Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Kiedy zobaczyłam tę książkę na półce w bibliotece i przeczytałam opis z tyłu okładki, wiedziałam, że natychmiast muszę ją przeczytać! Książkę napisała znana amerykańska dziennikarka, Amanda Ripley, i tym razem zajęła się od dawna nurtującym mnie tematem – dlaczego ze szkolnictwem w krajach wysokorozwiniętych dzieje się coraz gorzej? Dlaczego im kraj jest dłużej bogaty tym bardziej poziom wiedzy ogólnej uczniów w tym kraju jest niższy? Książka tym bardziej wzbudziła moje zainteresowanie, że opisuje losy trójki amerykańskich nastolatków uczących się na wymianie w krajach, w których wyniki uczniów w międzynarodowych testach standaryzowanych są wyższe niż w USA – Finlandii, Korei oraz Polsce. Początkowo książka wzbudziła moje zainteresowanie, chociaż styl jakim została napisana nie bardzo przypadł mi do gustu – brakowało spójności (przeskoki od historii nastolatków na wymianie do opisu różnych narzędzi diagnozujących i historii nauczania w poszczególnych krajach) i lekkości w snuciu opowieści. Książka przestała mi się podobać gdy doszłam do opisu Polski widzianej oczami Amerykanki. Tak się złożyło, że opisywanym miastem jest Wrocław, moje miasto rodzinne, które znam od podszewki. Miasto bardzo ciekawe, tętniące życiem, w którym wiele się dzieje, buduje, tworzy. Gdybym nie znała tego miasta, a raczej znała je tylko z opisu Ripley, odebrałabym je jako miasto – slumsy, miasto pełne starych, rozwalających się kamienic, miasto, w którym przestępczość jest wszechobecna, a ludzie są nieuprzejmi. Oczywiście w mieście są dzielnice biedy (tak jak w każdym dużym mieście na świecie),z budynkami nieremontowanymi od czasów wojny – ale są one w mniejszości. I ten opis polskich nastolatków w szkołach średnich – masowo i legalnie palących papierosy na przerwach szkolnych i standardowo włóczących się po mieście i pijących piwo po lekcjach. Tak, przyznam, że ten opis mnie wzburzył. Cóż, być może tak odbiera Polskę Amerykanka. Bardzo wybiórczo (i życzeniowo?). Tym jednak, co zaskoczyło mnie bardziej była interpretacja sukcesu polskich uczniów na międzynarodowych testach standaryzowanych. Otóż Ripley uważa, że przyczyną powodzenia jest reforma gimnazjalna i wydłużenie okresu nauczania przed wyborem szkoły średniej. Należy pamiętać, że Ripley opiera swój ranking na wyniku testów standaryzowanych – testów uchodzących w oczach inteligentnych ludzi za narzędzie mało miarodajne w mierzeniu tejże inteligencji właśnie. Na testach tych najlepiej wypadają uczniowie przeciętni. Uczniowie zdolni i kreatywni wypadają na nich słabo względem swoich umiejętności i wiedzy. W wielu kręgach naukowych (poważne i poważane uczelnie wyższe) uważa się, że właśnie wprowadzenie standaryzacji nauczania i testów (egzaminów) na niej opartych drastycznie obniżyło ogólny poziom wykształcenia. Podsumowując, co z tego, że uczniowie z Polski lepiej wypadają na testach standaryzowanych skoro nie są one wiarygodnym miernikiem poziomu inteligencji i wiedzy ogólnej? Wiedząc w jaki sposób została przedstawiona Polska niestety miałam wątpliwości czy opisy Korei i Finlandii są wiarygodne. W książce trafiłam także na przekonywujące mnie metody podwyższania poziomu nauczania – jak na przykład likwidacja klas dla słabych uczniów w pewnej szkole w USA (liczne badania psychologiczne wykazały, że uczeń z etykietką „słaby”, zaczyna rzeczywiście być słaby) czy też inwestycja w kształcenie nauczycieli na najwyższym poziomie w Finlandii. Uważam, że pozycja do przeczytania i przemyślenia dla każdego nauczyciela, pedagoga i osób interesujących się edukacją. Miałam problem z oceną - może oceniłabym książkę wyżej za poruszaną tematykę, która jest bardzo ciekawa, gdyby nie wybiórcze przedstawienie Polski i błędna - moim zdaniem - interpretacja tego czym jest poziom wykształcenia - na pewno nie jest to wynik na teście standaryzowanym.