Upadek Gondolinu

Ostatnia Wielka Opowieść

Historia ludzkości jest historią monumentalnych zwycięstw, ale również wielkich upadków. Jednak każda porażka staje się nauką dla przyszłych pokoleń, by nie powtarzały tych samych błędów. O wielkich i wzniosłych czynach, czy też ich przeciwieństwach można pisać wprost, lecz subtelna forma pełna metafor tak samo bywa niezawodna. Chociażby gatunek fantasy, który pod płaszczykiem niewiarygodnych przygód, krain oraz mityczno-nadprzyrodzonych postaci dostarcza tych samych prawd, co jej bardziej zgodne z rzeczywistością odpowiedniczki. Piękno stworzonego świata, jego rozległość, skomplikowanie oraz własna mitologia w połączeniu z epickimi wydarzeniami oraz postaciami pełnymi subtelnych cech poprzez jednego twórcę wyniosło fantasy na nieznane do tej pory rejony. Czyste piękno promieniujące z kart powieści Tolkiena, sprawia, że do dziś kształtuje on wyobraźnię czytelników na całym świecie.

Śmierć tak fantastycznego twórcy (dosłownie) była wielkim ciosem dla świata, wywołując blady strach, iż nigdy więcej nie powrócimy do niesamowitego Śródziemia pełnego elfów, ludzi, krasnoludów, orków i innych stworzeń wraz z ich wielkimi czynami. Jednakże spuścizna Tolkiena nie zaginęła, gdyż jego syn Christopher podjął się zadania edycji i publikacji notatek ojca opisujących legendy Śródziemia. Dzięki niemu na światło dzienne wyszedł słynny „Silmarillion” opisujący wydarzenia Pierwszej oraz Drugiej Ery, czyli mity i legendy, które rozgrywały się na tysiące lat przed wydarzeniami we „Władcy Pierścieni”, czy też „Hobbicie”. Któż znał twórczość Tolkiena lepiej niż jego syn, który poświęcił całe swe życie na badanie notatek ojca dotyczących jego wszystkich dzieł?

Poprzez „Silmarillion” Tolkien-syn przybliżył czytelnikom całą mitologię Śródziemia, a wydarzenia opisane w niej są nie mniej a nawet miejscami bardziej epickie niż w dwóch słynnych dziełach Tolkiena-ojca. Jednak zanurzony w wyimaginowanym świecie, wręcz w nim żyjący (co można zauważyć w pieczołowitości oraz skrupulatności z jaką tworzył) Tolkien, aż do końca zmieniał, dodawał i udoskonalał legendy Śródziemia. Christopher Tolkien nie tylko dał światu „Silamrillion” oraz niewydane w Polsce dwunastotomowe legendarium Śródziemia, lecz dogłębnie analizował wszelkie odnalezione notatki ojca, czego owocem było wydanie tzw. Trzech Wielkich Opowieści. Wielkie Opowieści w zwartej formie zawarte w „Silmarillionie” odegrały kluczową rolę w całej mitologii Śródziemia. Pierwszą były „Dzieci Hurina”, drugą „Beren i Luthien” a ostatnią z Wielkiej Trójki – „Upadek Gondolinu”.

„Upadek Gondolinu” jest dla miłośników twórczości Tolkiena symbolicznym zamknięciem wrót do krain Śródziemia. Z jednej strony jak pisał sam autor był „pierwszą prawdziwą opowieścią o Śródziemiu”, z drugiej strony wydanie jej przed śmiercią Christophera Tolkiena było ostatnim aktem łączącym czytelników ze wspaniałym światem jego ojca. Jak sama nazwa wskazuje książka opowiada o upadku ostatniego znaczącego miasta elfów, które uległo najgroźniejszemu ucieleśnieniu zła w całej historii Śródziemia, czyli Morgothowi. W Pierwszej Erze Śródziemia główną rolę odgrywali bogowie (Valarowie) oraz elfowie, lecz z historią Gondolinu nieodłącznie są związane losy człowieka Tuora. Próbuje zapobiec upadkowi elfów, niosąc przesłanie od boga wód, Ulma, do Turgona (króla Gondolinu), że jego ukochane miasto czeka upadek, ale jest jeszcze nadzieja. Przekonany o sile obronnej miasta król pozostaje bierny, a czytelnicy mogą szczegółowo poznać bolesny, lecz pełny godnych i podniosłych czynów upadek wspaniałego miasta.

