Wywiad rzeka nie jest moją ulubioną formą obcowania z twórcą: choć w dialogu wykuwają się niekiedy ciekawe myśli, rzadko zdarza się, by przy spotkaniu dwóch ludzi, co najmniej jeden nie usiłował błyszczeć. Na szczęście tej rozmowy w ogóle nie sposób rozpatrywać w tak prostych, jednoznacznych kategoriach. Okresowo następuje w niej swoiste odwrócenie ról – wobec mglistej pamięci Kołakowskiego to Mentzel, wsparty dokumentami, udziela na własne pytania odpowiedzi, które Kołakowskiemu pozostaje potwierdzić lub najwyżej zlekceważyć.
Najmniej interesującą wydała mi się część traktująca o dzieciństwie, z którego Kołakowski mało już pamięta, co nie dziwi, wziąwszy pod uwagę, jak dawno temu się to dzieciństwo rozegrało. Ale też miejscami zdaje się mu służyć niepamięć jako wygodna wymówka do przemilczenia spraw bolesnych, choć zdarza mu się i mówić na tematy, w odniesieniu do których deklarował milczenie, co rodzi podejrzenie o niezbyt inwazyjną redakcję wywiadu albo też odwrotnie – o świadome nadanie mu w jego trakcie bardziej dzikiej formy.
Czas wygładził w każdym razie kontury sądów Kołakowskiego. Uderza jego próba możliwie uczciwego oddania tamtych czasów, wypowiedzenia zdań, które nie będą krzywdzące, uwzględnienia okoliczności łagodzących i złożoności sytuacji, w jakich znaleźli się poszczególni ludzie. Ta skłonność do wyważonych sądów, do wybaczania błędów przy jednoczesnym braku pobłażania dla nikczemności, jawi się dziś, ledwie 15 lat po wydaniu książki, niczym opowieść o zamierzchłych, na poły legendarnych czasach

Wywiad rzeka nie jest moją ulubioną formą obcowania z twórcą: choć w dialogu wykuwają się niekiedy ciekawe myśli, rzadko zdarza się, by przy spotkaniu dwóch ludzi, co najmniej jeden nie usiłował błyszczeć. Na szczęście tej rozmowy w ogóle nie sposób rozpatrywać w tak prostych, jednoznacznych kategoriach. Okresowo następuje w niej swoiste odwrócenie ról – wobec mglistej...

Dużo lżejsza ksiązka okołofilozoficzna. Polecam!

Studiowało się tą filozofię w sumie bodajże 6 lat, więc i troszkę filozoficznych książek się przeczytało. To książka z mojej półki "różności", wrzucam tu te setki książek które przeczytałem w życiu w latach 2000-2019.

Dużo lżejsza ksiązka okołofilozoficzna. Polecam!

Studiowało się tą filozofię w sumie bodajże 6 lat, więc i troszkę filozoficznych książek się przeczytało. To książka z mojej półki "różności", wrzucam tu te setki książek które przeczytałem w życiu w latach 2000-2019.

"Logika uczy powstrzymywania się od sądów nieuzasadnionych, a więc w swoim oddziaływaniu społecznym jest wrogiem nadziei" (198).

"Wprawdzie nie pytałem o to Einsteina, ani Tomasza Manna, ani najwybitniejszych figur naszych czasów, naturalnie, ale myślę, że jeśli człowiek ma poczucie spełnienia, że życie było pewnym dziełem zakończonym, dobrym dziełem, to chyba się oszukuje, bo nie ma czegoś takiego" (230-231).

Eigentlichkeit
Stanisław Cichowicz
Teodor Franciszek Duracz

"Logika uczy powstrzymywania się od sądów nieuzasadnionych, a więc w swoim oddziaływaniu społecznym jest wrogiem nadziei" (198).

