Anna Kajtochowa

Spodziewałam się lekkiej ciepłej opowieści o kochanej babuni, w sam raz ku pokrzepieniu serca w jesienny wieczór. Żeby sobie pomarzyć i powspominać swoje beztroskie dzieciństwo i relacje z dziadkami. Nic z tych rzeczy. Książka ma przewrotny tytuł, ponieważ na pierwszym planie jest cały czas narratorka: około 8-letnia dziewczynka, która żyje na wsi w dosyć nieciekawych czasach i w bardzo biednej rodzinie. Jest to jakby jej dziennik: poznajemy w nim nie tylko wydarzenia, ale też przemyślenia i fantazje naszej młodej bohaterki. Babcia jest jej wzorem, guru, przewodnikiem życiowym i autorytetem. Zderzenie z realiami ukazanymi w tej książce jest bardzo bolesne, dominują tu bowiem głód i śmierć. Dalej będzie już tylko spoiler, bo chociaż nigdy nie streszczam fabuły w swoich opiniach, to ta książka mną tak wstrząsnęła, że muszę zrobić wyjątek. Czytając byłam cały czas głodna, to niewiarygodne. Nasza mała musiała sobie sama zapracować na miskę "zupy", czyli wody z czosnkiem i chlebem (z chlebem to była wersja de lux. Wersja codzienna bez chleba). Jedząc często tylko 1 posiłek dziennie nazywała siebie "obżartuchem", bo tak ją traktowano, kiedy głodna patrzyła jak inni jedzą. Gdyby umarła z głodu nic by się nie stało, w końcu była tylko kolejną "gębą do wyżywienia". W dodatku miała fanaberie: chciała się uczyć, zamiast tyrać w polu. Kiedy jej brat miał 41 stopni gorączki, rodzice w tym czasie mieli poważniejsze zmartwienie, bo zachorował im wieprzek i musieli opłacić weterynarza. Synowi musiała wystarczyć gorąca woda z sokiem malinowym, który się dostawało tylko w chorobie. Szokujących wątków jest w tej książce masa (choćby modlitwa o rychłą śmierć sąsiadki, która umiera i umiera i umrzeć nie może, albo uczucie zadowolenia z faktu, że w łóżku jest teraz wygodniej, po śmierci brata, bo tylko 1 osoba śpi w nogach). Najgorsza jest świadomość, że to nie są jakieś chore fantazje autorki, ale tak kiedyś ludzie żyli. Gdyby tę książkę przeczytała moja mama, to by tylko przytaknęła, że tak było. Ja znam to z opowieści, ale współczesne młode pokolenie chyba uznałoby to za całkowitą fikcję. Może kiedyś doczekam się innych opinii w tym miejscu. Jestem ich bardzo ciekawa.