zalewają Góry Sowie, prowadząc do tajemniczych anomalii. W „Płaczu” (lub w „Płacz”, jeśli potraktujemy tytuł jako tryb rozkazujący) historia z czasów drugiej wojny światowej jest nadal aktualna, a dawne rany pozostają niezabliźnione.

Choć opisywane wydarzenia i problemy bohaterów są raczej poważne, jeśli nie tragiczne, to książka nie sprawia wcale ponurego wrażenia. Przed marazmem ratuje niezrównany humor, wyraźnie widoczny zwłaszcza w dialogach i w kreacji bohaterów. Dzięki Matyldzie poznajemy łacińskie przekleństwa (żeby móc kląć jak damy!), Karolek jest jak zawsze niezawodny i przygotowany na każdą ewentualność, a Dżusi ma dar przekuwania depresji w energię na bazie czystej furii. Choć każdy z bohaterów zupełnie inaczej radzi sobie z problemami, to mimo wszystko zawsze mogą na siebie liczyć. „Płacz” uczy, że zadawnione urazy i traumy trzeba leczyć i oswajać, żeby nie przemieniły się w coś gorszego – w pokarm dla potworów, tych fikcyjnych i tych wewnątrz nas. Bo zło trwa uśpione, czekając, kiedy będzie mogło powrócić i siać nowe cierpienia.

„Płacz” to humorystyczno-historyczna powieść fantastyczna, która porusza ważne tematy związane z mało znaną historią Gór Sowich i z psychologią. Pokazuje, że smutek nie wyklucza śmiechu, a złość odchodzi na bok, gdy ktoś potrzebuje naszego wsparcia. Wszystko to sprawia, że „Płacz”, jak pozostałe książki Marty Kisiel, czyta się z prawdziwą przyjemnością i cichą nadzieją na kontynuację.

Agnieszka Kruk