Podobnie jak w poprzednich dwóch Wielkich Opowieściach niniejsze wydanie zawiera różne wersje tekstu od najwcześniejszej poprzez „Szkic Mitologii” i „Quenta Noldorinwa” na ostatecznej zakończywszy, a także opracowanie zawierające ewolucję tekstu na przestrzeni lat oraz kontekst i odwołania do innych dzieł Tolkiena. Christhoper Tolkien dokonuje profesjonalnej analizy tekstu, dzięki czemu czytelnik dowiaduje się wielu ciekawostek nie tylko dotyczących Gondolinu, ale również historii Śródziemia. Poprzez notatki oraz kolejne ulepszenia tekstu możemy obserwować jakie zmiany dokonywał Tolkien-ojciec, czasami wprowadzając nowe postaci, czasami zmieniając bieg wydarzeń, lecz czyniąc to w sposób spójny do innych powiązanych opowieści.

„Upadek Gondolinu” poprzez powiązania z innymi tekstami pokazuje, że echo przeszłych wydarzeń może mieć wpływ na przyszłe, nieznane zdarzenia. Chociażby syn Tuora i Idril, Earendil, będzie w przyszłości ojcem Elronda z Rivendell, dobrze znanego z „Władcy Pierścieni”. Opowieść o Gondolinie jest najwcześniejszą spisaną historią Śródziemia, w której pojawiają orkowie, smoki i Barlogowie. Warto zwracać uwagę na porozrzucane na przestrzeni całej opowieści fragmenty historii Śródziemia i ich wzajemnych, czasem odległych powiązań, gdyż ostatecznie tworzą wielką, epicką sagę.

Pięknym uzupełnieniem tekstu są ilustracje Alana Lee, które mogliśmy również oglądać w innych wcześniejszych dziełach. Jak nikt inny rozumie twórczość Tolkiena i potrafi oddać subtelność jego świata. Oprócz tego w książce znajdziemy spis imion, nazw własnych i geograficznych; dodatkowe noty, drzewa genealogiczne oraz mapę opisywanej krainy, co pozwoli nam na lepsze zrozumienie opisywanych wydarzeń oraz metaforyczne wkroczenie w Śródziemie.

Podsumowując, mimo, że „Upadek Gondolinu” jest ostatnim uzupełnieniem świata stworzonego przez J.R.R. Tolkiena, to historia Śródziemia jest tak ogromna i pełna niesamowitych wydarzeń, że wciąż możemy na nowo ją odkrywać w innych wcześniej wydanych dziełach. Dzięki temu duch Tolkiena i jego syna będzie nadal wśród nas.

Ostatnia Wielka Opowieść

Historia ludzkości jest historią monumentalnych zwycięstw, ale również wielkich upadków. Jednak każda porażka staje się nauką dla przyszłych pokoleń, by nie powtarzały tych samych błędów. O wielkich i wzniosłych czynach, czy też ich przeciwieństwach można pisać wprost, lecz subtelna forma pełna metafor tak samo bywa niezawodna. Chociażby...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Książka przedstawia różne wersje i ewolucję jednej z najsłynniejszych powieści ze świata Tolkiena. Niestety nigdy nie została w pełni skończona. Pomimo tego, z tych wersji wyłania się kompletna wizja wydarzeń, układająca się w bardzo interesującą całość. Razem z innymi fundamentalnymi opowieściami - Dzieci Hurina i Ballada o Berenie i Luthien tworzy szkielet całej historii Dawnych Dni (a w zasadzie ich końca).
Dla fanów Tolkiena pozycja oczywiście obowiązkowa. :)

Książka przedstawia różne wersje i ewolucję jednej z najsłynniejszych powieści ze świata Tolkiena. Niestety nigdy nie została w pełni skończona. Pomimo tego, z tych wersji wyłania się kompletna wizja wydarzeń, układająca się w bardzo interesującą całość. Razem z innymi fundamentalnymi opowieściami - Dzieci Hurina i Ballada o Berenie i Luthien tworzy szkielet całej historii...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Wydanie podobne do "Berena i Luthien". Christopher Tolkien pokazuje nam kolejne wersje znanej z "Silmarillionu" historii. Od tej pierwotnej, aż po niedokończoną wersję ostateczną, która pojawiła się już w "Niedokończonych Opowieściach".
Wielka szkoda, że Tolkien ją porzucił, gdyż zapowiadała się fantastycznie. Niestety, ówcześni wydawcy nie potrafili docenić dzieł Mistrza, przez co tolkienowski świat, i tak przebogaty, nie osiągnął ostatecznej formy. Boli to tym bardziej, że dziś książki fantasy wydawane są hurtem, w większości marnej jakości...

