S. S. Van Dine

"Sprawa morderstwa w Kasynie" S.S. van Dine. Powieść „Sprawa morderstwa w Kasynie”, napisana przez S.S. van Dine’a, to ósmy tom z trzynastotomowej serii z jej głównym bohaterem Philo Vance’m. Philo Vance jest prywatnym detektywem - amatorem, który blisko współpracuje z prokuratorem okręgowym hrabstwa Nowy Jork, Johnem F.-X. Markhamem. Obecnie cała seria z Philo Vance’m stanowi klasykę powieści detektywistycznych, które powstały w latach dwudziestych i trzydziestych XX wieku. S.S. van Dine, to pseudonim literacki amerykańskiego krytyka sztuki oraz pisarza Willarda Huntingtona Wrighta, którego autor używał jedynie do publikowanych powieści detektywistycznych. Seria z Philo Vancem nie jest tak w Polsce popularna, jak powstające mniej więcej w tym samym okresie, czyli na początku XX wieku, serie z Herkulesem Poirot lub panną Marple, autorstwa znanej i wciąż popularnej w Polsce angielskiej pisarki Agathy Christie lub jak książki nie mniej popularnego i nadal poczytnego szkockiego pisarza Arthura Conan Doyle’a, autora serii książek z Sherlock’iem Holmes’em. Może więc warto poczytać książki mniej znanego nam klasyka? Schemat powieści kryminalnej napisanej przez S.S. van Dine’a jest bardziej zbliżony do twórczości Arthura Conan Doyle’a ze względu na występujące w powieściach główne postaci. Sherlock Holmes miał swojego nieodłącznego asystenta, doktora Watsona. Natomiast współpracownikiem Philo Vance’a był sam S.S. van Dine, pełniąc w książkach również funkcję narratora. S.S. van Dine, jak sam o sobie pisze, był doradcą prawnym, księgowym oraz zarządzał ogólnym sekretariatem w firmie Philo Vance’a. Ale głównie był jego przyjacielem od czasów Harvardu, a co za tym idzie dbał o sprawy Vance’a i nawet zamieszkał w mieszkaniu Vance’a na East 38th Street w Nowym Jorku. Oczywiście Philo Vance, podobnie jak Sherlock Holmes oraz popularni detektywi Agathy Christie, był wybitnie inteligentny, posiadał obszerną wiedzę ogólną, był wyśmienitym erudytą i zaledwie nieznaczne wskazówki umożliwiały mu wyciąganie daleko idących i w dodatku trafnych wniosków. Dlatego był nieodłącznym towarzyszem prokuratora Markhama, z którym rozpracowywał wszystkie sprawy kryminalne z terenu Nowego Jorku. Ponadto Philo Vance był eleganckim dżentelmenem, z dość ekstrawaganckim sposobem bycia oraz miłośnikiem papierosów Régie, które co chwilę palił. S.S. van Dine jako jeden z bohaterów powieści „Sprawa morderstwa w Kasynie” pełnił bardzo bierną funkcję. Towarzyszył Philo Vance’owi prawie wszędzie, ale nigdy nie uczestniczył w rozmowach, nie doradzał, nie komentował, był cieniem, a jego rola sprowadzała się jedynie do narracji. Był niemym świadkiem wszystkich wydarzeń, kronikarzem Philo Vance’a. A w powieści „Sprawa morderstwa w Kasynie” opowiedział nam historię morderstwa, które dotknęło znaną nowojorską rodzinę Llewellynów. Rodzina Llewellynów mieszkała w starej rezydencji przy Park Avenue. Oprócz wdowy, pani Anthony Llewellyn, rezydencję zamieszkiwał jej syn Lynn wraz ze swoją młodą żoną Virginią, jej córka, panna Amelia oraz brat, Richard Kinkaid, właściciel dobrze prosperującego kasyna. Pewnego zimnego, październikowego poranka Philo Vance otrzymuje tajemniczy, chaotyczny list, z którego dowiaduje się o zbliżającej się tragedii w rodzinie Llewellynów. Autor listu przestrzega przed niebezpieczeństwem, być może zbrodnią, która dotknie jednego z członków rodziny, sugeruje, że ofiarą może być Lynn Llewellyn, który często oddaje się hazardowi w kasynie swego wuja. Philo Vance udaje się więc do kasyna, gdzie obserwuje działania Lynna, który faktycznie jest w niebezpieczeństwie. Ale oprócz Lynna, jak się okazuje, zagrożone jest życie dwóch innych członków rodziny. Philo Vance podejmuje wyzwanie i rozpoczyna poszukiwanie przyczyny tych groźnych wydarzeń, oraz osoby, która do tej tragedii doprowadziła. Bardzo interesujący jest sposób, w jaki Philo Vance prowadzi dochodzenie. Jak się zapewnie domyślacie, dostępne wówczas metody kryminalistyczne były bardzo ubogie. Śledczy bez żadnych zabezpieczeń poruszali się po miejscu zbrodni, dotykali gołymi dłońmi podejrzane rekwizyty. Laboratorium chemiczne pobierało próbki i je analizowało, ale jego możliwości też były ograniczone. Poznajemy również ciekawostki o poziomie wiedzy i znajomości różnych substancji chemicznych, a konkretnie chodzi o ciężką wodę, która w tamtym okresie była najświeższym odkryciem naukowym z dziedziny chemii. Książka S.S. van Dine „Sprawa morderstwa w Kasynie” jest całkiem inaczej napisana, niż współczesne powieści kryminalne, ale nie oznacza to, że jest gorsza lub mniej interesująca. Jest intrygująca, właśnie dzięki swojej inności i przenosi nas do całkiem obcego nam obecnie świata okresu przedwojennego, do czasów Złotego Wieku Kryminału. Wtedy właśnie, S.S. van Dine „spisał słynne 20 reguł budowania powieści kryminalnych, do których także sam się stosował.” I to właśnie nadaje książkom S.S. van Dine smaczku oryginalności i daje nam odczuć sentymentalny powiew przeszłości. Książkę otrzymałam z serwisu Sztukater