"Wprawdzie nie pytałem o to Einsteina, ani Tomasza Manna, ani najwybitniejszych figur naszych czasów, naturalnie, ale myślę, że jeśli człowiek ma poczucie spełnienia, że życie było pewnym dziełem zakończonym, dobrym dziełem, to chyba się...

Leszek Kołakowski ze szczerością i otwartością oprowadza po zakamarkach swojego życia. Z humorem i dystansem odnosi się do wydarzeń, które uformowały jego życiorys. Odpowiada na pytania, opowiadając poszczególne historie, wtajemniczając w swoje przemyślenia, ale nie stawia nigdzie kropki, nadal poszukuje...

Leszek Kołakowski ze szczerością i otwartością oprowadza po zakamarkach swojego życia. Z humorem i dystansem odnosi się do wydarzeń, które uformowały jego życiorys. Odpowiada na pytania, opowiadając poszczególne historie, wtajemniczając w swoje przemyślenia, ale nie stawia nigdzie kropki, nadal poszukuje...

Mądre rozmowy Kołakowskiego i Mentzla. Podziwiałam niezwykle wyważone opinie i oceny dotyczące minionych czasów i ludzi. Zaskoczył mnie Mentzel, którego znałam tylko z książki "Wszystkie języki świata", nie wiedziałam o jego filozoficznych zainteresowaniach. Jego znajomość tekstów Kołakowskiego czasem zdumiewała samego filozofa.
Leszek Kołakowski był mi znany do tej pory głównie jako autor 17 przykazań, które dobrze mieć gdzieś blisko i starać się nieustannie z nimi mierzyć.
Cieszę się, że dzięki tej książce mogłam poznać go bliżej, na razie do 1968 roku. Teraz zabieram się za tom drugi.

Mądre rozmowy Kołakowskiego i Mentzla. Podziwiałam niezwykle wyważone opinie i oceny dotyczące minionych czasów i ludzi. Zaskoczył mnie Mentzel, którego znałam tylko z książki "Wszystkie języki świata", nie wiedziałam o jego filozoficznych zainteresowaniach. Jego znajomość tekstów Kołakowskiego czasem zdumiewała samego filozofa.
Leszek Kołakowski był mi znany do tej pory...

Fragment książki: \"Co do socjologii przewidywałeś, że najciekawsze projekty w tej dziedzinie zostaną schowane do szuflad. I też miałeś rację. A na początku lat sześćdziesiątych w artykule pod tytułem \'Uniwersytet i zawód\' stawałeś pytanie o sens społeczny nauczania uniwersyteckiego, a tym samym o jego organizację, wyrażając sprzeciw wobec przekształcania uniwersytetów w szkoły zawodowe i usuwanie z nich tego wszystkiego, co jest swobodną twórczością. Odniosłem wrażenie, że nie było to bez związku z antyinteligenckim nastawieniem ekipy Gomułki, z coraz częstszymi próbami wmawiania \'klasie robotniczej\', że ludzie z uniwersytetów są społecznie mało przydatni, że to darmozjady, pasożyty, trutnie.\" Myślę, że dosadna i prawdziwa myśl odnosząca się ogólne do wszystkich nauk humanistycznych, nie tylko socjologii. Gdy ktoś zapytał Leszka Kołakowskiego dlaczego chciał zostać filozofem, ten odpowiedział, że chciał mieć fach w ręku.
Mało jest Leszka Kołakowskiego w tej książce. Za to dużo przeszłości i ludzi ją tworzących. Jest to raczej historia misji polskiej inteligencji, która w czasach niespokojnych miała do wykonania ważną misję. Ustrzec dziedzictwo narodowe, ustrzec mądrość, prawdę, wolność myślenia, odwagę wypowiedzi. Jest tu wiele wspaniałych postaci pojawiających się w rozmowie dwóch erudytów. Po przeczytaniu książki z zawstydzeniem przyglądam się sobie i swojemu dyletanctwu. To historia o odpowiedzialności za bycie człowiekiem myślącym, co dziś jest tak szalenie rzadkie.