Wydanie podobne do "Berena i Luthien". Christopher Tolkien pokazuje nam kolejne wersje znanej z "Silmarillionu" historii. Od tej pierwotnej, aż po niedokończoną wersję ostateczną, która pojawiła się już w "Niedokończonych Opowieściach".
Wielka szkoda, że Tolkien ją porzucił, gdyż zapowiadała się fantastycznie. Niestety, ówcześni wydawcy nie potrafili docenić dzieł Mistrza,...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Mój znajomy powiedział: "Jak na książce jest napisane "Tolkien", to znaczy, że lepszej nie ma." i ja się z nim całkowicie zgadzam!
Świetne opowiadanie i ciekawa historia jego tworzenia.
Bardzo polecam! No i cóż. Chyba czas zrobić sobie miesiąc z Tolkieniem i przypomnieć pozostałe dzieła.

Mój znajomy powiedział: "Jak na książce jest napisane "Tolkien", to znaczy, że lepszej nie ma." i ja się z nim całkowicie zgadzam!
Świetne opowiadanie i ciekawa historia jego tworzenia.
Bardzo polecam! No i cóż. Chyba czas zrobić sobie miesiąc z Tolkieniem i przypomnieć pozostałe dzieła.

Pokaż mimo to

Fantastycznie napisana historia upadku ostatniego królestwa Elfów, która miała miejsce na długo przed wydarzeniami opisanymi we Władcy Pierścieni wzbogacona o przypisy, wyjaśnienia, historię powstania oraz to jak przez lata ewoluowała.

Fantastycznie napisana historia upadku ostatniego królestwa Elfów, która miała miejsce na długo przed wydarzeniami opisanymi we Władcy Pierścieni wzbogacona o przypisy, wyjaśnienia, historię powstania oraz to jak przez lata ewoluowała.

Pokaż mimo to

Polecam, pomaga oderwać się od rzeczywistości, świetnie utrzymana akcja, jak to u Tolkiena nie ma czasu na nudę, biegniemy do przodu...

Polecam, pomaga oderwać się od rzeczywistości, świetnie utrzymana akcja, jak to u Tolkiena nie ma czasu na nudę, biegniemy do przodu...

Pokaż mimo to

Książka składa się z kilku opowieści o upadku Gondolinu. Dlatego nie polecam czytania jej jednym ciągiem, bo może się to okazać po prostu nudne. Warto robić sobie dłuższe przerwy pomiędzy rozdziałami. Moja ocena w tym przypadku jest więc oceną samej historii o upadku Gondolinu.

Książka składa się z kilku opowieści o upadku Gondolinu. Dlatego nie polecam czytania jej jednym ciągiem, bo może się to okazać po prostu nudne. Warto robić sobie dłuższe przerwy pomiędzy rozdziałami. Moja ocena w tym przypadku jest więc oceną samej historii o upadku Gondolinu.

Pokaż mimo to

“Upadek Gondolinu” to najnowsza, pośmiertna książka J.R.R. Tolkiena, redagowana przez jego syna Christophera Tolkiena. Syn najważniejszej postaci w literaturze za trzy tygodnie obchodzi dziewięćdziesiąte piąte urodziny, i jak sam stwierdził, historia upadku Ukrytego Królestwa oraz roli Tuora w niej, będzie najpewniej ostatnią, jaką wyda. Podobnie twierdził też rok wcześniej przy wydawaniu “Beren and Lúthien”, więc jakaś szansa jest, że nas zaskoczy kolejną książką. Pozostaje czekać i trzymać kciuki.

“Upadek Gondolinu” jest książką specyficzną, bowiem nie jest to opowieść per se. Tolkien junior daje nam okazję, by zobaczyć kilka wersji historii, które jego ojciec tworzył na przestrzeni czasu. Dla tych z Was, którzy uważają się za fanów Śródziemia i czytali “Niedokończone historie” będzie to pozycja obowiązkowa. Dowiedzieć się po tylu latach, jak upadł Gondolin, co stało się, gdy Tuor dotarł do miasta… Coś pięknego. W toku zmieniających się wersji widzimy też, jak zmieniał się rodowód niektórych postaci, co jest o tyle ważne, że chociaż dotyczy zamierzchłych czasów to zmiany, które Tolkien przez lata wprowadzał są znaczące dla bohaterów, pojawiających się chociażby we “Władcy Pierścieni”. Niewiele można powiedzieć o historii, która każdemu fanowi Tolkiena jest z jednej strony znana, a z drugiej strony pełna nowych informacji. Czytając “Upadek Gondolinu” znamy reperkusje tych wydarzeń, wiemy, jak historia się skończy. Jeśli nie przyświeca Wam zasada, że podróż jest ważniejsza od celu, to najpewniej książka nie będzie dla Was niczym niesamowitym. Zwłaszcza, że Tolkien ma pewien specyficzny sposób tworzenia historii i bardzo często są one pod pewnymi aspektami powtarzalne. Christopher pokazuje nam w biegu książki kolejne wersje historii Tuora, co może stać się nieco nużące - w końcu raz za razem czytamy tą samą opowieść, tyle że w nieco innej formie. Jeśli interesuje Was samo poznanie historii to polecałbym przeczytanie wersji pierwotnej, znajdującej się na początku książki i ostatniej wersji umieszczonej pod koniec. Pierwsza z nich oferuje nam kompletną historię, a druga, chociaż urywa się w fatalnym momencie, jest najpełniejsza w tym zakresie opowieści, który przedstawia.

Co mogę powiedzieć, czego już nie powiedziano? Ci, którzy czytali “Silmarillion” i znają historię Śródziemia wiedzą, czego się spodziewać. Dla wszystkich innych “Upadek Gondolinu” będzie kolejną piękną historią, napisaną przez człowieka, który w pojedynkę zmienił oblicze fantastyki. Historia pełna podniosłych wydarzeń, bohaterskich czynów i wielkiego smutku, jaki niesie ze sobą śmierć herosów - ludzi i elfow. Patrząc z kompletnie odmiennej perspektywy, ciekawym jest też obserwować tytaniczny wysiłek, jaki Christopher Tolkien włożył w redagowanie prac swojego ojca. Zbieranie historii ze skrawków papieru, notatek i wyblakłych rękopisów, to zadanie niełatwe, a wykonane jest z oszałamiająca pieczołowitością i rzetelnością. Podoba mi się wizja, że tak jak Bilbo przekazał Frodowi swoja ksiazke do ukończenia, tak John Ronald Reuel przekazał swoją spuściznę Christopherowi.

Pozostaje liczyć, że znajdzie się jeszcze “kilka pustych kart dla Samwise’a”, bowiem życie w świecie, gdzie nie przeczytamy już żadnej nowej opowieści Tolkiena wypełnione będzie tak wielką tęsknotą, jak ta w elfich sercach za morzem.

/#Akeien

https://www.facebook.com/gniazdoszeptunow

“Upadek Gondolinu” to najnowsza, pośmiertna książka J.R.R. Tolkiena, redagowana przez jego syna Christophera Tolkiena. Syn najważniejszej postaci w literaturze za trzy tygodnie obchodzi dziewięćdziesiąte piąte urodziny, i jak sam stwierdził, historia upadku Ukrytego Królestwa oraz roli Tuora w niej, będzie najpewniej ostatnią, jaką wyda. Podobnie twierdził też rok wcześniej...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Genialna historia jak to u Tolkiena była, choć cała podróż po procesie twórczym była trochę męcząca. Tuor był także o wiele przyjemniejszym bohaterem niż Turin, chociaż ten drugi miał ciekawszą historię.

Genialna historia jak to u Tolkiena była, choć cała podróż po procesie twórczym była trochę męcząca. Tuor był także o wiele przyjemniejszym bohaterem niż Turin, chociaż ten drugi miał ciekawszą historię.

Pokaż mimo to

Ostatnia z wielkich opowieści Dawnych Dni. Przy okazji też najmniej kompletna i w kilku punktach niedokończona. W niczym to jednak nie przeszkadza, a rozmach z którym Tolkiem opisuje upadek miasta robi wrażenie mimo niedociągnięć. Możemy poznać różne wersje historii, sporo miejsca poświęcone jest też ewolucji opowieści. Książka stanowi integralną część historii Śródziemia i jest obowiązkową pozycją dla każdego miłośnika świata wykreowanego przez Tolkiena. Nic dodać nic ująć.

Ostatnia z wielkich opowieści Dawnych Dni. Przy okazji też najmniej kompletna i w kilku punktach niedokończona. W niczym to jednak nie przeszkadza, a rozmach z którym Tolkiem opisuje upadek miasta robi wrażenie mimo niedociągnięć. Możemy poznać różne wersje historii, sporo miejsca poświęcone jest też ewolucji opowieści. Książka stanowi integralną część historii Śródziemia i...

więcej

mniej

Pokaż mimo to