Fragment książki: \"Co do socjologii przewidywałeś, że najciekawsze projekty w tej dziedzinie zostaną schowane do szuflad. I też miałeś rację. A na początku lat sześćdziesiątych w artykule pod tytułem \'Uniwersytet i zawód\' stawałeś pytanie o sens społeczny nauczania uniwersyteckiego, a tym samym o jego organizację, wyrażając sprzeciw wobec przekształcania uniwersytetów w...

Tym razem krótko: książka o tym jak mówić o własnej niełatwej przeszłości. Nie ma tu uciekania od tego, co było czy prób udawania, że wtedy to wszystko wyglądało inaczej. Jest za to mnóstwo dowcipnych refleksji, sporo autoironii i mnóstwo ciekawych rozważań.

Tym razem krótko: książka o tym jak mówić o własnej niełatwej przeszłości. Nie ma tu uciekania od tego, co było czy prób udawania, że wtedy to wszystko wyglądało inaczej. Jest za to mnóstwo dowcipnych refleksji, sporo autoironii i mnóstwo ciekawych rozważań.

Sięgnąłem po tę książkę, bo starałem się, próbowałem zrozumieć pewien fenomen: z jednej strony niechęć, pogarda, czasem nawet nienawiść wobec „czerwonych”, a z drugiej niekwestionowany moralny autorytet wielu byłych komunistów (Kołakowski, Kuroń, Musioł – temu ostatniemu nawet niedawno pomnik wystawiono w Opolu). Udało mi się to tylko częściowo, ale to inna sprawa…
 
Książka jest rodzajem autobiografii skonstruowanej na zasadzie rozmowy, swego rodzaju wywiadu, jaki z filozofem Leszkiem Kołakowskim przeprowadził felietonista Zbigniew Mentzel; Mentzel zadaje pytania, Kołakowski odpowiada i tym samym opowiada o swoim życiu. Część pierwsza obejmuje okres od wczesnego dzieciństwa Kołakowskiego do około 1968 roku, czyli momentu opuszczenia przez niego Polski.
 
Jest to historia tamtych czasów, ale także specyficznej ewolucji przekonań. Leszek Kołakowski przyznaje, że wierzył w marksizm, uważając go za naukową busolę wskazującą świetlaną przyszłość państwa i narodu polskiego, że z przekonania protestował przeciwko przekraczaniu przez profesora Tatarkiewicza dopuszczalnych (zdaniem studenta komunisty) granic w krytykowaniu filozofii proletariackiej, co prawdopodobnie przyczyniło się do odsunięcia Tatarkiewicza od nauczania, opowiada też o wielu innych swoich decyzjach, wyborach i zachowaniach, które z perspektywy czasu najczęściej określa jako okropne.
 
Kołakowski stara się to wszystko wytłumaczyć Mentzlowi – i czytelnikowi – w taki oto sposób:
„Bo ideologia komunistyczna zakorzeniała się w duszy na sposób quasi-religijny, zrastała z osobowością. Oczywiście mówię o komunistach prawdziwych, a nie po prostu o członkach partii. Mówię o tym, co Orwell gdzieś nazywa partią wewnętrzną, do której my, komuniści ideowi, należeliśmy nieformalnie, rzecz jasna”*.
 
Fascynująca jest analiza przypadków, w których Kołakowski mówiąc o komunistach używa formy „my”, a kiedy „oni”.
 
Bardzo ciekawa lektura, pasjonująca, niewątpliwie godna polecenia wszystkim tym, którzy starają się zrozumieć Polaków i Polskę.
 
 
--
* „Czas ciekawy, czas niespokojny: Z Leszkiem Kołakowskim rozmawia Zbigniew Mentzel, część 1” Leszek Kołakowski i Zbigniew Mentzel, Wydawnictwo Znak 2007, str. 177.

Sięgnąłem po tę książkę, bo starałem się, próbowałem zrozumieć pewien fenomen: z jednej strony niechęć, pogarda, czasem nawet nienawiść wobec „czerwonych”, a z drugiej niekwestionowany moralny autorytet wielu byłych komunistów (Kołakowski, Kuroń, Musioł – temu ostatniemu nawet niedawno pomnik wystawiono w Opolu). Udało mi się to tylko częściowo, ale to inna...

Pomimo, że pozycja występuje w dwóch częściach jest to jeden wywiad, przeprowadzony przez prozaistę i felietonistę Zbigniewa Mentzela.
Pan Mentzel oprócz wyżej wymienionej pozycji, opracował i wydał jeszcze trzy książki z tekstami Kołakowskiego.
Śmiało więc można go nazwać znawcą twórczości i poglądów profesora.
Zresztą widać to w trakcie rozmowy, gdzie jego wiedza o dokonaniach rozmówcy jest imponująca.
Leszek Kołakowski, jak na filozofa przystało, w swoich pracach porusza tematy ważne i trudne, przede wszystkim natury egzystencjalnej, czyni to jednak językiem lekkim i łatwo przyswajalnym nawet dla takich ludzi jak autor powyższej recenzji.
Jeszcze łatwiejszą w odbiorze jest „Czas ciekawy, czas niespokojny”.
To po prostu rozmowa, w której Kołakowski przypomina całe swoje życie.
Żył w bardzo burzliwych czasach, więc to co nam chce przekazać jest interesujące i imponujące.
Oczywiście nie każdy się pewnie orientuje, iż profesor Kołakowski nie tylko sympatyzował ale był także członkiem PZPR i w pierwszych latach powojennych był jej aktywnym członkiem. W ciągu kolejnych lat następowała jednak zmiana kierunku myślenia Kołakowskiego, której przełomowym rokiem był 1966 roku. Wygłosił wtedy esej na temat rozwoju polskiej kultury minionej dekady. Była to otwarta krytyka komunizmu za którą był później represjonowany. W końcowym efekcie wyemigrował z kraju i poprzez Kanadę i Stany Zjednoczone dotarł do Anglii, gdzie osiadł i związał się z Uniwersytetem Oksfordzkim.
Czytając wspomnienia profesora widać, że okres powojenny i jego związek z komunistami jest ciernią w jego boku, która uwiera i o której najchętniej by zapomniał.
Niejednokrotnie zasłania się niepamięcią tamtych dni, a jeśli już opowiada o owych czasach robi to krótko i zwięźle.
Można także odnieść wrażenie, iż najchętniej cały dorobek wydany do połowy lat sześćdziesiątych XX wieku spaliłby lub zakopał.
Kończąc ten krótki wywód chciałbym zachęcić do lektury powyższego wywiadu, gdyż życie Leszka Kołakowskiego było długie i interesujące.
Prze lata swojej kariery naukowej miał styczność z największymi osobistościami XX wieku i warto się zapoznać z opiniami profesora na ich temat.
Zresztą tytuł książki „Czas ciekawy, czas niespokojny” idealnie oddaje charakter treści
Gorąco polecam.

Pomimo, że pozycja występuje w dwóch częściach jest to jeden wywiad, przeprowadzony przez prozaistę i felietonistę Zbigniewa Mentzela.
Pan Mentzel oprócz wyżej wymienionej pozycji, opracował i wydał jeszcze trzy książki z tekstami Kołakowskiego.
Śmiało więc można go nazwać znawcą twórczości i poglądów profesora.
Zresztą widać to w trakcie rozmowy, gdzie jego wiedza o...

Jedna z ważniejszych dla mnie książek typu wywiad-rzeka. Być w takim towarzystwie to wielki honor.

Jedna z ważniejszych dla mnie książek typu wywiad-rzeka. Być w takim towarzystwie to wielki honor.